Pielgrzymka zagraniczna (37)
Treść hasła została przygotowana z wykorzystaniem treści publikacji (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.
Trzydziesta siódma podróż apostolska (poza terytorium Watykanu i Włoch) odbyta przez Jana Pawła II w dniach 7-19 maja 1988 roku. Celem były odwiedziny Urugwaju, Boliwii, Peru oraz Paragwaju.
Spis treści
Przebieg pielgrzymki
7-9 maja 1988 URUGWAJ
Cel pielgrzymki
Spotkanie z Kościołem lokalnym.
Przebieg wizyty w Urugwaju
- 7 maja
- MONTEVIDEO: Powitanie na lotnisku przez władze kościelne i państwowe (na czele z prezydentem) • Liturgia Słowa na stadionie Centenario • Spotkanie z przedstawicielami świata kultury na terenie Uniwersytetu Katolickiego
- 8 maja
- MELO: Przemówienie do ludzi pracy; Liturgia Słowa
- MONTEVIDEO: Spotkanie z Episkopatem
- FLORIDA: Msza Św.; udzielenie święceń kapłańskich; akt zawierzenia mieszkańców kraju Matce Bożej
- 9 maja
- MONTEVIDEO: Spotkanie z prezydentem
- SALTO: Msza św.
- MONTEVIDEO: Pożegnanie na lotnisku i odlot do Boliwii
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki
Papież odwiedził Urugwaj po raz drugi podczas swej 37. podróży apostolskiej, obejmującej także Boliwię, Peru i Paragwaj.
Ojciec Święty spotkał się z przedstawicielami władz państwowych i kościelnych. Specjalne spotkania odbył z intelektualistami oraz z ludźmi pracy.
Podczas wizyty Ojciec Święty zachęcał miejscowy Kościół do uczestnictwa w życiu społecznym, tłumaczył, jakie znaczenie ma w nim religia. Już w pierwszej Liturgii Słowa odprawionej w Montevideo Papież wzywał do odnalezienia na nowo wartości chrześcijańskich.
Tematem wielokrotnie poruszanym podczas całej podróży apostolskiej była ewangelizacja. W homilii podczas mszy św. w Salto Ojciec Święty ukazał, na czym polega „nowość ewangelizacji", której podjęcie uznał za pilne zadanie. Powiedział m.in.: „Ewangelizacja jest zadaniem wszystkich członków Kościoła. (...) Chodzi o apostolstwo dostępne dla wszystkich chrześcijan w kręgu rodzinnym, środowisku pracy i środowisku społecznym. Podstawową zasadą tego apostolstwa jest dobry przykład, wyrażający się w codziennym postępowaniu (...)".
Ojciec Święty odprawił ponadto mszę św. w mieście Florida - dawnej stolicy kraju. Homilia poświęcona była tajemnicy powołań. W trakcie uroczystości Papież wyświęcił 13 nowych kapłanów, a po mszy św. dokonał aktu zawierzenia Urugwaju Matce Bożej.
(LS)
9-14 maja 1988 BOLIWIA
Cel pielgrzymki
Spotkanie z Kościołem lokalnym.
Przebieg wizyty w Boliwii
- 9 maja
- LA PAZ: Przylot z Urugwaju. Powitanie na lotnisku przez władze kościelne i państwowe • Spotkanie z Episkopatem • Telewizyjne orędzie do pracowników środków masowego przekazu
- 10 maja
- LA PAZ: Spotkanie z przedstawicielami wyznań chrześcijańskich i wspólnoty żydowskiej • Spotkanie z korpusem dyplomatycznym • Msza św. dla rodzin • Wizyta u prezydenta Republiki • Spotkanie z zakonnicami w katedrze
- 11 maja
- 12 maja
- SUCRE: Msza św. w 450-lecie rozpoczęcia ewangelizacji Boliwii • Spotkanie z chorymi i osobami starszymi
- SANTA CRUZ: Spotkanie z intelektualistami i przedstawicielami klasy rządzącej
- 13 maja
- SANTA CRUZ: Spotkanie z misjonarzami i misjonarkami polskimi pracującymi w Boliwii
- TARIJA: Liturgia Słowa wraz z orędziem do dzieci
- SANTA CRUZ: Spotkanie z apostolstwem świeckich • Msza św. • Spotkanie z osobami starszymi
- 14 maja
- TRINIDAD: Msza św. z udziałem Indian • W drodze do Peru, na pokładzie samolotu, poświęcenie Boliwii Matce Bożej z Copacabana
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pieglrzymki
Papież odwiedził Boliwię tylko raz, podczas swej 37. podróży apostolskiej, obejmującej ponadto Urugwaj, Peru i Paragwaj.
Większość mieszkańców kraju (92%) należy do Kościoła katolickiego. Dzieło ewangelizacji rozpoczęto tu w XVI w. wraz z kolonizacją europejską. Znaczna część ludności (60%) to Indianie. Stanowią oni 20% społeczności indiańskiej całej Ameryki Południowej. Należą do ok. 100 plemion. Mimo przyjęcia wiary chrześcijańskiej wielu z nich zachowało do dzisiaj dawne praktyki i wierzenia.
W ciągu sześciu dni wizyty Ojciec Święty odwiedził 7 miast i odbył szereg spotkań z przedstawicielami różnych środowisk. Spotkał się z władzami państwowymi i kościelnymi, z zakonnicami, kapłanami i klerykami, z misjonarzami i misjonarkami polskimi pracującymi w Boliwii, z apostolstwem świeckich, z rolnikami i górnikami, z młodzieżą dziećmi, chorymi i osobami starszymi, z intelektualistami, z korpusem dyplomatycznym, a także z przedstawicielami innych wyznań chrześcijańskich i wspólnoty żydowskiej.
Boliwia jest jednym z najbiedniejszych krajów Ameryki Łacińskiej. Papież mówił tam m.in. o sprawiedliwości społecznej, o solidarności i nadziei. Niezwykle istotne było spotkanie z rolnikami i górnikami w Oruro, mieście będącym kiedyś ważnym ośrodkiem górnictwa, a obecnie niemal symbolem bardzo złej sytuacji społeczno-gospodarczej kraju. Na spotkanie przybyło 160 tys. osób. Ojciec Święty w swoim przemówieniu upominał się o sprawiedliwość, ale też zaapelował do ludności, by nie traciła nadziei i w duchu miłości podejmowała starania o odmianę swego losu. Mówił: Przychodzę do was z orędziem nadziei, która nie oznacza bierności wobec z każdym dniem jaskrawszych sytuacji nędzy, ale jest zaangażowaniem na rzecz budowy nowego społeczeństwa, opartego na miłości, solidarności i sprawiedliwości.
Wielokrotnie w czasie całej podróży apostolskiej Papież podejmował temat ewangelizacji. W Sucre odprawił mszę św. w 450-lecie ewangelizacji kraju. W homilii mówił o konieczności nawrócenia: Nie możemy szczerze wypełniać ewangelicznego posłannictwa, jeżeli sami się nie nawrócimy (...). W homilii podczas mszy św. w Santa Cruz, w której uczestniczyło 250 tys. wiernych, tematem wiodącym było budowanie nowego społeczeństwa opartego na zasadach Ewangelii zawartych w Błogosławieństwach. Jednym z odwiedzonych miast był Trinidad położony na terenach boliwijskiej Amazonii. W spotkaniu wzięli udział liczni przedstawiciele ponad 30 grup etnicznych - Indian żyjących na tych terenach. W homilii Ojciec Święty wezwał do pełniejszego przeżywania wartości chrześcijańskich.
(LS)
14-16 maja 1988 PERU
Cel pielgrzymki
Zamknięcie V Kongresu Eucharystycznego i Maryjnego krajów boliwariańskich. Spotkanie z Kościołem lokalnym.
Przebieg wizyty w Peru
- 14 maja
- LIMA: Przylot z Boliwii. Powitanie na lotnisku przez władze kościelne i państwowe (na czele z prezydentem) • Spotkanie z kapłanami, zakonnikami i misjonarzami świeckimi; akt zawierzenia Peru Matce Bożej
- 15 maja
- LIMA: Telewizyjne orędzie do więźniów • Spotkanie z prezydentem • Msza św. zamykająca V Kongres Eucharystyczny i Maryjny krajów boliwariańskich • Spotkanie z Episkopatem • Spotkania z zakonnikami, przedstawicielami świata kultury, przemysłowcami i młodzieżą
- 16 maja
- LIMA: Pożegnanie na lotnisku i odlot do Paragwaju
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki
Papież odwiedził Peru po raz drugi podczas swej 37. podróży apostolskiej, obejmującej także Urugwaj, Boliwię i Paragwaj. Podczas wizyty Ojciec Święty spotkał się z przedstawicielami władz państwowych i kościelnych, a także z duchowieństwem, z przedstawicielami świata kultury, z przemysłowcami i z młodzieżą.
Zasadniczym punktem podróży była msza św. zamykająca V Kongres Eucharystyczny i Maryjny krajów boliwariańskich (Peru, Boliwia, Ekwador, Panama, Wenezuela), odbywający się w Limie w dniach 7-15 V 1988. Kongres poprzedziło intensywne przygotowanie duchowe, w które zaangażowało się 10 tys. osób - misjonarzy, kapłanów, zakonników i zakonnic oraz świeckich - starających się zanieść orędzie misyjne do wszystkich zakątków archidiecezji. Na mszy św. zgromadziło się ok. 1,5 mln wiernych. Koncelebrowało ją 9 kardynałów i ponad 80 biskupów ze wszystkich krajów Ameryki Łacińskiej. W homilii Papież, zwracając się do całego kontynentu, mówił o budowaniu Królestwa, w którym będzie miejsce na dobro człowieka we wszystkich może usprawiedliwiać zaniedbywania czy wręcz lekceważenia Jezusa w Eucharystii. (...) Eucharystia, którą tutaj dziś sprawujemy, jest sakramentem rozesłania. Z niej rodzi się posłannictwo wszystkich: biskupów, kapłanów, zakonników, zakonnic, świeckich - całego Ludu Bożego".
Osobno Papież spotkał się z uczestniczącymi w Kongresie Eucharystycznym kardynałami, arcybiskupami i biskupami krajów boliwariańskich, oraz z kapłanami, zakonnikami i misjonarzami świeckimi - łącznie z ok. 1000 osób. Po tym spotkaniu Papież dokonał w obecności wiernych aktu zawierzenia Ludu Bożego Peru Matce Bożej i złożył przed wizerunkiem Virgen de la Evangelizaron złotą różę.
(LS)
16-18 maja 1988 PARAGWAJ
Cel pielgrzymki
Spotkanie z Kościołem lokalnym.
Przebieg wizyty w Paragwaju
- 16 maja
- ASUNCIÓN: Przylot z Peru. Powitanie na lotnisku przez władze kościelne i państwowe • Msza Św.; kanonizacja trzech jezuitów-męczenników • Spotkanie z prezydentem • Spotkanie z Konferencją Episkopatu
- 17 maja
- ASUNCIÓN: Spotkanie z kapłanami, zakonnikami i seminarzystami
- VILLARRICA: Msza św. dla rolników
- MARISCAL ESTIGARRIBIA: Spotkanie z ludnością tubylczą w Misji św. Teresy od Dzieciątka Jezus
- ASUNCIÓN: Spotkanie z tzw. budowniczymi społeczeństwa
- 18 maja
- ENCARNACIÓN: Liturgia Słowa
- ASUNCIÓN: Msza św. w sanktuarium maryjnym w Caacupe. Akt zawierzenia kraju Matce Bożej • Spotkanie z młodzieżą • Pożegnanie na lotnisku i odlot do Rzymu
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki
Papież odwiedził Paragwaj podczas swej 37. podróży apostolskiej, obejmującej ponadto Urugwaj, Boliwię i Peru. Do kościoła katolickiego należy 92% mieszkańców kraju.
Ewangelizację tych ziem rozpoczęto w XVI w. wraz z ich europejską kolonizacją. W 1585 r. przybyli do Paragwaju jezuici, którzy starali się bronić Indian przed wyzyskiem ze strony białych. Zakładali wioski misyjne zwane redukcjami św. Ignacego, w których władzę sprawowali członkowie zakonu. Były to wspólnoty wzorowane na gminach pierwszych chrześcijan.
Podczas trzech dni podróży Ojciec Święty odwiedził 4 miasta, spotkał się z przedstawicielami władz państwowych i kościelnych, z duchowieństwem, z rolnikami, z ludnością tubylczą, z tzw. budowniczymi społeczeństwa oraz z młodzieżą.
Jednym z ważniejszych punktów wizyty była msza św. w Asunción, podczas której Ojciec Święty kanonizował trzech jezuitów-męczenników: bł. Roque Gonzaleza de Santa Cruz, bł. Alfonso Rodrigueza i bł. Juana del Castillo. Św. Roque (św. Roch) stał się pierwszym świętym pochodzącym z Paragwaju. Urodził się w 1576 r. w Asunción, w rodzinie osadników hiszpańskich. Jako młody człowiek został kapłanem, a następnie wstąpił do jezuitów. Pracował w „redukcjach" i podróżował do trudno dostępnych miejsc, zakładając kolejne wioski misyjne, co spotykało się nieraz z wrogim nastawieniem ze strony miejscowej ludności. Zginął w 1628 roku w jednej z takich „redukcji”. Dwaj jego towarzysze pochodzili z Hiszpanii, gdzie wstąpili do zakonu jezuitów. Później znaleźli się w Ameryce Południowej, by tam zakładać „redukcje". O. Alfonso Rodríguez zginął razem z o. Roque, a o. Juan del Castillo dwa dni później.
Kolejna msza św. odbyła się w Villarrica, gdzie Papież spotkał się z rolnikami. W ulewnym deszczu zgromadziło się na niej ok. 150 tys. wiernych. W homilii Papież podjął temat dramatycznych problemów biednej ludności wiejskiej i wskazał drogi wiodące do poprawy sytuacji. Mówił: „Nie sądźcie jednak, że pomoc, jaką dzięki pracy świadczycie Chrystusowi w niesieniu Jego krzyża, polegać ma tylko na przyjmowaniu z rezygnacją trudności, na jakie napotykacie. (...) od was samych, przynajmniej częściowo, zależy rozwiązanie wielu gnębiących was problemów. Potrzebna wam jest wzajemna solidarność, solidarność jest bowiem chrześcijańską cnotą płynącą z miłości".
W Asunción, gdzie od 1765 r. znajduje się sanktuarium maryjne w Caacupe, odbyła się msza św., po której Ojciec Święty dokonał aktu zawierzenia kraju Matce Bożej. W homilii Papież nawiązał do „maryjnej geografii" Paragwaju. Odwołując się do nazw poszczególnych miast, ukazał związek tajemnic maryjnych z życiem nie tylko religijnym, ale także społecznym i narodowym kraju.
Papież spotkał się także z ludnością tubylczą a w swym przemówieniu przypomniał o prawach tej najbardziej dyskryminowanej części społeczeństwa i zwrócił się z apelem o solidarny wysiłek wszystkich zmierzający do „włączenia braci Indian w narodową wspólnotę".
(LS)
Ciekawostki
W Oruro (Boliwia), 11 maja, spotkanie z rolnikami i górnikami było bardzo emocjonalne - głównie z powodu dramatycznej biedy powszechnej wśród tamtejszych mieszkańców. Indiańska kobieta podeszła do Jana Pawła II z pustym garnkiem, symbolicznie pokazując problem niedostatku i głodu. Przedstawiciel górników łamiącym się głosem prosił Papieża o przyjęcie daru w postaci górniczego kasku - symbolu, że jest jednym z nich, i solidaryzuje się z nimi. Papież przyjął ten dar i założył go na piuskę. W przemówieniu upominał się o prawa robotników i rolników do godnej pracy.
W 2011 roku media przyniosły wiadomość, że na miejscu tego spotkania z 1988 roku, budowany jest kościół pod wezwaniem Jana Pawła II. „Na placu gdzie Ojciec Święty spotkał się z górnikami, ludzie spotykają się żeby oddać hołd Janowi Pawłowi II. Burmistrz razem z całym miastem wybudowali piękny plac. Postawiono figury 12 apostołów, krzyż i oczywiście przed krzyżem stoi figura Ojca Świętego, który błogosławi miasto Oruro. Właśnie w tym miejscu obok tego placu rozpoczęliśmy budowę kościoła na cześć bł. Jana Pawła II. Jest to wysiłek całego miasta i podziękowanie za ten pobyt Ojca Świętego w tym mieście" – powiedział Radiu Watykańskiemu ordynariusz diecezji Oruro, bp Krzysztof Białasik, polski werbista.[1]
Przypisy
Źródła
Bibliografia
- (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005, s. 184, 186-187, 153-155, 179, 182-183, 176-178.
- Jan Paweł II, Dzieła zebrane, Wydawnictwo M, Kraków 2006, t. XII, s. 589-602, 763-802, 949-957, 963-994.
- Insegnamenti di Giovanni Paolo II, Libreria Editrice Vaticana, Rzym 1988, t.XI,2.
