Stanisław Dziwisz

Stanisław Dziwisz (ur. 27 kwietnia 1939 w Rabie Wyżnej) – polski biskup rzymskokatolicki, doktor teologii, sekretarz i kapelan arcybiskupa metropolity krakowskiego Karola Wojtyły w latach 1966–1978, osobisty sekretarz papieża Jana Pawła II w latach 1978–2005, arcybiskup metropolita krakowski od 2005, kardynał prezbiter od 2006.

Związki z Karolem Wojtyłą/Janem Pawłem II

Stanisław Dziwisz poznał Karola Wojtyłę na pierwszym roku Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie, uczestnicząc w wykładach Wojtyły "Wstęp do filozofii". Z rąk Wojtyły 23 czerwca 1963 przyjął święcenia kapłańskie. 8 października 1966 został kapelanem arcybiskupa Wojtyły, a gdy ten został papieżem - jego osobistym sekretarzem. Niemal czterdzieści lat towarzyszył Ojcu świętemu w posłudze apostolskiej.

Największą przygodą mojego życia jest to, że mogłem być i pracować u boku kardynała Karola Wojtyły, a potem Papieża Jana Pawła II przez trzydzieści dziewięć lat. Wszystko zaczęło się prozaicznie pewnego dnia w 1966 roku, kiedy poprosił mnie, bym został jego sekretarzem. Miałem wtedy dwadzieścia siedem lat. Nie mogłem przypuszczać, że przez kilkadziesiąt lat, dzień po dniu, będę świadkiem życia, pracy, modlitwy i świętości człowieka, który wyrósł na jednego z wielkich, duchowych liderów współczesnego świata.

— Stanisław Dziwisz, przemówienie na Międzynarodowym Kongresie Legado De Juan Pablo II El Magno!, Bogota 19 luty 2010

Stanisław Dziwisz był jedną z najważniejszych osobistości w Watykanie za pontyfikatu Jana Pawła II. Był jedną z siedmiu osób mających uprawnienia do stwierdzenia autentyczności papieskiego podpisu. Jego opanowanie i przytomność umysłu sprawiła, że tuż po zamachu Jan Paweł II został szybko przetransportowany do Polikliniki Gemelli. Dziwisz opowiada o dniu zamachu i rekonwalescencji Papieża m.in. w ostatnim rozdziale książki Pamięć i tożsamość.

Uważam za dar niebios cudowny powrót Ojca Świętego do życia i zdrowia. Tajemnicą w ludzkich wymiarach pozostał zamach. Nie wyjaśnił jej ani proces, ani długie przetrzymywanie w więzieniu zamachowca. (...) Tajemnicą w wymiarze Bożym jest całe to dramatyczne wydarzenie, które mocno nadwyrężyło zdrowie i siły Ojca Świętego, a równocześnie w niczym nie zahamowało skuteczności i owocności jego apostolskiej posługi w Kościele i świecie. Myślę, że nie będzie przesadą zastosowanie w tym przypadku powiedzenia: Sanguis martyrum semen christianorum (Krew męczenników nasieniem chrześcijaństwa). Może trzeba było tej krwi na placu św. Piotra, w miejscu męczeństwa pierwszych chrześcijan.

— Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość, Wydawnictwo Znak, Kraków 2005, s. 168

Stanisław Dziwisz otrzymał 19 marca 1998 święcenia biskupie z rąk Jana Pawła II. Od tego momentu pełnił także obowiązki drugiego prefekta Domu Papieskiego - odpowiedzialny był za organizację i przygotowywanie audiencji i papieskich spotkań. Ojciec Święty wyniósł biskupa Dziwisza do godności arcybiskupiej 29 września 2003.

Dziwisz mówił o sobie: "Jestem człowiekiem, którego nie ma". Niezwykle lojalny i wierny, nie opuszczał Papieża na krok. Towarzyszył mu zawsze i wszędzie: podczas spotkań oficjalnych i prywatnych, rozmów z głowami państw, wszystkich pielgrzymek, rekreacji. Z oddaniem troszczył się o komfort i potrzeby Ojca Świętego. W sposób dyskretny pomagał i wpierał nawet w najdrobniejszych i najzwyklejszych czynnościach: podaniu cieplejszego ubrania czy wydrukowanego przemówienia, przypomnienia nazwiska zaproszonego gościa, podania ręki. Cieszył się całkowitym zaufaniem Papieża.

Był obecny przy śmierci Jana Pawła II. Został wykonawcą papieskiego testamentu.

Nie pozostawiam po sobie własności, którą należałoby zadysponować. Rzeczy codziennego użytku, którymi się posługiwałem, proszę rozdać wedle uznania. Notatki osobiste spalić. Proszę, ażeby nad tymi sprawami czuwał Ks. Stanisław, któremu dziękuję za tyloletnią wyrozumiałą współpracę i pomoc.

— Testament Ojca Świętego Jana Pawła II

O swoich wspomnieniach opowiada m.in. w książkach: Świadectwo i U boku świętego. Powstały w efekcie rozmów z dziennikarzem Gian Franco Svidercoschim. Na podstawie książki Świadectwo został wyprodukowany film pod tym samym tytułem. Chętnie opowiada o pracy z Janem Pawłem II, bierze udział w przedsięwzięciach poświęconych upamiętnianiu pontyfikatu Papieża-Polaka. W 2010 wziął udział w I Międzynarodowym Kongresie Dziedzictwo Jana Pawła II Wielkiego w Bogocie Kard. Stanisław Dziwisz jest inicjatorem budowy Centrum Jana Pawła II Nie lękajcie się w Krakowie.

Do metropolity krakowskiego kard. Stanisława Dziwisza należą prawa autorskie do wszystkich dzieł napisanych przez księdza, biskupa i kardynała Wojtyłę. Natomiast prawa autorskie do dzieł Jana Pawła II ma watykańska oficyna Liberia Editrice Vaticana. Na początku 2013 kontrowersje wzbudziło udostępnienie przez kard. Dziwisza notatek osobistych Jana Pawła II i zgoda na ich opublikowanie przez Wydawnictwo Znak pt. Jestem bardzo w rękach Bożych: notatki osobiste 1962-2003.

Za życia wystawiono mu dwa pomniki, na których występuje w towarzystwie Jana Pawła II – w Zakopanem na Krzeptówkach oraz w Rabie Wyżnej.

Jan Paweł II o Stanisławie Dziwiszu

Mija 35 lat od chwili, kiedy w katedrze na Wawelu udzieliłem Ci, drogi Księże Stanisławie, święceń kapłańskich, a po trzech latach mianowałem Cię moim kapelanem. Od początku mojego pontyfikatu stoisz wiernie u mego boku jako sekretarz, dzieląc trudy i radości, niepokoje i nadzieje związane z posługą Piotrową. Dziś z radością wielbię Ducha Świętego, który przez moje ręce udziela Ci sakry biskupiej. Jako drugi prefekt Domu Papieskiego, dzięki twemu bogatemu doświadczeniu, będziesz mógł świadczyć dobro wszystkim, którzy z racji posługi albo jako pielgrzymki przybywają do Następcy św. Piotra.

— Homilia podczas konsekracji biskupiej ks. Stanisława Dziwisza, Watykan, 19 marca 1998

Stanisław Dziwisz o Janie Pawle II

Przede wszystkim chcę podkreślić, że Ojciec Święty nigdy nie tracił czasu. Wykorzystywał czas do maksimum i pod tym względem był perfekcjonistą. To był człowiek ogromnej pracy intelektualnej. Każdy jego dzień był uporządkowany i zaplanowany. Praca, modlitwa, spotkania... Każdy jego dzień był uporządkowany i zaplanowany. Praca, modlitwa, spotkania... Nawet czas przy posiłkach był wykorzystywany na rozmowy z zaproszonymi osobami. Jak odpoczywał? Przede wszystkim czytał wiele książek. Były to książki z różnych dziedzin, w różnych językach. Kiedyś powiedziałem do Papieża: "Ojcze Święty, proszę może mniej czytać książek, niech Ojciec Święty sobie odpocznie". A Papież odpowiedział, że właśnie jak czyta, to najlepiej odpoczywa. Bardzo charakterystyczne dla Ojca Świętego było to, że miał podzielność uwagi. Na przykład podczas wakacji w letniej rezydencji w Castel Gandolfo Ojciec Święty czytał jakąś poważną książkę, a w tym samym czasie ktoś na prośbę Papież czytał na głos lekką lekturę... On miał dar śledzenia różnych spraw w tym samym czasie. Nieraz, jeszcze w Polsce przed wyborem papieża, podczas różnych spotkań przeglądał książki, pisał teksty, listy. Niektórzy uważali, że nie słucha osób, które się wypowiadały. On je zaskakiwał, kiedy na zakończenie podsumowywał z niezwykłą precyzją wszystkie wygłaszane wypowiedzi.

— Krzysztof Tadej, Blask świętości: nieznane wspomnienia o Janie Pawle II, s. 13

Żyłem u boku Świętego. Inaczej mówiąc, niemal przez czterdzieści lat, codziennie, widziałem z bliska świętość, o której zawsze myślałem, że taka powinna być. Dostrzegałem ją w tym człowieku, w jego tak bardzo głębokim, tak pełnym tajemnicy kontakcie, jaki miał z Bogiem. W jego głębokiej, a zarazem przejrzystej wierze. W jego odwadze, z jaką świadczył o prawdzie Chrystusa i wartości życia. I w jego miłości, z jaką zbliżał się do każdego człowieka, szanując jego godność. Widziałem świętość z bliska. Widziałem świętość zwyczajną, wpisaną w codzienność, w obowiązku i trudy każdego dnia, w spotkania z ludźmi z całego świata, w wielkie publiczne ceremonie, a także w strzeżone zazdrośnie chwile osobistego życia duchowego. Później, po latach, widziałem świętość zaznaczoną nieustannie krzyżem, jakim zresztą było całe życie Karola Wojtyły. Widziałem świętość graniczącą z heroizmem."

— Stanisław Dziwisz, U boku świętego: rozmowa z Gian Franco Svidercoschim, s.5-6

Papież nie był rewolucjonistą. Nie był politykiem. Miał znacznie większe ambicje. Jego nauczanie i jego działalność miały wymiar religijny. On chciał prowadzić i prowadził człowieka do Boga. Dlatego głosił Ewangelię prawdy i wolności. Głosił Dobrą Nowinę o godności człowieka, stworzonego na obraz i podobieństwo Boże, a więc człowieka wolnego i powołanego do życia w miłości. Oczywiście, mówienie o wolności człowieka miało swój wymiar polityczny, było bowiem niebezpieczne dla dyktatur zniewalających obywateli, odbierających im podmiotowość i prawo decydowania o swoim losie.

— przemówienie na Międzynarodowym Kongresie Legado De Juan Pablo II El Magno!, Bogota 19 luty 2010

Publikacje Stanisława Dziwisza o Janie Pawle II

• Stanisław Dziwisz, Dotknąłem tej tajemnicy, Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 2001 ISBN 8387960845
• Stanisław Dziwisz, O tym jeszcze nie mówiłem w: Krzysztof Tadej, Blask świętości: nieznane wspomnienia o Janie Pawle II, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna "Adam", Warszawa 2006, s. 11-26 ISBN 837232719X
• Stanisław Dziwisz, Pielgrzym miłości : świadectwo o słudze Bożym Janie Pawle II, Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 2006 ISBN 837422083X
• Stanisław Dziwisz, Świadectwo: w rozmowie z Gian Franco Svidercoschim, Przemysław Häuser, Warszawa 2007 ISBN 9788392288213
• Stanisław Dziwisz, U boku świętego: rozmowa z Gian Franco Svidercoschim, Wydawnictwo św. Stanisława BM, Kraków 2013 ISBN 9788374225878

Bibliografia

• Stanisław Dziwisz, U boku świętego: rozmowa z Gian Franco Svidercoschim, Wydawnictwo św. Stanisława BM, Kraków 2013 ISBN 9788374225878
• Stanisław Dziwisz, Świadectwo: w rozmowie z Gian Franco Svidercoschim, Przemysław Häuser, Warszawa 2007 ISBN 9788392288213
• Krzysztof Tadej, Blask świętości: nieznane wspomnienia o Janie Pawle II, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna "Adam", Warszawa 2006 ISBN 837232719X
• Alfabet Jana Pawła II, Wydawnictwo Kluszczyński, Kraków 2005 ISBN 8374470232
• Grzegorz Polak, Jan Paweł II: historie męskich przyjaźni, Centrum Myśli Jana Pawła II, Warszawa 2011 ISBN 9788360853214

Linki zewnętrzne

• Wierny towarzysz drogi Jana Pawła II - Mieczysław Mokrzycki o Stanisławie Dziwiszu [dostęp: 19.02.2014]
• życiorys Stanisława Dziwisza na stronie archidiecezji krakowskiej [dostęp: 19.02.2014]
• hasło Stanisław Dziwisz w Zintegrowanej Bazie Tekstów Papieskich

Zobacz także

Mieczysław Mokrzycki