Vita consecrata

Treść hasła pochodzi z publikacji „Jestem z Wami: kompendium twórczości i nauczania Karola Wojtyły - Jana Pawła II”, Wydawnictwo M, Kraków 2010
Autor hasła: o. Maciej Zięba OP

Vita consecrata (Aby inni mieli życie i nadzieję) - Adhortacja apostolska Vita consecrata „o życiu konsekrowanym i jego misji w Kościele i świecie” została opublikowana w uroczystość Zwiastowania Pańskiego, 25 marca 1996 r., jako owoc prac IX Synodu Biskupów. Jest drugą, po Redemptionis donum, adhortacją poświęconą życiu zakonnemu. Rozpoczyna ją papieskie dziękczynienie za dar życia konsekrowanego w Kościele, które jest „głęboko zakorzenione w przykładzie życia i w nauczaniu Chrystusa Pana, jest darem Boga Ojca udzielonym jego Kościołowi za sprawą Ducha Świętego”.

Tezy adhortacji

Korpus adhortacji ma trójdzielną strukturę.

Część pierwsza – „Confessio Trinitatis” – pokazuje teologiczne korzenie życia zakonnego, uzyskaną dzięki ślubom ścisłą więź z Chrystusem oraz trynitarny wymiar życia konsekrowanego. Jego źródłem jest Bóg Ojciec, jego istotą – pójście za Chrystusem. Dar konsekracji otrzymuje się od Ducha Świętego. Życie wedle rad ewangelicznych winno więc być „wyrazem miłości, którą Syn darzy Ojca w jedności Ducha Świętego”. Jan Paweł II omawia też paschalny i eschatologiczny wymiar życia konsekrowanego, kończąc pierwszą część rozważań słowami: „Powołanie do życia konsekrowanego – mimo swoich wyrzeczeń i doświadczeń, a raczej właśnie dzięki nim – jawi się na tle całego życia chrześcijańskiego jako droga «światła », nad którą czuwa spojrzenie Odkupiciela: «Wstańcie, nie lękajcie się!»”.

Część druga – „Signum fraternitatis” – podkreśla, że życie zakonne jest ważnym znakiem życia wspólnotowego Kościoła i komunii wszystkich wierzących. Jan Paweł II ukazuje wspólnotę osób konsekrowanych w strukturze całego Kościoła, pisze o problemach formacji, podkreśla godność i rolę kobiety konsekrowanej i wagę świadectwa zakonnych wspólnot dla Kościoła: „Cały Kościół liczy bowiem bardzo na świadectwo wspólnot, które napełnia «wesele i Duch Święty». Kościół chciałby ukazywać światu przykłady wspólnot, w których wzajemna troska pomaga przezwyciężyć samotność, więź braterska budzi we wszystkich poczucie współodpowiedzialności, a przebaczenie zabliźnia rany, umacniając w każdym dążenie do komunii. We wspólnotach tego typu charyzmat kieruje wykorzystaniem energii, umacnia wierność i nadaje kierunek pracy apostolskiej wszystkich, zwracając ją ku wspólnej misji. Aby ukazać współczesnym ludziom swoje prawdziwe oblicze, Kościół pilnie potrzebuje takich wspólnot braterskich, które samym swoim istnieniem wnoszą wkład w nową ewangelizację, ponieważ w konkretny sposób ukazują owoce «nowego przykazania»”.

Temat ten podejmuje i rozwija Papież w części trzeciej: „Servitium caritatis”, omawiając znaczenie życia konsekrowanego jako objawienia Bożej miłości w świecie. Ukazuje więc Jan Paweł II znaczenie zakonów w dziele ewangelizacji i inkulturacji Ewangelii, w poświęcaniu życia przez osoby konsekrowane chorym i ubogim, w budowaniu świata bardziej sprawiedliwego, a także wielkie zadania stojące przed zakonami na polu dialogu między religiami, edukacji, w środkach społecznego przekazu oraz ewangelizacji kultury. Ukazuje też znaczenie świadectwa wiary, świadectwa aż po męczeństwo, znaczenie praktykowania ubóstwa oraz – trudnego i ważnego zwłaszcza w naszych czasach – świadectwa życia w czystości.

Dlatego w zakończeniu Ojciec Święty przywołuje pytanie św. Teresy z Lisieux: „Cóż stałoby się ze światem, gdyby nie było w nim zakonników?” I odpowiada: „Życie konsekrowane – wbrew wszelkim powierzchownym opiniom o jego przydatności – ma wielkie znaczenie właśnie dlatego, że wyraża nieograniczoną bezinteresowność i miłość, co jest szczególnie doniosłe zwłaszcza w świecie zagrożonym przez zalew spraw nieważnych i przemijających. Gdyby zabrakło tego konkretnego znaku, należałoby się obawiać, że miłość ożywiająca cały Kościół ostygnie, że zbawczy paradoks Ewangelii straci swą ostrość, że «sól» wiary zwietrzeje w świecie ulegającym sekularyzacji. W życiu Kościoła i samego społeczeństwa potrzebni są ludzie zdolni do całkowitego poświęcenia się Bogu i bliźnim dla miłości Boga …, którzy będą umieli zaryzykować własnym życiem, aby inni mieli życie i nadzieję”.

Polemizuje też Jan Paweł II z rozpowszechnionym zwłaszcza w naszej „technokratycznej i utylitarystycznej kulturze” poglądem, że życie ślubami posłuszeństwa, ubóstwa i czystości za klauzurą wydaje się marnowaniem życia, niepełnym wykorzystaniem talentów i możliwości człowieka: „To, co ludzkim oczom może się wydawać marnotrawstwem, dla człowieka, który w głębi swego serca zachwycił się pięknem i dobrocią Chrystusa, jest oczywistą odpowiedzią miłości, radosnym dziękczynieniem za to, że został dopuszczony do szczególnego poznania Syna i do współudziału w Jego Boskiej misji w świecie”.

Ten ton radości połączony z apelem do osób konsekrowanych pojawia się na ostatnich stronicach adhortacji: „Powinniście nie tylko wspominać i opowiadać swoją chwalebną przeszłość, ale także budować nową, wielką historię! Wpatrujcie się w przyszłość, ku której kieruje was Duch, aby znów dokonać z wami wielkich dzieł. Moi drodzy, niech wasze życie konsekrowane stanie się żarliwym oczekiwaniem Chrystusa; wychodźcie Mu na spotkanie, tak jak mądre panny wychodzą na spotkanie Oblubieńca. Bądźcie zawsze gotowi”.

Linki zewnętrzne

Adhortacja Vita consecrata

Opracowania nt. adhortacji Vita consecrata

• o. Maciej Zięba OP, Jestem z Wami: kompendium twórczości i nauczania Karola Wojtyły - Jana Pawła II, Wydawnictwo M, Kraków 2010, s. 149-151 ISBN 9788375952520