Andrzej Półtawski

Andrzej Półtawski (ur. 22 lutego 1923 roku w Warszawie) – przyjaciel Jana Pawła II, mąż Wandy Półtawskiej. Filozof, teoretyk poznania, antropolog, etyk, tłumacz. Uczeń Romana Ingardena; profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, ATK; członek Papieskiej Rady ds. Rodziny. Zajmuje się ontologicznymi podstawami poznania i działania, problematyką sporu realizmu z idealizmem, teorią świadomości. Brał udział w Powstaniu Warszawskim, po którym w latach 1944-45 przebywał w Stalagu koło Magdeburga. Autor wielu publikacji filozoficznych poświęconych m.in. Karolowi Wojtyle.

Związki z Karolem Wojtyłą

Andrzej Półtawski spotkał Karola Wojtyłę w 1956 na Uniwersytecie Jagiellońskim. Prowadząc tam badania nad średniowiecznymi rękopisami Półtawski skorzystał z pomocy Wojtyły przy odczytywaniu jednego z dokumentów. Od tego czasu odbywali liczne spotkania i rozmowy, także filozoficzne. W czasie wakacji wraz z żoną Wandą wyjeżdżali we trójkę w polskie góry - w Beskidy lub Bieszczady.

Andrzej Półtawski jest jednym z najwybitniejszych żyjących polskich filozofów, który redagował m.in. studium Osoba i czyn Karola Wojtyły. Opublikował szereg artykułów i rozpraw na temat ontologicznych podstaw poznania i działania, teorii świadomości, sporu realizmu z idealizmem a szczególnie realistycznej filozofii człowieka, w których kładzie nacisk na personalistyczną koncepcja człowieka Karola Wojtyły. Jest autorem m.in. Personalizm fenomenologiczny. Edyta Stein i Karol Wojtyła, Realizm fenomenologii: Husserl - Ingarden - Stein - Wojtyła, Filozofia Karola Wojtyły a fenomenologia, Fenomenologiczne podstawy etyki według Karola Wojtyły, Epistemologiczne podstawy filozofii Karola Wojtyły, Fenomenologia i patologia wolności. Henri Ey i Karol Wojtyła. Karola Wojtyły - papieża Jana Pawła II - filozoficzna koncepcja człowieka.

Po wyborze Jana Pawła II Andrzej Półtawski był częstym gościem u Ojca Świętego. Zapraszany na śniadania, kolacje w Watykanie, w czasie wakacji jeździł do letniej rezydencji w Castel Gandolfo.

Półtawski o Karolu Wojtyle/Janie Pawle II

To, co uderzało mnie w tym człowieku od strony intelektualnej, to niesłychana zwartość jego osobowości, jego myśli i życia. Ksiądz Wojtyła wyznawał personalizm chrześcijański i jako personalista głosił, że człowiek jest istotą, która albo się rozwija, albo degraduje moralnie i głosił niezbywalną godność każdej ludzkiej osoby. Podkreślał, że rozwój moralny jest istotą bycia człowiekiem. I widziałem u niego związek tych myśli filozoficznych z jego życiem; na przykład jego stosunek do innych osób, do bliźnich. To był człowiek, który nie tylko głosił teorie opisujące człowieka. On po prostu szanował każdego człowieka. Nie było takiej osoby, którą by gardził czy niepoważnie traktował. To nie był tylko człowiek piszący filozoficzne dzieła, w których przedstawiał opis świata i wynikające z tego opisu wnioski. On żył tak, jak pisał. Przykładem jego stosunku do ludzi jest jego odnoszenie się do osób, które go skrzywdziły. A były takie osoby. Wojtyła zwracał szczególną uwagę, aby ich nigdy nie traktować źle, aby nigdy nie dać im nawet odczuć, że mogą być źle potraktowane przez niego.

— Krzysztof Tadej, Blask świętości: nieznane wspomnienia o Janie Pawle II, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna "Adam", Warszawa 2006, s. 193

Ja się uczyłem dużo od Karola Wojtyły, ale nie sądzę, żeby on się czegoś nauczył ode mnie. Jako uczeń Romana Ingardena, najwybitniejszego przedstawiciela fenomenologii w Polsce, mogłem pokazać pewne aspekty tej filozofii. Ale jest za duża dysproporcja między tą siłą myśli i wizji, jaką posiadał Karol Wojtyła, a moim filozofowaniem

— spotkanie z Andrzejem i Wandą Półtawskimi

Bibliografia

• Krzysztof Tadej, Blask świętości: nieznane wspomnienia o Janie Pawle II, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna "Adam", Warszawa 2006. ISBN 837232719X
• nota biograficzna na stronie Instytutu Karola Wojtyły [dostęp: 16.12.13]

Zobacz także

• Wanda Półtawska
• Edyta Stein