Pogrzeb Jana Pawła II

Pogrzeb Jana Pawła II uroczystość pochowania papieża, która odbyła się w Watykanie w piątek 8 kwietnia 2005 roku, w sześć dni po jego śmierci. Według różnych danych wzięło w niej udział od 4 do 5 milionów wiernych z całego świata. W ostatnim pożegnaniu Papieża-Polaka uczestniczyło także około 1,5 miliona Polaków.

Wśród gości znalazło się prawie 80 przywódców państw świata, w tym 9 koronowanych głów. Na kilkugodzinnych uroczystościach obecni byli m. in. monarchowie Hiszpanii, Szwecji, Danii i Norwegii, prezydent USA George W. Bush, Brazylii - Luiz Inacio Lula da Silva, Afganistanu - Hamid Karzaj, Iranu - Mohammed Chatami, Izraela - Mosze Kacaw, premier Wielkiej Brytanii - Tony Blair oraz sekretarz generalny ONZ Kofi Annan. W pogrzebie wzięły udział liczne delegacje autokefalicznych Cerkwi prawosławnych, kościołów protestanckich, jak również przedstawiciele judaizmu i islamu.

Delegacje na różnych szczeblach hierarchii dyplomatycznej zostały wystawione przez 200 państw. Swoich przedstawicieli nie wysłały do Watykanu jedynie Chiny, Korea Północna, Wietnam, Laos, Turkmenistan, Kirgistan, Etiopia, Mauretania, Namibia, Botswana oraz Gujana.

Polskę reprezentowała delegacja na czele z prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim, premierem Markiem Belką, byłym premierem Tadeuszem Mazowieckim oraz byłym prezydentem Lechem Wałęsą oraz marszałkami Sejmu i Senatu Włodzimierzem Cimoszewiczem i Longinem Pastusiakiem. Obecni byli również były marszałek Sejmu Wiesław Chrzanowski oraz ambasador RP w Watykanie Hanna Suchocka.

Przebieg uroczystości

Punktualnie o godzinie 10:00 na Placu św. Piotra rozpoczęła się Msza św. pogrzebowa, koncelebrowana pod przewodnictwem kardynała Josepha Ratzingera, pełniącego wówczas funkcję dziekana Kolegium Kardynalskiego. Wraz z kardynałem liturgię koncelebrowało 140 kardynałów oraz patriarchów katolickich Kościołów Wschodnich.

Homilia kardynała Ratzingera

W wygłoszonym podczas liturgii kazaniu, dziekan Kolegium Kardynalskiego wypowiedział m. in. słynne i wielokrotnie cytowane słowa dotyczące odejścia Jana Pawła II do "domu Ojca".

Możemy być pewni, że nasz ukochany Papież stoi teraz w oknie domu Ojca, widzi nas i nam błogosławi. Tak, pobłogosław nas, Ojcze Święty. Zawierzamy Twoją duszę Matce Bożej, Twojej Matce, która prowadziła Cię każdego dnia, a teraz wprowadzi Cię do wiekuistej chwały swojego Syna, naszego Pana Jezusa Chrystusa.

— L`Osservatore Romano nr 5/ 2005.

Homilia nawiązywała również do najważniejszych faktów z życia Karola Wojtyły, od czasu młodzieńczych fascynacji literaturą i teatrem, przez dojrzewanie do powołania kapłańskiego, aż po nominację biskupią w 1958 roku.

Pożegnanie przez hierarchów Kościołów Wschodnich

W czasie Mszy nad trumną z doczesnymi szczątkami Jana Pawła II egzekwie odprawili patriarchowie z katolickich Kościołów Wschodnich, śpiewając hymny pogrzebowe używane w liturgiach wschodnich oraz dokonując okadzenia sarkofagu.

Transparenty i okrzyki Santo subito

Podczas całego nabożeństwa na Placu Świętego Piotra widoczne były trzymane przez wiernych transparenty z hasłem Santo subito (wł. Święty-natychmiast), które było wielokrotnie skandowane przez wielu zgromadzonych na uroczystości. Stanowiły one wyraz oczekiwania na rychłą beatyfikację i kanonizację zmarłego papieża.

Gwałtowny poryw wiatru

Pod koniec Mszy św. na krótką chwilę zerwał się w Rzymie gwałtowny wiatr. Kamery telewizji z całego świata uchwyciły wówczas zamknięcie przez powiew otwartego ewangeliarza leżącego na trumnie Jana Pawła II.

Złożenie trumny w grobowcu

Po liturgii Mszy św. rozpoczęła się procesja z trumną, której przewodził kardynał kamerling Eduardo Martínez Somalo. Doczesne szczątki Jana Pawła II złożono w krypcie Jana XXIII w Grotach Watykańskich w obecności arcybiskupów Stanisława Dziwisza i Piero Mariniego. W krótkim czasie po pogrzebie, kryptę odwiedziło tysiące pielgrzymów z całego świata. Po beatyfikacji Jana Pawła II 1 maja 2011 roku, trumnę przeniesiono do Kaplicy Świętego Sebastiana w Bazylice Świętego Piotra.

Ciekawostki

W Polsce dzień pogrzebu Jana Pawła II był nieoficjalnie wolny od pracy. Wprowadziła go zdecydowana większość instytucji państwowych i firm prywatnych, aby umożliwić swoim pracownikom śledzenie transmisji z uroczystości w Watykanie.

Podczas pogrzebu doszło również do oficjalnego "pogodzenia się" prezydentów Lecha Wałęsy i Aleksandra Kwaśniewskiego, którzy nie utrzymywali ze sobą kontaktów osobistych od czasu przegranych przez Wałęsę wyborów prezydenckich w 1995 roku. Obydwaj przywódcy podali sobie ręce podczas przekazywania znaku pokoju w liturgii Mszy św. Sam Wałęsa tak wspominał po latach ten gest:

Szczerze mówiąc, nie chciałem pogodzić się z Kwaśniewskim, ale arcybiskup Gocłowski przekonał mnie, że Ojciec Święty by sobie tego życzył. No i przekazaliśmy sobie znak pokoju.

— Wypowiedź dla dziennika Polska. The Times, 2011.

Linki zewnętrzne

• Obszerny reportaż TVP z pogrzebu Jana Pawła II [dostęp: 22.01.2014]