Jasna Góra: Różnice pomiędzy wersjami

Z Centrum Myśli Jana Pawła II - WIKIJP2
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
 
(Nie pokazano 73 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 2: Linia 2:
 
Ten artykuł jest w trakcie tworzenia.
 
Ten artykuł jest w trakcie tworzenia.
 
</div><noinclude>
 
</div><noinclude>
'''Jasna Góra''' - to sanktuarium maryjne i klasztor Paulinów. Miejsce te zasłynęło z cudownej obrony przed najazdem wroga podczas potopu szwedzkiego w 1655 roku i II wojny światowej. W tym również miejscu 26 sierpnia 1956 roku zostały złożone Jasnogórskie Śluby Narodu.<ref>Śluby Jasnogórskie Narodu[http://www.youtube.com/watch?v=CYKOhs9RE0U]</ref> Tekst do nich napisał Prymas Polski-[[Stefan Wyszyński]],który był wówczas uwięziony w Komańczy.Obecnie jest to miejsce licznych pielgrzymek. Najwięcej ich przybywa 15 sierpnia w uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
+
'''Jasna Góra''' - to sanktuarium maryjne i klasztor Paulinów. Miejsce te zasłynęło z cudownej obrony przed najazdem wroga podczas potopu szwedzkiego w 1655 roku i II wojny światowej. W tym również miejscu 26 sierpnia 1956 roku zostały złożone Jasnogórskie Śluby Narodu.<ref>Śluby Jasnogórskie Narodu[http://www.youtube.com/watch?v=CYKOhs9RE0U]</ref> Tekst do nich napisał Prymas Polski-[[Stefan Wyszyński]], który był wówczas uwięziony w Komańczy.3 maja 1966r. dokonał on aktu oddania w macierzyńską niewolę Bogarodzicy za wolność Kościoła w Polsce i świecie.
 +
Obecnie jest to miejsce licznych pielgrzymek. Najwięcej ich przybywa 15 sierpnia w uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
  
=='''Związki z Janem Pawłem II'''==
+
==Związki z Janem Pawłem II==
  
Ufał bezgranicznie Maryi i nawet w momentach krytycznych wypowiadał słowa:''Cały Twój'' (łac.Totus Tuus).
+
Miejsce te odwiedził sześciokrotnie Jan Paweł II podczas swoich [[pielgrzymki do Polski|pielgrzymek do Polski]].<ref>krótkie informacje dotyczące pielgrzymek Jana Pawła II do Polski i nie tylko [http://www.swjakub.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=492&Itemid=176]</ref>Było to w roku:
Miejsce te odwiedził sześciokrotnie Jan Paweł II podczas swoich pielgrzymek do ojczyzny.<ref>krótkie informacje dotyczące pielgrzymek Jana Pawła II do Polski i nie tylko [http://www.swjakub.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=492&Itemid=176]</ref>
+
*[[Pielgrzymka_zagraniczna_(2)|1979]],  
Było to w roku:
+
*[[Pielgrzymka_zagraniczna_(18)|1983]],
*1979,
+
*[[Pielgrzymka_zagraniczna_(35)|1987]],
*1983,
+
*[[Pielgrzymka_zagraniczna_(51)|1991]],
*1987,
+
*[[Pielgrzymka_zagraniczna_(78)|1997]],
*1991,
+
*[[Pielgrzymka_zagraniczna_(87)|1999]].
*1997,
+
W trakcie ich trwania składał liczne wota m.in.złote serce, różaniec, świecę paschalną, kielich mszalny. W imieniu [[Paweł VI|Pawła VI]] złożył tam złotą różę. W ten sposób spełnił jego marzenie.
*1999.
+
4 czerwca podczas swojej pierwszej pielgrzymki do ojczystego kraju Papież dokonał Aktu Zawierzenia Matce Boskiej.
W trakcie ich trwania Papież składał liczne wota m.in.złote serce,różaniec,świecę paschalną,kielich mszalny.W imieniu Pawła VI złożył tam złotą różę.Po [[zamachy na życie Jana Pawła II|zamachu]], którego dokonał Mehmet Ali Agca na Placu św. Piotra w Rzymie Jan Paweł II postanowił w ramach wdzięczności za ocalone życie ofiarować Maryi przestrzelony pas sutanny.
+
Po [[zamachy na życie Jana Pawła II|zamachu]], którego dokonał [[Mehmet Ali Ağca]]  na Placu św. Piotra w Rzymie Jan Paweł II postanowił w ramach wdzięczności za ocalone życie ofiarować Maryi przestrzelony pas sutanny. Ufał bezgranicznie Maryi i nawet w momentach krytycznych wypowiadał słowa:''Cały Twój'' (łac.Totus Tuus). Początkowo Karol Wojtyła przybywał do kaplicy Cudownego Obrazu jako zwykły pątnik. Później był tam już jako biskup w 1958 roku na trzydniowych rekolekcjach Episkopatu Polski. Po nich uczestniczył w obradach plenarnych Episkopatu. Osiem lat później już jako arcybiskup dokonał pobłogosławienia repliki obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, która miała nawiedzać parafie diecezji krakowskiej. W 2006 r. na Jasną Górę przyjechał również [[Benedykt XVI]], który odbywał swą podróż śladami swojego poprzednika.
Bywał w nim również wielokrotnie jako zwykły pielgrzym.
 
W 2006 roku na Jasną Górę przybył również [[Benedykt XVI]], który odbywał swą podróż śladami swojego poprzednika.
 
  
=='''Jan Paweł II o Jasnej Górze'''==
+
==Jan Paweł II o Jasnej Górze==
 
{{Cytat box
 
{{Cytat box
  |cytat  = ''Tutaj zawsze byliśmy wolni''
+
  |cytat  = ''Oddanie w niewolę wskazuje więc na "szczególną zależność", na świętą zależność i na "bezwzględną ufność". Bez tej zależności świętej, bez tej ufności heroicznej życie ludzkie jest niejakie!Tak więc słowo "niewola", które zawsze nas boli, w tym jednym miejscu nas nie boli.W tym jednym odniesieniu napełnia nas ufnością, radością posiadania wolności.Tutaj zawsze byliśmy wolni!''
  |źródło = Homilia wygłoszona w trakcie pontyfikalnej Mszy św. na Wałach,1979r.
+
  |źródło = fragment Homilii wygłoszonej w trakcie pontyfikalnej Mszy św. na Wałach,1979r.
 
  |width  =  
 
  |width  =  
 
  |align  =  
 
  |align  =  
Linia 28: Linia 27:
  
 
{{Cytat box
 
{{Cytat box
  |cytat  =''Człowiek współczesny tak bardzo potrzebuje nadziei. Człowiek na tej polskiej ziemi tak bardzo potrzebuje nadziei. Co to jest nadzieja? Co ona znaczy? Znaczy: „Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj!” (...) Zło można zwyciężać. To jest właśnie siła nadziei.''
+
  |cytat  = ''Nie mogło zabraknąć na szlaku mojej pielgrzymki do Ojczyzny jasnogórskiego sanktuarium. Przyzwyczaiłem się, jak my wszyscy, przychodzić tutaj i przynosić Matce Syna Bożego – Matce naszej – sprawy osobiste i rodzinne, jak również wielkie sprawy narodowe, tak jak to czynili przodkowie przez całe stulecia... Raduję się dzisiaj, że dane mi jest stanąć raz jeszcze na tym świętym miejscu, na tym szczególnym miejscu modlitwy, i spojrzeć z bliska, w jasnogórskie oblicze naszej Matki... Zawierzam macierzyńskiej opiece Pani Jasnogórskiej siebie samego, Kościół, wszystkich moich rodaków, nie wyłączając nikogo. Zawierzam Jej każde polskie serce, każdy dom i każdą rodzinę...''
  |źródło = 12 czerwca 1987 r.
+
  |źródło = Światowe Dni Młodzieży w 1991 r.  
 
  |width  =  
 
  |width  =  
 
  |align  =  
 
  |align  =  
Linia 35: Linia 34:
  
 
{{Cytat box
 
{{Cytat box
  |cytat  = ''Nie mogło zabraknąć na szlaku mojej pielgrzymki do Ojczyzny jasnogórskiego sanktuarium. Przyzwyczaiłem się, jak my wszyscy, przychodzić tutaj i przynosić Matce Syna Bożego – Matce naszej – sprawy osobiste i rodzinne, jak również wielkie sprawy narodowe, tak jak to czynili przodkowie przez całe stulecia... Raduję się dzisiaj, że dane mi jest stanąć raz jeszcze na tym świętym miejscu, na tym szczególnym miejscu modlitwy, i spojrzeć z bliska, w jasnogórskie oblicze naszej Matki... Zawierzam macierzyńskiej opiece Pani Jasnogórskiej siebie samego, Kościół, wszystkich moich rodaków, nie wyłączając nikogo. Zawierzam Jej każde polskie serce, każdy dom i każdą rodzinę...''
+
  |cytat  =''Drodzy Bracia i Siostry, umiłowany Episkopacie, z naszym wspaniałym Prymasem na czele!Tyle razy przybywaliśmy tutaj!Stawaliśmy na tym świętym miejscu, przykładaliśmy niejako czujne pasterskie ucho, aby usłyszeć jak bije serce Kościoła i serce Ojczyzny w Sercu Matki. Jasna Góra jest przecież nie tylko miejscem pielgrzymek Polaków z Polski i całego świata. Jasna Góra jest sanktuarium narodu. Trzeba przykładać ucho do tego świętego miejsca, aby czuć, jak bije serce narodu w Sercu Matki. Bije zaś ono, jak wiemy, wszystkimi tonami dziejów, wszystkimi odgłosami życia. Ileż razy biło jękiem polskich cierpień dziejowych! Ale również okrzykami radości i zwycięstwa! Można na różne sposoby pisać dzieje Polski, zwłaszcza ostatnich stuleci, można je interpretować wedle wielorakiego klucza. Jeśli jednakże chcemy dowiedzieć się, jak płyną te dzieje w sercach Polaków, trzeba przyjść tutaj. Trzeba przyłożyć ucho do tego miejsca. Trzeba usłyszeć echo życia całego narodu w Sercu jego Matki i Królowej! A jeśli bije ono tonem niepokoju, jeśli odzywa się w nim troska i wołanie o nawrócenie, o umocnienie sumień, o uporządkowanie życia rodzin, jednostek, środowisk, trzeba przyjąć to wołanie. Rodzi się ono z miłości matczynej, która po swojemu kształtuje dziejowe procesy na polskiej ziemi.''  
  |źródło = Światowe Dni Młodzieży w 1991 r.  
+
  |źródło = fragment Homilii wygłoszonej pod szczytem Jasnej Góry, 4 czerwca 1979r.
 
  |width  =  
 
  |width  =  
 
  |align  =  
 
  |align  =  
 
}}
 
}}
  
 +
==Jan Paweł II do młodzieży w Częstochowie==
 
{{Cytat box
 
{{Cytat box
  |cytat  = ''Jasna Góra jest przecież nie tylko miejscem pielgrzymek Polaków z Polski i całego świata.Jasna Góra jest sanktuarium Narodu. Jeśli chcemy dowiedzieć się, jak płyną dzieje w sercach Polaków, trzeba przyjść tutaj. Trzeba przyłożyć ucho do tego miejsca. Trzeba usłyszeć echo całego życia Narodu w sercu jego Matki i Królowej.''
+
  |cytat  =''Pani Jasnogórska jest nauczycielką pięknej miłości dla wszystkich. Jest to zaś szczególnie ważne dla was, młodych. W Was bowiem rozstrzyga się ów kształt miłości, jaką będzie miało całe wasze życie, A przez was - życie ludzkie na ziemi polskiej. Życie małżeńskie, rodzinne, społeczne, patriotyczne - ale także: życie kapłańskie, zakonne, misyjne. Każde życie określa się i wartościuje poprzez wewnętrzne kształt miłości. Powiedz mi, jaka jest twoja miłość - a powiem ci, kim jesteś ''.
  |źródło =
+
  |źródło = Rozważania wygłoszone do młodzieży w  trakcie Apelu Jasnogórskiego w 1983r.
 
  |width  =  
 
  |width  =  
 
  |align  =  
 
  |align  =  
 
}}
 
}}
  
=='''Jan Paweł II do młodzieży w Częstochowie'''==
 
 
{{Cytat box
 
{{Cytat box
  |cytat  =''Pani Jasnogórska jest nauczycielką pięknej miłości dla wszystkich''.
+
  |cytat  =''Musicie od siebie wymagać, choćby inni od Was nie wymagali''.
  |źródło = 1983
+
  |źródło = 18 czerwca 1983
 
  |width  =  
 
  |width  =  
 
  |align  =  
 
  |align  =  
Linia 57: Linia 56:
  
 
{{Cytat box
 
{{Cytat box
  |cytat  =''Musicie od siebie wymagać, choćby inni od Was nie wymagali''.
+
  |cytat  =''Bardzo was proszę, żebyście rozchodząc się, zanieśli w swoich sercach pokój, łaskę, skupienie, żebyście czuwali! ''
  |źródło = 18 czerwca 1983
+
  |źródło = 1983
 
  |width  =  
 
  |width  =  
 
  |align  =  
 
  |align  =  
Linia 64: Linia 63:
  
 
{{Cytat box
 
{{Cytat box
|cytat =''Bardzo was proszę, żebyście rozchodząc się, zanieśli w swoich sercach pokój, łaskę, skupienie, żebyście czuwali! ''
+
|cytat =''Czuwam- to znaczy także: czuję się odpowiedzialny za to wielkie, wspólne dziedzictwo, któremu na imię  Polska. To imię nas wszystkich określa. To imię nas wszystkich zobowiązuje. To imię nas wszystkich kosztuje.(...)Nie pragnijmy Polski, która by nas nic nie kosztowała. Natomiast czuwajmy przy wszystkim, co stanowi autentyczne dziedzictwo pokoleń, starając się wzbogacić to dziedzictwo. Naród zaś jest przede wszystkim bogaty ludźmi. Bogaty człowiekiem. Bogaty młodzieżą! Bogaty każdym, który czuwa w imię prawdy, ona bowiem nadaje kształt miłości.''
 
  |źródło = 1983
 
  |źródło = 1983
 
  |width  =  
 
  |width  =  
Linia 70: Linia 69:
 
}}
 
}}
  
=='''Źródła'''==
+
==Źródła==
  
 
===Przypisy===
 
===Przypisy===
Linia 84: Linia 83:
 
A. Mazurek,'' Ilustrowany Leksykon Wiedzy Religijnej'', Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna Adam, Warszawa 2010.
 
A. Mazurek,'' Ilustrowany Leksykon Wiedzy Religijnej'', Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna Adam, Warszawa 2010.
  
M. Chaberka (red.),''Jan Paweł II.Dzień po dniu, ilustrowane Kalendarium Wielkiego Pontyfikatu 1978-2005'',tom 1,wyd. Biały Kruk, Kraków 2005,
+
M. Chaberka (red.),''Jan Paweł II.Dzień po dniu, ilustrowane Kalendarium Wielkiego Pontyfikatu 1978-2005'', tom 1, wyd. Biały Kruk, Kraków 2005.
 +
 
 +
M. Chaberka (red.), ''Jan Paweł II.Dzień po dniu, ilustrowane Kalendarium Wielkiego Pontyfikatu 1978-2005'', tom 2, wyd. Biały Kruk, Kraków 2005.
 +
 
 +
Jan Paweł II, ''Dzieła zebrane, homilie i przemówienia z pielgrzymek-Europa'', tom IX, część I, Polska , wyd.M, Kraków 2008.
 +
 
 +
===Linki zewnętrzne===
 +
 
 +
[http://www.przewodnik-katolicki.pl/nr/benedykt_xvi_w_polsce/tutaj_zawsze_bylismy_wolni.html artykuł Łukasza Drywy z Przewodnika Katolickiego]
 +
 
 +
[http://mateusz.pl/jp99/pp/1979/pp19790604a.html homilia Jana Pawła II z 4 czerwca 1979]
 +
 
 +
[http://www.jasnagora.com/wydarzenie.php?ID=5934 teksty ślubów i aktów mających miejsce na Jasnej Górze]
 +
 
 +
[http://www.opoka.org.pl/biblioteka/P/PR/idziemy200933-raport.html# artykuł Radka Molendy z tygodnika Idziemy]
 +
 
 +
[http://g_praszka.wodip.opole.pl/papiez.htm biografia Jana Pawła II]
 +
 
 +
[http://www.naszdziennik.pl/wp/18298,jan-pawel-ii-o-jasnej-gorze.html Homilie Jana Pawła II]
  
M. Chaberka (red.), ''Jan Paweł II.Dzień po dniu, ilustrowane Kalendarium Wielkiego Pontyfikatu 1978-2005'',tom 2,wyd. Biały Kruk, Kraków 2005.
+
[http://www.maryjni.pl/akt-zawierzenia-niepokalanemu-sercu-maryi-krolowej-polski,660 Akt zawierzenia ]

Aktualna wersja na dzień 13:44, 12 wrz 2014

Ten artykuł jest w trakcie tworzenia.

Jasna Góra - to sanktuarium maryjne i klasztor Paulinów. Miejsce te zasłynęło z cudownej obrony przed najazdem wroga podczas potopu szwedzkiego w 1655 roku i II wojny światowej. W tym również miejscu 26 sierpnia 1956 roku zostały złożone Jasnogórskie Śluby Narodu.[1] Tekst do nich napisał Prymas Polski-Stefan Wyszyński, który był wówczas uwięziony w Komańczy.3 maja 1966r. dokonał on aktu oddania w macierzyńską niewolę Bogarodzicy za wolność Kościoła w Polsce i świecie. Obecnie jest to miejsce licznych pielgrzymek. Najwięcej ich przybywa 15 sierpnia w uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Związki z Janem Pawłem II

Miejsce te odwiedził sześciokrotnie Jan Paweł II podczas swoich pielgrzymek do Polski.[2]Było to w roku:

W trakcie ich trwania składał liczne wota m.in.złote serce, różaniec, świecę paschalną, kielich mszalny. W imieniu Pawła VI złożył tam złotą różę. W ten sposób spełnił jego marzenie. 4 czerwca podczas swojej pierwszej pielgrzymki do ojczystego kraju Papież dokonał Aktu Zawierzenia Matce Boskiej. Po zamachu, którego dokonał Mehmet Ali Ağca na Placu św. Piotra w Rzymie Jan Paweł II postanowił w ramach wdzięczności za ocalone życie ofiarować Maryi przestrzelony pas sutanny. Ufał bezgranicznie Maryi i nawet w momentach krytycznych wypowiadał słowa:Cały Twój (łac.Totus Tuus). Początkowo Karol Wojtyła przybywał do kaplicy Cudownego Obrazu jako zwykły pątnik. Później był tam już jako biskup w 1958 roku na trzydniowych rekolekcjach Episkopatu Polski. Po nich uczestniczył w obradach plenarnych Episkopatu. Osiem lat później już jako arcybiskup dokonał pobłogosławienia repliki obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, która miała nawiedzać parafie diecezji krakowskiej. W 2006 r. na Jasną Górę przyjechał również Benedykt XVI, który odbywał swą podróż śladami swojego poprzednika.

Jan Paweł II o Jasnej Górze

Oddanie w niewolę wskazuje więc na "szczególną zależność", na świętą zależność i na "bezwzględną ufność". Bez tej zależności świętej, bez tej ufności heroicznej życie ludzkie jest niejakie!Tak więc słowo "niewola", które zawsze nas boli, w tym jednym miejscu nas nie boli.W tym jednym odniesieniu napełnia nas ufnością, radością posiadania wolności.Tutaj zawsze byliśmy wolni!
— fragment Homilii wygłoszonej w trakcie pontyfikalnej Mszy św. na Wałach,1979r.


Nie mogło zabraknąć na szlaku mojej pielgrzymki do Ojczyzny jasnogórskiego sanktuarium. Przyzwyczaiłem się, jak my wszyscy, przychodzić tutaj i przynosić Matce Syna Bożego – Matce naszej – sprawy osobiste i rodzinne, jak również wielkie sprawy narodowe, tak jak to czynili przodkowie przez całe stulecia... Raduję się dzisiaj, że dane mi jest stanąć raz jeszcze na tym świętym miejscu, na tym szczególnym miejscu modlitwy, i spojrzeć z bliska, w jasnogórskie oblicze naszej Matki... Zawierzam macierzyńskiej opiece Pani Jasnogórskiej siebie samego, Kościół, wszystkich moich rodaków, nie wyłączając nikogo. Zawierzam Jej każde polskie serce, każdy dom i każdą rodzinę...
— Światowe Dni Młodzieży w 1991 r.


Drodzy Bracia i Siostry, umiłowany Episkopacie, z naszym wspaniałym Prymasem na czele!Tyle razy przybywaliśmy tutaj!Stawaliśmy na tym świętym miejscu, przykładaliśmy niejako czujne pasterskie ucho, aby usłyszeć jak bije serce Kościoła i serce Ojczyzny w Sercu Matki. Jasna Góra jest przecież nie tylko miejscem pielgrzymek Polaków z Polski i całego świata. Jasna Góra jest sanktuarium narodu. Trzeba przykładać ucho do tego świętego miejsca, aby czuć, jak bije serce narodu w Sercu Matki. Bije zaś ono, jak wiemy, wszystkimi tonami dziejów, wszystkimi odgłosami życia. Ileż razy biło jękiem polskich cierpień dziejowych! Ale również okrzykami radości i zwycięstwa! Można na różne sposoby pisać dzieje Polski, zwłaszcza ostatnich stuleci, można je interpretować wedle wielorakiego klucza. Jeśli jednakże chcemy dowiedzieć się, jak płyną te dzieje w sercach Polaków, trzeba przyjść tutaj. Trzeba przyłożyć ucho do tego miejsca. Trzeba usłyszeć echo życia całego narodu w Sercu jego Matki i Królowej! A jeśli bije ono tonem niepokoju, jeśli odzywa się w nim troska i wołanie o nawrócenie, o umocnienie sumień, o uporządkowanie życia rodzin, jednostek, środowisk, trzeba przyjąć to wołanie. Rodzi się ono z miłości matczynej, która po swojemu kształtuje dziejowe procesy na polskiej ziemi.
— fragment Homilii wygłoszonej pod szczytem Jasnej Góry, 4 czerwca 1979r.


Jan Paweł II do młodzieży w Częstochowie

Pani Jasnogórska jest nauczycielką pięknej miłości dla wszystkich. Jest to zaś szczególnie ważne dla was, młodych. W Was bowiem rozstrzyga się ów kształt miłości, jaką będzie miało całe wasze życie, A przez was - życie ludzkie na ziemi polskiej. Życie małżeńskie, rodzinne, społeczne, patriotyczne - ale także: życie kapłańskie, zakonne, misyjne. Każde życie określa się i wartościuje poprzez wewnętrzne kształt miłości. Powiedz mi, jaka jest twoja miłość - a powiem ci, kim jesteś .
— Rozważania wygłoszone do młodzieży w trakcie Apelu Jasnogórskiego w 1983r.


Musicie od siebie wymagać, choćby inni od Was nie wymagali.
— 18 czerwca 1983


Bardzo was proszę, żebyście rozchodząc się, zanieśli w swoich sercach pokój, łaskę, skupienie, żebyście czuwali!
— 1983


Czuwam- to znaczy także: czuję się odpowiedzialny za to wielkie, wspólne dziedzictwo, któremu na imię Polska. To imię nas wszystkich określa. To imię nas wszystkich zobowiązuje. To imię nas wszystkich kosztuje.(...)Nie pragnijmy Polski, która by nas nic nie kosztowała. Natomiast czuwajmy przy wszystkim, co stanowi autentyczne dziedzictwo pokoleń, starając się wzbogacić to dziedzictwo. Naród zaś jest przede wszystkim bogaty ludźmi. Bogaty człowiekiem. Bogaty młodzieżą! Bogaty każdym, który czuwa w imię prawdy, ona bowiem nadaje kształt miłości.
— 1983


Źródła

Przypisy

  1. Śluby Jasnogórskie Narodu[1]
  2. krótkie informacje dotyczące pielgrzymek Jana Pawła II do Polski i nie tylko [2]


Bibliografia

Alfabet Jana Pawła II 1920-2005, wyd.Kluszczyński, Kraków 2005.

A. Mazurek, Ilustrowany Leksykon Wiedzy Religijnej, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna Adam, Warszawa 2010.

M. Chaberka (red.),Jan Paweł II.Dzień po dniu, ilustrowane Kalendarium Wielkiego Pontyfikatu 1978-2005, tom 1, wyd. Biały Kruk, Kraków 2005.

M. Chaberka (red.), Jan Paweł II.Dzień po dniu, ilustrowane Kalendarium Wielkiego Pontyfikatu 1978-2005, tom 2, wyd. Biały Kruk, Kraków 2005.

Jan Paweł II, Dzieła zebrane, homilie i przemówienia z pielgrzymek-Europa, tom IX, część I, Polska , wyd.M, Kraków 2008.

Linki zewnętrzne

artykuł Łukasza Drywy z Przewodnika Katolickiego

homilia Jana Pawła II z 4 czerwca 1979

teksty ślubów i aktów mających miejsce na Jasnej Górze

artykuł Radka Molendy z tygodnika Idziemy

biografia Jana Pawła II

Homilie Jana Pawła II

Akt zawierzenia