Tadeusz Kudliński

Tadeusz Kudliński (ur. 10 listopada 1898 w Krakowie, zm. 8 października 1990 tamże) krytyk teatralny, prozaik, publicysta. Doktor prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Animator życia kulturalnego. Twórca Teatralnego Studia 39 (Konfraterni Teatralnej), współtwórca Teatru Rapsodycznego,

Otrzymał m.in. Srebrny Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury w 1936 r., Krzyż Kawalerski OOP, Złotą Nagrodę M. Krakowa, Złotą Odznakę działacza Kultury.Rada Miasta Krakowa w uznaniu jego zasług nazwała jego imieniem uliczkę, przecznicę z ul. Królowej Jadwigi do ul. Piastowskiej.

Związki z Karolem Wojtyłą

Karol Wojtyła zgłasza się na zajęcia teatralne Studia 39, którego organizatorem był właśnie Tadeusz Kudliński. W 1938 bierze udział w przygotowywanym przez to Studio spektaklu "Kawaler księżycowy', w którym gra rolę Byka.

Kudliński należy do podziemnej organizacji niepod­ległościowej o programie katolickim - "Unia". W ramach prac kon­spiracyjnych - ogniskujących się również wokół problemów kultu­ralnych - w oparciu o grupę byłych uczestników Studia 39, wśród których znalazł się również Karol Woj­tyła - inicjuje Tadeusz Kudliński powstanie Zespołu Teatru Sło­wa. Kierownictwo tej podziemnej placówki, z czasem nazwanej Te­atrem Rapsodycznym, obejmuje sprowadzony do Krakowa Mieczys­ław Kotlarczyk. Sam Kudliński opisał: "W zacnym zespole rapsodycznym nie pełnię żadnej funkcji godnej uwagi, czego wyrazem brak mego nazwiska na afiszach. Jestem w tym zespole czymś w rodzaju grymaśnika, a więc formacji wybitnie prywatnej i ochotniczej, która od pięciu lat, na gorąco, po każdej premierze, albo wypowiada swój zachwyt, albo też grymasi wybrednie."

W 1942 gdy Karol Wojtyła zastanawiał się nad wstąpieniem do zakonu karmelitów Kudliński odbył z nim rozmowę podczas której starał się go odwieść od tego zamiaru. Opisuje to tak: "Przyjaciele Karola zdradzili mi, że postanowił on zamknąć się w klasztorze - i to ścisłej obserwancji, bo u karmelitów bosych. Mimo mego religijnego nastawienia nie wydała mi się ta decyzja trafna, sądziłem, że jest odruchem młodzieńczym zbyt pochopnym i skrajnym. Wszak poznałem już literackie i artystyczne - a nieprzeciętne uzdolnienia Karola, toteż jego chęć odcięcia się od życia i sztuki oceniłem jako marnotrawienie darów Bożych. Tak też argumentowałem, zaprosiwszy Karola na dłuższą rozmowę i próbując wybić mu z głowy klasztorne intencje. (...) Karol nie poddał się mym argumentom, ustąpił na tyle, że zrezygnował z izolacji klasztornej, a wstąpił niebawem do konspiracyjnego seminarium duchownego."

Spotkania Kudlińskiego z biskupem i kardynałem Wojtyłą były okazjonalne.

Wspomnienia o Karolu Wojtyle

Wojtyła występował w orszaku zodiakalnym, a ponieważ dysponował dobrym głosem i pewnością wystąpienia, przeznaczyliśmy go na pierwsze wejście w przestawieniu i wygłoszenie pierwszych słów tekstu. Miało to niemałe znaczenie na tle amatorskiego debiutu zespołu i połączonej z nim tremy.

— Tadeusz Kudliński, Głos teatromana do młodzieńczej biografii Jana Pawła II [w:] Młodzieńcze lata Karola Wojtyły, red. Juliusz Kydryński, Oficyna Cracovia, Kraków 1990

... Karol Wojtyła (...) przedstawił mi wspomniany już dramat o bracie Albercie Chmielowskim. Nie przyszło mi wtedy na myśl, że wybór tego tematu prognozował już problem własny Karola, problem zerwania z artyzmem na rzecz wyższych powołań, który go zapewne już nurtował.

— Tadeusz Kudliński, Głos teatromana do młodzieńczej biografii Jana Pawła II [w:] Młodzieńcze lata Karola Wojtyły, red. Juliusz Kydryński, Oficyna Cracovia, Kraków 1990

Kotlarczyk przejął ode mnie inicjatywę i stworzył zespół, którego filarem był Wojtyła - bardzo bliski ideom teatralnym nowego kierownika. (...) Trudno byłoby nie dostrzec tej teatralnej i rapsodycznej przeszłości w zewnętrznej postawie przy przemówieniach i wystąpieniach Ojca Świętego.

— Tadeusz Kudliński, Głos teatromana do młodzieńczej biografii Jana Pawła II [w:] Młodzieńcze lata Karola Wojtyły, red. Juliusz Kydryński, Oficyna Cracovia, Kraków 1990

Karol przyrzekł sobie nie imać się pióra literackiego, póki nie skończy studiów i nie zostanie wyświęcony. A więc zamiar odcięcia się od pokus artystycznych był stanowczy i należało go uszanować. Myślę, że to bardzo istotny szczegół charakteru i postawy Karola, świadectwo prawdziwego powołania.

— Tadeusz Kudliński, Głos teatromana do młodzieńczej biografii Jana Pawła II [w:] Młodzieńcze lata Karola Wojtyły, red. Juliusz Kydryński, Oficyna Cracovia, Kraków 1990

Bibliografia

• Alfabet Jana Pawła II, Wydawnictwo Kluszczyński, Kraków 2005, ISBN 83-7447-023-2
• Tadeusz Kudliński, Głos teatromana do młodzieńczej biografii Jana Pawła II [w:] Młodzieńcze lata Karola Wojtyły, red. Juliusz Kydryński, Oficyna Cracovia, Kraków 1990, s. 43-62. ISBN 8300025405

Linki zewnętrzne

• szczegółowa biografia artystyczna na portalu e-teatr

Zobacz także

Danuta Michałowska

Mieczysław Kotlarczyk

Juliusz Kydryński

Halina Kwiatkowska

Tadeusz Kwiatkowski

Krystyna Dębowska

Teatr Rapsodyczny