Pielgrzymka zagraniczna (57)

Treść hasła została przygotowana z wykorzystaniem treści publikacji  
(red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wydawnictwo WAM, Kraków 2005. 

Pięćdziesiąta siódma podróż apostolska (poza terytorium Watykanu i Włoch) odbyta przez Jana Pawła II w dniach 3-10 lutego 1993 roku. Celem były odwiedziny Beninu, Ugandy, Sudanu.

Przebieg pielgrzymki

3-5 lutego 1993 BENIN

Cel pielgrzymki

Odwiedzenie wspólnoty katolickiej Beninu.

Przebieg wizyty w Beninie

• 3 lutego
  • COTONOU: Powitanie na lotnisku przez pronuncjusza apostolskiego w Beninie, Ghanie i Togo abpa Abrahama Kattumana, abpa Cotonou Isidire de Souza oraz prezydenta Republiki Nicéphore Soglo • Msza św. na Stade de l'Amitié • Spotkanie i kolacja z biskupami - członkami Krajowej Rady Konferencji Episkopatu w siedzibie arcybiskupa

• 4 lutego
  • PARAKOU: Spotkanie ze 100 przedstawicielami wspólnoty muzułmańskiej w Departamentalnym Ośrodku Alfabetyzacji • Msza św. na stadionie dla ok. 15 tys. wiernych COTONOU: Kurtuazyjna wizyta u prezydenta Nicéphore Soglo • Spotkanie w centrum konferencyjnym Codiam z wyznawcami wudu (voodoo) • Nieszpory w katedrze Matki Miłosierdzia

• 5 lutego
  • COTONOU: Pożegnanie na lotnisku i odlot do Ugandy

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki

Druga wizyta apostolska Jana Pawła II w Beninie rozpoczynała 57. pielgrzymkę wiodącą do Ugandy i Sudanu. Tematem przewodnim papieskiej wizyty była jedność i współpraca w odbudowie zniszczonego kraju. Po gorącym powitaniu Jan Paweł II udał się z lotniska na stadion Stade de l'Amitié, gdzie odprawił mszę św., podczas której święcenia kapłańskie otrzymało z rąk Papieża 12 diakonów. Liturgii towarzyszyły afrykańska muzyka, śpiewy i tańce. W homilii Papież zwrócił się do diakonów następującymi słowami: Jako kapłani poświęcacie swe życie, by szerzyć Ewangelię na własnej ziemi. Niech zbawcza miłość Chrystusa Zbawiciela ożywia wszelkie wasze działania. Nie można bowiem być prawdziwym świadkiem Chrystusa bez ofiarnej i bezinteresownej miłości ku braciom!.

Duże znaczenie miało spotkanie z przedstawicielami wspólnoty muzułmańskiej. Podczas powitania imam Issiaka Ligali powiedział, że bezustanne działania Ojca Świętego na rzecz pokoju, sprawiedliwości, tolerancji i wzajemnej miłości na całej ziemi są zauważane i doceniane przez muzułmanów w Beninie. Papież w swym wystąpieniu wskazał na najważniejsze cele współpracy chrześcijan i wyznawców islamu: dobro rodziny, sprawę pokoju i odbudowę kraju. Wieczorem tego samego dnia Jan Paweł II spotkał się z wyznawcami wudu - jednej z najbardziej rozpowszechnionych w tej części Afryki religii tradycyjnych. Ojciec Święty wezwał ich do wspólnego działania i modlitwy za rozwój i pomyślność kraju. Wyznawcy wudu powiedzieli o Papieżu, że jest dotykalnym znakiem Boga Żywego.

W przemówieniu pożegnalnym Ojciec Święty jeszcze raz potępił grzech niewolnictwa, który został popełniony również w tym kraju, nazywając go grzechem człowieka przeciw człowiekowi i grzechem człowieka przeciw Bogu.

(DS.)

5-10 lutego 1993 UGANDA

Cel pielgrzymki

Spotkanie z lokalnym Kościołem.

Przebieg wizyty w Ugandzie

• 5 lutego
  • KAMPALA: Przylot z Beninu • Powitanie na lotnisku Entebbe • Spotkanie z prezy­dentem Ugandy

• 6 lutego
  • GULU: Msza św. na placu Kaunda Grounds
  • KAMPALA: Spotkanie z młodzieżą na boisku sportowym Nakivubo Stadium

• 7 lutego
  • NAMUGONGO: Wizyta w sanktuarium anglikańskim • Msza św. w katolickim sank­tuarium 22 Świętych Męczenników, zawierzenie Ugandy Matce Bożej
  • KAMPALA: Wizyta w największym katolickim szpitalu połączona ze spotkaniem z cho­rymi na AIDS • Spotkanie z Konferencją Episkopatu Ugandy

• 8 lutego
  • KASESE: Msza św. na placu przed siedzibą biskupią
  • KAMPALA: Spotkanie w nuncjaturze apostolskiej z korpusem dyplomatycznym akredytowanym w Ugandzie oraz z Polakami (głównie misjonarzami pracującymi w Ugan­dzie i Kenii) • Spotkanie ze wspólnotą kombonianów

• 9 lutego
  • SOROTI: Msza św. na boisku sportowym
  • KAMPALA: Inauguracja trzeciego posiedzenia Rady Sekretariatu Generalnego Specjalnego Synodu Biskupów poświęconego Afryce

• 10 lutego
  • KAMPALA: Pożegnanie na lotnisku Entebbe. Odlot do Sudanu

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki

Jan Paweł II odwiedził Ugandę jedno z najuboższych państw świata - podczas swej 57. podróży apostolskiej (obejmującej także Benin i Sudan. Katolicy stanowią nim ok. 40% ogółu mieszkańców.

Pierwszą mszę św. w Ugandzie Papież odprawił w Gulu. W homilii, osnutej na przypowieści o dobrym pasterzu, wezwał do budowania cywilizacji miłości, zwracając się do zebranych słowami; „Dzisiaj w Gulu, w Ugandzie, wzywam was wszystkich: bądźcie wysłannikami Chrystusa, Dobrego Pasterza! Pokażcie wszystkim, jak się wzajemnie miłujecie, jak umiecie ze sobą współpracować, przezwyciężając wszelkie podziały w duchu miłości i starając się służyć wszystkim, bo we wszystkich dostrzegacie dzieci Boże, swoich braci i siostry. Dla dobra waszych dzieci, dla przygotowanej przez Boga przyszłości Afryki, musicie się stać wysłannikami światłości, która rozprasza mroki (por. J 1,5). Musicie pokonać kulturę śmierci, budując cywilizację miłości".

Pod koniec XIX w. w okolicach Kampali poniosło śmierć za wiarę ok. 200 chrześcijan (katolików i anglikanów). W pobliżu miejscowości Nakiyanja poddano torturom 13 katolików i 9 anglikanów, a w odległym o 2 km Namugongo został spalony na stosie 25-letni neofita Karol Lwanga, opiekun paziów królewskich. W miejscach mę­czeństwa wzniesiono dwa sanktuaria: anglikańskie i katolickie. Obecnie obie miejscowości nazywają się Namugongo.

Odwiedziny w Namugongo Ojciec Święty rozpoczął od wizyty w sanktuarium an­glikańskim. Zwracając się do przedstawicieli niekatolickich wspólnot Ugandy, Papież powie­dział: Drodzy przyjaciele, nasza obecność dzisiaj w tym miejscu jest znakiem, że podzieleni chrześcijanie pragną znów wspólnie dążyć do pełnej jedności. Utrzymujące się wciąż podziały wśród nas osłabiają moc Ewangelii i są zgorszeniem dla świata, zwłaszcza wówczas, gdy wydaje się, że głosimy «królestwo wewnętrznie skłócone» (Łk 11,17). (...) Chrześcijanie powinni nieustannie modlić się o jedność i zabiegać o nią". Następnie Jan Paweł II udał się do katolickiego sanktuarium 22 Świętych Mę­czenników Ugandy (Karola Lwangi i 21 towarzyszy). Ojciec Święty długo modlił się przy relikwiach męczenników, później celebrował mszę św. i dokonał aktu zawierzenia Ugandy Matce Bożej. Jeszcze tego samego dnia Papież odwiedził szpital, w którym przebywa­ło ponad stu chorych na AIDS. Pobłogosławił każdego z nich i skierował pełne otuchy słowa: „Nie traćcie odwagi! Czasem jarzmo może się wydawać zbyt ciężkie, (...) ale stoi przy was Chrystus.

W katedrze w Kampali Ojciec Święty otworzył 9 II trzecią na Czarnym Lądzie konferencję Rady Sekretariatu Generalnego Specjalnego Synodu Biskupów poświęco­nego Afryce.

(DS)

10 lutego 1993 SUDAN

Cel pielgrzymki

Utwierdzenie w wierze chrześcijan w Sudanie.

Przebieg wizyty w Sudanie

• 10 lutego
  • CHARTUM: Przylot z Ugandy • Powitanie na lotnisku przez władze kościelne i pań­stwowe • Spotkanie z przedstawicielami Kościoła w katedrze • Spotkanie z prezyden­tem w centrum kultury Friendship Hall • Audiencja w nuncjaturze apostolskiej dla przywódców różnych wspólnot chrześcijańskich oraz innych wyznań działających w Su­danie • Msza św. na placu defilad Green Square • Pożegnanie na lotnisku z udziałem prezydenta. Odlot do Rzymu

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki

Jan Paweł II odwiedził Sudan tylko raz, na zakończenie swej 57. podróży apostolskiej (obejmującej również Benin i Ugandę), i było to najważniejsze wydarzenie całej pielgrzymki. Dla chrześcijan w tym kraju był to ciężki okres, ponieważ muzułmański rząd dokładał wszelkich starań, aby narzucić wszystkim obywatelom islamski kodeks prawny.

Dominującą religią w Sudanie jest islam - wyznaje go 70% ludności tego kraju. Katolicy stanowią 9% populacji. Od 10 lat toczyła się tu wojna domowa pomiędzy Północą - zamieszkiwaną przez Arabów sudańskich, którzy są muzułmanami, a murzyńskim Po­łudniem - zamieszkanym przez wyznawców religii tradycyjnych i chrześcijan.

Na lotnisku w Chartumie prezydent Sudanu Omar Hassan Ahmed al Bashir witał Papie­ża jako „posłańca pokoju i miłości". Ojciec Święty zaś nawiązał do głównego powodu swej wizyty: Jako następca Piotra mam obowiązek zachęcać i umacniać w wierze moich braci i siostry, gdziekolwiek żyją, zwłaszcza tam, gdzie wiara wymaga odwagi i wytrwałości. Gdzie ludzie są słabi, ubodzy i bezbronni, muszę przemawiać w ich imieniu. Muszę być blisko bezdomnych i cierpiących na skutek suszy, głodu, chorób i zniszczeń wojennych.

Podczas spotkania z prezydentem Sudanu Papież – nawiązując do wojny domowej oraz konfliktów na tle religijnym - zwrócił uwagę na obowiązek poszanowania prawa mniej­szości narodowych do istnienia i wyrażania swej tożsamości, potrzebę wolności wy­znania i praktykowania wiary, uważając, że dzięki temu kraj osiągnie pokój i bezpie­czeństwo. Jan Paweł II wyraził gorące życzenia wolności religijnej, zakończenia konfliktu między północną a południową częścią kraju, między chrześcijanami a mu­zułmanami. Spotykając się z przywódcami wyznań chrześcijańskich i innych religii (przedstawicielami Kościoła koptyjskiego, protestantami, muzułmanami oraz wyznawcami religii tradycyjnych) Jan Paweł II wskazał na potrzebę wzajemnej akceptacji i szacunku. Zwracając się do chrześcijan z innych Kościołów i wspólnot, Ojciec Święty zapewnił o głębokim zaangażowaniu Kościoła katolickiego w poszukiwaniu ekumenicznego po­rozumienia.

Warto również wspomnieć o polskim akcencie podczas mszy św. na Green Square. Na jej zakończenie Jan Paweł II przypomniał postać sługi Bożego Jerzego Ciesielskie­go - pracownika naukowego Politechniki Krakowskiej, który zginął w katastrofie stat­ku na Nilu 9 X 1970. Postępowanie kanoniczne dotyczące jego życia i cnót zostało zakończone w Krakowie 29 maja 1990 roku, a w czasie, gdy Ojciec Święty odwiedzał Afrykę, Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych prowadziła prace związane z przygotowaniem positio causae.

Ostatnie słowa wypowiedziane podczas tej podróży skierowane były do całego kontynentu afrykańskiego. Jan Paweł II powiedział: Afryko, (...) nie rezygnuj ze swych wartości duchowych na rzecz materializmu, który nie jest zdolny zaspokoić tęsknoty ludzkiego serca i nie może stanowić fundamentu naprawdę sprawiedliwego i braterskiego społeczeństwa. Żegnając się z wami, pragnę w imieniu Kościoła kato­lickiego raz jeszcze potwierdzić jego niezmienną wolę działania dla dobra waszego kontynentu.

(DS)

Źródła

Bibliografia

• (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005, s. 18, 20-21, 127-129, 115-117.
• Jan Paweł II, Dzieła zebrane, Wydawnictwo M, Kraków 2006, t. XIII, s. 389-892, 477-484, 747-762.
• Insegnamenti di Giovanni Paolo II, Libreria Editrice Vaticana, Rzym 1993, t.XVI,1, s.251-422.

Zobacz także

• Podróże apostolskie Jana Pawła II
• Afryka
• Benin
• Sudan
• Uganda