Aleksy II
Aleksy II ( imię świeckie Aleksiej Michajłowicz Rydygier) – (23 luty 1929 Tallin – 5 grudnia 2008 Moskwa) – patriarcha Moskwy i całej Rusi w latach 1990 – 2008, głowa Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. W 1949 roku ukończył Seminarium Duchowne w Leningradzie. W 1950 roku wyświęcony na kapłana. Od 1961 roku biskup Tallina, a następnie – od 1968 roku – metropolita. Jednocześnie pracował w kancelarii Patriarchatu Moskiewskiego. W 1985 roku został metropolitą Leningradu, a pięć lat później – objął tron Patriarchatu Moskiewskiego.
Relacje z Janem Pawłem II
Aleksy II nigdy nie spotkał się osobiście z Janem Pawłem II i do śmierci Papieża zajmował krytyczne stanowisko wobec polityki Watykanu względem Rosji. Jednocześnie, niemal do ostatnich dni pontyfikatu Jana Pawła II istniały spekulacje, że głowy obydwu Kościołów odbędą spotkanie na neutralnym terenie (sugerowano Austrię lub jeden z poradzieckich krajów Azji Środkowej). Mimo krytyki papieża, do końca życia podkreślał, że osobiście zależy mu na pełnej normalizacji relacji z katolikami oraz na kontynuowaniu dialogu ekumenicznego [1] .
Krytyka „polityki wschodniej” Jana Pawła II
Osią krytyki patriarchy względem działań Jana Pawła II była papieska zgoda na tworzenie na terytorium Rosji oraz niezamieszkiwanych przez katolicką większość krajów byłego ZSRR nowych diecezji Kościoła rzymskokatolickiego i greckokatolickiego. Aleksy II uznał ją za działanie sprzeczne z wypracowanym w dialogu ekumenicznym statusem relacji prawosławia i katolicyzmu jako „Kościołów siostrzanych” i próbę przejęcia przez Kościół katolicki „kanonicznego terytorium Cerkwi prawosławnej” w duchu prozelityzmu. Stanowisko Patriarchy wywarło decydujący wpływ na szereg uchwał II Świętego Synodu Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej w 2002 roku, oskarżających Kościół katolicki o strategię przejmowania wiernych od Cerkwi prawosławnej, w szczególności na Ukrainie i Białorusi [2] .
