Pastores gregis

Treść hasła pochodzi z publikacji „Jestem z Wami: kompendium twórczości i nauczania Karola Wojtyły - Jana Pawła II”, Wydawnictwo M, Kraków 2010
Autor hasła: o. Maciej Zięba OP

Pastores gregis (Uniwersalny charakter biskupiego powołania) - Posynodalna adhortacja apostolska Pastores gregis to ostatni tego rodzaju dokument Jana Pawła II. Papież opublikował ją 16 października 2003 r. – w dwudziestą piątą rocznicę swego wyboru na Stolicę Piotrową.

Tezy adhortacji

Greckie słowo synodos oznacza „zebranie” lub „koniunkcję ciał niebieskich”, ale już w starożytnym Kościele zaczęto go używać w nowym znaczeniu – jako terminu opisującego spotkanie duchownych i świeckich dla wspólnej modlitwy oraz przedyskutowania problemów Kościoła i ustalenia sposobów ich rozwiązywania (od „soboru” „synod” odróżniało bardziej fragmentaryczne podejście do problemów oraz lokalny charakter – mówimy więc o synodzie diecezjalnym czy krajowym). Synod Biskupów – tak jak funkcjonuje współcześnie – został ustanowiony w 1965 r. przez papieża Pawła VI, który parę lat później tak go zdefiniował: „Jest to instytucja Kościoła, którą ustanowiliśmy po Soborze Watykańskim II – badając znaki czasu, a zwłaszcza starając się zrozumieć głębiej Boże zamysły i konstytucję Kościoła katolickiego – aby umocnić jedność i współpracę biskupów całego świata ze Stolicą Apostolską poprzez wspólną refleksję nad stanem Kościoła i rozwiązywanie problemów związanych z jego misją. Nie jest to sobór ani parlament, ale synod szczególnej natury”. Dopiero wtedy pojawiły się tematyczne synody biskupów o zasiągu lokalnym i kontynentalnym. Dodać też trzeba, że chociaż biskupi stanowią w takim zgromadzeniu większość, to do uczestnictwa zapraszani są też księża i osoby świeckie oraz zakonnice i zakonnicy. Paweł VI zwołał 5 takich synodów, Jan Paweł II – 15. Ostatni synod zwołany przez Jana Pawła II odbył się w 2001 r. i wyróżniał się tematyką oraz czasem w którym się obywał. „W panującym wtedy klimacie Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, na początku trzeciego tysiąclecia chrześcijaństwa, X Zwyczajne Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów odbyło się po długiej serii zgromadzeń: zarówno specjalnych, które łączyła perspektywa ewangelizacji na różnych kontynentach, od Afryki przez Amerykę, Azję, Oceanię aż po Europę, jak i zwyczajnych, z których ostatnie poświęcone były refleksji nad obecnym w Kościele wielkim bogactwem różnorodnych powołań wzbudzanych przez Ducha Świętego w Ludzie Bożym. W takiej perspektywie poświęcenie uwagi posłudze właściwej biskupom pozwoliło uzupełnić obraz eklezjologii komunii i misji, którą zawsze należy mieć na względzie”. Kontekstem czasowym była więc niedawna celebracja Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 oraz wkroczenie Kościoła w nowe tysiąclecie; a specyfiką tego zgromadzenia Synodu Biskupów było zajęcie się problemami samych biskupów oraz ich posługi. Praca nad tekstem adhortacji apostolskiej Pastores gregis zainspirowała Jana Pawła II do osobistych wspomnień i refleksji, ponieważ w 2003 r. obchodził on nie tylko dwudziestą piątą rocznicę wyboru na Stolicę Piotrową, lecz również czterdziestą piątą rocznicę przyjęcia sakry biskupiej. Swoje doświadczenia jako biskupa Krakowa i biskupa Rzymu Ojciec Święty opisał w książce Wstańcie, chodźmy!

Dla adhortacji apostolskiej Pastores gregis, podobnie jak dla adhortacji apostolskiej o formacji kapłańskiej Pastores dabo Vobis, podstawowym punktem odniesienia jest Chrystus – Dobry Pasterz, co zresztą w obu przypadkach podkreśla sam tytuł. Jak bowiem mówi św. Paweł, tylko ten, kto na podobieństwo Chrystusa oddaje wielkodusznie swoje siły Kościołowi, jest godzien funkcji pasterza (por. 2 Kor 11,28).

Kontynuując nauczanie Soboru Watykańskiego II (szczególnie Konstytucji dogmatycznej o Kościele Lumen gentium i Dekretu o pasterskich zadaniach biskupów Christus Dominus), Jan Paweł II przywołał słowa Pawła VI, który mówił: „Wydaje się nam, że władza biskupia dzięki Soborowi została potwierdzona w swym Boskim ustanowieniu, w swojej niezastąpionej funkcji oraz w znaczeniu pasterskiej władzy nauczania, uświęcania i rządzenia”.

Linki zewnętrzne

Adhortacja Pastores gregis

Opracowania nt. adhortacji Pastores gregis

• o. Maciej Zięba OP, Jestem z Wami: kompendium twórczości i nauczania Karola Wojtyły - Jana Pawła II, Wydawnictwo M, Kraków 2010, s. 174- ISBN 9788375952520