Marian Jaworski (ur. 21 sierpnia 1926 we Lwowie) – polski biskup rzymskokatolicki, administrator apostolski polskiej części archidiecezji lwowskiej z siedzibą w Lubaczowie w latach 1984–1991, arcybiskup metropolita lwowski w latach 1991–2008, od 2008 arcybiskup senior archidiecezji lwowskiej, kardynał prezbiter od 2001 (in pectore od 1998). Doktor teologii, profesor filozofii. Przez wiele lat oddawał się pracy naukowo-dydaktycznej, przyczynił się do odnowy i organizacji fakultetów teologicznych w całej Polsce i zabiegał o ich publiczne uznanie przez władze państwowe. Wieloletni zwierzchnik episkopatu rzymskokatolickiego na Ukrainie. Bliski przyjaciel Jana Pawła II.
Związki z Karolem Wojtyłą/Janem Pawłem II
Poznali się jesienią 1951 w Krakowie, gdy kard. Jaworski zamieszkał przy parafii św. Floriana jako rezydent.
Recenzent dzieła Osoba i czyn. Zachęcił Wojtyłę, by tę pracę opublikować.
Kiedy w 1958 r. Wojtyła został mianowany biskupem, zamieszkał przy Kanoniczej 21. zaprosić jaworskiego do tego, by zamieszkał razem z nim. Przeniósl się także z Wojtyłą na ul Franciszkańską 3, gdy KW mianowany zostal arcybiskupem metropolitą krakowskim. Miszkał w Pałacu Arcybiskupiem do wyboru Wojtyły na Papieża.
Połączyła ich wspólna pasja: filozofia. Razem wyjeżdżali na narty i wycieczki rowerowe.
Współpracowali na forum Konferencji Episkopatu Polski. W latach 1970-1980 sekretarzował Radzie Naukowej Episkopatu POlski, zabiegając o uzannie przez władze faktultetów teologicznych oraz honorowanie stopni naukowych nadawanych przez uczelnie katolickie.
Często przyjeżdżał do Watykanu.
W 1991 na Ukrianie Papież odnowił tam struktury Kościoła katolickiego - arcybiskup Jaworski zostal mianowany pierwszym od czasów II wojny św. arcybiskupem metropolitą lwowskim obrządku łacińskieg. Dzięki Jaworskiemu doszło do pierwszej, historycznej papieskiej pielgrzymki na Ukrainę w czerwcu 2001.
Udzielił Janowi Pawłowi II jako ostatni sakramentu chorych i był obecny przy jego śmierci.
Marian Jaworski o Janie Pawle II
Żadna z papieskich pielgrzymek nie była wycieczką. Ojciec Święty jechał do różnych krajów po to, aby umacniać braci w wierze. On całkowicie spalał się dla Chrystusa i braci. Tak zresztą było do końca jego życia.
— Krzysztof Tadej, Dar świętości: nieznane i zaskakujące wspomnienia o Janie Pawle II, s. 209
Już w Krakowie ludzie czuli, że ten człowiek nie jest do niczego przywiązany: nie chodzi tylko o branie, ale także o tzw. urządzanie się; nie było tego ani w życiu wikarego, ani potem w życiu biskupa czy arcybiskupa. Po prostu widział On tylko zadania, które należało wykonać. Taki był nie tylko jako duszpasterz młodzieży, której przekazywał naukę, ale także jako człowiek naprawdę oddany dla wielu w tej swojej posłudze duszpasterskiej.
— Człowiek w poszukiwaniu zagubionej tożsamości: gdzie jesteś Adamie?, s.271
Na osobowość Karol Wojtyły składały się dwie cechy na pozór przeciwstawne. Miał dar jakiegoś widzenia, coś czym jest obdarzony każdy poeta: tego co kto inny nie dostrzeże, to On widzi, a równocześnie jego osobowość cechowała głęboka refleksja. Bo to nie było tylko widzenie i przeżycie, ale i głęboka refleksja. To wszystko było takie bardzo osobiste, że gdy wychodził naprzeciw ludzi z tym wewnętrznym autorytetem, ze swoją misją i żarem apostolskim, to wszystkich „brało”. Od samego początku było głębokie wewnętrzne uznanie dla Niego jako rekolekcjonisty, duszpasterza akademickiego i księdza poświęconego pracy duszpasterskiej.
— Wywiad dla Centrum Myśli Jana Pawła II, Kraków, 23 sierpnia 2013
Jan Paweł II o Marianie Jaworskim
Od długiego już czasu, a nawet od lat młodości, uważam Ciebie, Czcigodny Bracie, za wiernego przyjaciela, żywiąc uznanie dla Twojej głębokiej duchowości, wyjątkowej erudycji w dziedzinie filozofii i teologii oraz całkowitego zawierzenia woli Bożej. Z radością zatem myślę teraz o złotym jubileuszu Twoich święceń kapłańskich i bardzo chętnie posyłam Ci ten list, aby przypomnieć szczególne wydarzenia Twojego życia i przedsięwzięcia duszpasterskie, wyrazić Ci moją miłość i przekazać najlepsze życzenia. [...] Z radością wspominam wiele Twoich inicjatyw na rzecz duchowego postępu powierzonych Ci wiernych, doceniając w szczególny sposób Twoją troskę o głoszenie Ewangelii, utworzenie seminarium, wspieranie powołań kapłańskich, kształcenie duchowieństwa, remonty i budowę świątyń. Ważną inicjatywą było przeprowadzenie Synodu archidiecezji lwowskiej i diecezji łuckiej, którego celem była odnowa życia religijnego w duchu Soboru Watykańskiego II. Cieszy mnie bardzo, że napisałeś i wydałeś bardzo wartościowe książki, propagujesz naukę i kulturę katolicką, roztropnie i gorliwie współpracujesz z biskupami polskimi i ukraińskimi. Wiem również, że jako syn tamtejszej ziemi i następca czcigodnego brata świętej pamięci Eugeniusza Baziaka, arcybiskupa lwowskiego obrządku łacińskiego, wygnanego ze swej archidiecezji, działasz na rzecz pokoju i współpracy różnych środowisk społecznych, rozsławiasz chrześcijańskie imię i gorliwie spełniasz apostolski urząd, wytrwale kierując Kościołem obrządku łacińskiego na ziemi lwowskiej.
— List z okazji 50-lecia kapłaństwa arcybiskupa Mariana Jaworskiego, Watykan, 24 maja 2000
Wywiad
W Mediatece Centrum Myśli Jana Pawła II znajduje się wywiad z kard. Marianem Jaworskim. Cała rozmowa dostępny jest w Bibliotece Centrum Myśli Jana Pawła II.
Bibliografia
- Zenon Błądek, Metropolia lwowska obrządku łacińskiego : Marian Kardynał Jaworski, metropolita lwowski 1991-2008 : dzieje odnowienia metropolii, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna "Adam", Warszawa 2011 ISBN 9788372329691
- Zenon Błądek, Na drogach opatrzności : wspomnienia o życiu i działalności Księdza Kardynała Mariana Jaworskiego na tle wydarzeń Kościoła po 1945 roku : Lwów - Kalwaria Zebrzydowska - Kraków - Lubaczów - Lwów, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna "Adam", Warszawa 2013 ISBN 9788378210535
- Człowiek w poszukiwaniu zagubionej tożsamości: gdzie jesteś Adamie?, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1987 ISBN 8322800665
- Grzegorz Polak, Jan Paweł II: historie męskich przyjaźni, Centrum Myśli Jana Pawła II, Warszawa 2011 ISBN 9788360853214
- Krzysztof Tadej, Dar świętości: nieznane i zaskakujące wspomnienia o Janie Pawle II, Edycja św. Pawła, Częstochowa 2009 ISBN 9788374246101
Zobacz także
Eugeniusz Baziak
Mieczysław Mokrzycki
