Juan Carlos I

Juan Carlos I, (hiszp. Juan Carlos Alfonso Víctor María de Borbón y Borbón-Dos Sicilias), (ur. 1938 w Rzymie) - król Hiszpanii, w linii chronologicznej dwunasty przedstawiciel dynastii Burbonów na tronie w Madrycie. Formalnie objął władzę 22 listopada 1975 roku w kilka dni po śmierci generała Francisco Franco, pełniącego od 1947 roku funkcję dożywotniego regenta. W czerwcu 2014 roku abdykował na rzecz swojego syna - Filipa, który objął tron jako szósty władca Hiszpanii tego imienia (Felipe VI).

Życie i kariera polityczna

Jest synem infanta Juana hrabiego Barcelony i księżniczki Marii de las Mercedes Burbon-Sycylijskiej, a zarazem wnukiem Alfonsa XIII, króla Hiszpanii w latach 1886-1931. Studiował na hiszpańskich akademiach wojskowych oraz nauki polityczne, prawo międzynarodowe i finanse na Uniwersytecie Complutense w Madrycie. W 1962 roku zawarł w Atenach związek małżeński z grecką księżniczką Sophią Margarethe Victorią Frederiką von Schleswig-Holstein-Sönderborg-Glücksburg, w wyniku którego arystokratka dokonała konwersji z prawosławia na rzymski katolicyzm. Królewska para ma trójkę dzieci.

Od drugiej połowy lat 60. Juan Carlos był przez hiszpańskie elity władzy przygotowywany do objęcia najwyższego stanowiska w państwie po śmierci generała Franco. Po wstąpieniu na tron, monarcha cieszący się powszechnym autorytetem, w znacznym stopniu przyczynił się do łagodnej ewolucji systemu politycznego Hiszpanii od frankistowskiego autorytaryzmu do demokracji parlamentarnej w stylu zachodnioeuropejskim. Twarda i zdecydowana postawa króla pomogła również w udaremnieniu próby wojskowego zamachu stanu, zorganizowanego w lutym 1981 roku.

Związki z Janem Pawłem II

Podkreślający tradycyjne więzi hiszpańskich Burbonów ze Stolicą Apostolską, Juan Carlos I wielokrotnie spotykał się z papieżem podczas 5 podróży apostolskich Jana Pawła II do Hiszpanii (w latach 1982, 1984, 1989, 1993 i 2003) oraz swoich kilkukrotnych wizyt w Watykanie. Władca jest też kawalerem Orderu Błogosławionego Piusa IX przyznawanego ludziom świeckim za ich zasługi dla Kościoła katolickiego. Królewska para, podobnie jak inne koronowane głowy z dworów europejskich uczestniczyła w pogrzebie Jana Pawła II w Watykanie 8 kwietnia 2005 roku.

Juan Carlos I do Jana Pawła II

Dziękujemy Ci Ojcze Święty, że Twoje słowo i Twój przykład oddziałuje na wszystkich ludzi, niezależnie od tego, czy są chrześcijanami czy też osobami niereligijnymi. Zwracasz się w swoim nauczaniu do każdego, jako do dziecka Bożego i czujesz się zobowiązany czuwać nad nami wszystkimi.

— Przemówienie powitalne w Madrycie, 1 listopada 1982 roku.

Naród hiszpański to Europejczycy świadomi swoich chrześcijańskich korzeni, podzielający wartości chrześcijańskie, które są kluczowym elementem naszej egzystencji. Dlatego też osobiście bardzo wysoko cenię Waszą Świątobliwość za niestrudzoną obronę godności człowieka, wolności, pracy, pokoju i sprawiedliwości. Hiszpanie w pełni podzielają też zdecydowane potępienie terroryzmu przez Głowę Kościoła i uznają przemoc jako zło, które winno być wyeliminowane z naszego społeczeństwa.

— Przemówienie do papieża podczas spotkania w Santiago de Compostela, 19 sierpnia 1989 roku.

Jan Paweł II do Juana Carlosa I

Przybywam, aby spotkać się ze wspólnotą chrześcijańską, której początki sięgają epoki apostolskiej. Na ziemi, która była przedmiotem gorliwości ewangelizacyjnej świętego Pawła i została oddana pod opiekę świętego Jakuba Starszego, którego pamięć trwa nadal w bazylice Pilar w Saragossie i Santiago de Compostela, ziemi zdobytej dla wiary misyjnym trudem siedmiu mężów apostolskich; ziemi, która sprzyjała nawróceniu ludu Wizygotów w Toledo, która była wzniosłym celem europejskich pielgrzymek do Santiago; ziemi, która przeżyła reconquistę, która odkryła Amerykę i zaniosła jej Ewangelię, która jaśnieje wiedzą przyrodniczą w Alcala i Salamance, a teologiczną w Trydencie. Przybywam, przyciągnięty zachwycającą historią wierności i służby Kościołowi zapisaną w przedsięwzięciach apostolskich i w tylu wielkich postaciach, które odnowiły ten Kościół, wzmocniły jego wiarę, obroniły ją w trudnych momentach i dały jej nowych synów na wszystkich kontynentach.

— Przemówienie na lotnisku Bajaras, 31 października 1982.

Poprzez was, którzyście zgotowali mi tutaj tak serdeczne powitanie, słyszę echa głosów rzesz chrześcijańskiego narodu hiszpańskiego, z którym tylekroć spotykałem się podczas mojej poprzedniej wizyty (w 1982 roku - przyp.). Naród ten przyjął w sposób nader gorący religijne i moralne orędzie tego, który choć niegodny, z woli Bożej jest następcą świętego Piotra. Za owo przywiązanie do Pasterza Kościoła powszechnego i tego, co on uosabia - za to wszystko, co stanowi odwieczną cechę charakteryzująca katolików hiszpańskich - mogę wam tylko - wyrazić moją szczerą wdzięczność.

— Przemówienie powitalne na lotnisku Hiszpanio, bądź sobą!, Saragossa. 10 października 1984.

Linki zewnętrzne

• Reportaż telewizji hiszpańskiej o pierwszej wizycie Jana Pawła II w tym kraju w 1982 roku [dostęp: 5.12.2013]