Pius IX

Z Centrum Myśli Jana Pawła II - WIKIJP2
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Pius IX (imię świeckie: Giovanni Maria Ferretti) (ur. w 1792 w Senigalii we Włoszech, zm. w 1878 roku w Watykanie) - włoski duchowny katolicki, 255 papież Kościoła katolickiego w latach 1846-1878. Jego pontyfikat był najdłuższy po pontyfikacie św. Piotra i trwał 31 lat, 7 miesięcy, 21 dni (11559 dni). Beatyfikowany przez Jana Pawła II w 2000 roku wraz z papieżem Janem XXIII.

Informacje biograficzne

Pochodził z rodziny arystokratycznej. Święcenia kapłańskie przyjął w wieku 27 lat. Z powodu epilepsji, na którą cierpiał od urodzenia, musiał w tej sprawie uzyskać dyspensę Stolicy Apostolskiej (początkowo otrzymał zgodę na odprawianie Mszy św. tylko w asyście drugiego kapłana). W 1827 roku został biskupem diecezji Spoleto. Pięć lat później uzyskał godność arcybiskupa Imoli. Mianowany kardynałem in pectore przez papieża Grzegorza XVI w 1839 roku.

W czerwcu 1846 roku wybrany papieżem po dwudniowym konklawe po śmierci Grzegorza XVI i koronowany w Bazylice św. Piotra. Ogłosił kilkadziesiąt encyklik, w tym najbardziej znaną, Quanta Cura połączoną z Syllabusem (1864), w której potępił liberalizm, socjalizm, stowarzyszenia wolnomularskie, ruchy rewolucyjne w Europie oraz ideę laickiego państwa.

Podczas Wiosny Ludów w 1848 roku musiał uchodzić z Watykanu i chronić się przed włoskimi oddziałami rewolucyjnymi w mieście Gaeta. Od 1860 roku, po zajęciu Państwa Kościelnego przez oddziały Giuseppe Garibaldiego i włączeniu jego terytorium do zjednoczonego Królestwa Włoch, pozostawał pod ochroną garnizonu wojsk francuskich, wycofanego z Italii po wojnie francusko-pruskiej w 1870 roku. Po zajęciu Watykanu przez armię włoską ogłosił się "więźniem Watykanu". Następcy Piusa IX aż do 1929 roku i zawarcia traktatów laterańskich z rządem Benito Mussoliniego nie opuszczali terytorium Stolicy Apostolskiej.

W 1854 roku ogłosił dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. W 1868 roku zwołał I Sobór Watykański, pierwszy od niemal 300 lat sobór powszechny Kościoła katolickiego. Sobór przyjął m.in. dogmat o nieomylności papieża nauczającego w sprawach wiary i moralności[1].

Za jego rządów zawarto kilka konkordatów. m.in. z Hiszpanią, Portugalią, Niderlandami oraz Rosją carską. Zajmował przychylne stanowisko wobec niepodległościowych dążeń Polaków podczas powstania styczniowego. Wyniósł na ołtarze dwóch Polaków: beatyfikował Andrzeja Bobolę i kanonizował bł. Józefa Kuncewicza[2].

Proces beatyfikacyjny Piusa IX rozpoczął się w 1907 roku. Za pontyfikatu Jana Pawła II, w 1985 roku ogłoszono dekret o heroiczności jego cnót. Wyniesiony na ołtarze 3 września 2000 roku w Watykanie.

Jan Paweł II o Piusie IX

W czasie Mszy beatyfikacyjnej na Placu św. Piotra papież-Polak tak scharakteryzował postać swojego poprzednika:

Słowa odśpiewane przed Ewangelią: «Prowadź nas, Panie, drogami prawości», przywodzą nam na myśl ludzkie i religijne doświadczenie papieża Piusa IX — Giovanniego Marii Mastai Ferrettiego. Pośród burzliwych wydarzeń swojej epoki był on wzorem bezwarunkowej wierności wobec niezmiennego depozytu prawd objawionych. Wypełniając w każdych okolicznościach powinności swojej posługi, potrafił przyznać absolutne pierwszeństwo Bogu i wartościom duchowym. Jego niezwykle długi pontyfikat naprawdę nie był łatwy i papież ten musiał niemało wycierpieć, pełniąc swoją misję w służbie Ewangelii. Był otoczony miłością wielu, ale także nienawidzony i oczerniany.

Jednak właśnie pośród tych sprzeczności zajaśniał szczególnie mocno blask jego cnót: długotrwałe utrapienia zahartowały jego ufność w Bożą Opatrzność, w której panowanie nad ludzką historią nigdy nie wątpił. Stąd też Pius IX czerpał głęboki spokój ducha nawet pośród niezrozumienia i napaści wielu wrogich mu ludzi. Osobom ze swego otoczenia powtarzał często: «W ludzkich sprawach trzeba robić tyle, ile można, i tym się zadowolić, a resztę zawierzyć Opatrzności, która uleczy wady i niedostatki człowieka».

Wspierany tym wewnętrznym przekonaniem, zwołał Sobór Watykański I, który mocą autorytetu Magisterium wyjaśnił niektóre kwestie, będące wówczas przedmiotem dyskusji i potwierdził harmonię między wiarą a rozumem. Pius IX znajdował oparcie w Maryi, której był wielkim czcicielem. Ogłaszając dogmat o Niepokalanym Poczęciu, przypomniał wszystkim, że pośród burz ludzkiego życia można dostrzec w Maryi jaśniejącą światłość Chrystusa, mocniejszą od grzechu i śmierci.
— Homilia podczas uroczystości beatyfikacyjnych, Watykan 3 września 2000 roku[3].


Krytyka beatyfikacji

Wyniesienie na ołtarze Piusa IX przez Jana Pawła II spotkało się z negatywną opinią liberalnych środowisk w Kościele katolickim. Znany z krytyki poczynań polskiego papieża niemiecki duchowny i teolog Hans Küng przywołując stanowisko Piusa IX wobec wielu prądów politycznych panujących w XIX-wiecznej Europie ocenił, że beatyfikacja stanowi przykład degeneracji, jaka dotknęła gesty beatyfikacyjne w oficjalnej polityce Kościoła[4].

Przypisy

  1. ↑ Biografia na portalu Catholic Encyclopedia http://www.newadvent.org/cathen/12134b.htm
  2. ↑ Rudolf Fischer-Wollpert, Leksykon papieży, Wydawnictwo ZNAK, Kraków 1996, s. 161-164. ISBN 837006437X
  3. ↑ Jan Paweł II, Dzieła zebrane, t. XIV, s. 648-649, Wydawnictwo M, Kraków 2009. ISBN 8372217971
  4. ↑ Hans Küng, The Catholic Church: a short history. Random House, s. 173. ISBN 9780812967623

Bibliografia

  • Stanisław Krajski, Pius IX. Pogromca liberalizmu, Wydawnictwo św. Tomasza z Akwinu, Warszawa 2000. ISBN 8386535199
  • Jacques-Melchior Villefranche, Pius IX. Dzieje, życie, epoka, Wydawnictwo VIATOR 2000. ISBN 8385770410

Linki zewnętrzne

Źródło: „http://www.wikijp2.pl/index.php?title=Pius_IX&oldid=6207”