Danuta Michałowska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Centrum Myśli Jana Pawła II - WIKIJP2
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
m
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
<div class="noprint" style="clear: right; border: solid #aaa 1px; margin: 12pt 8%; font-size: 100%; background: #f9f9f9; width: 75%; padding: 4px; text-align: center">
+
'''Danuta Michałowska''' wł. '''Maria Danuta Michałowska''' (ur. [[7 stycznia]] [[1923]] w [[Kraków|Krakowie]], zm. [[11 stycznia]] [[2015]] tamże<Ref>http://radioem.pl/doc/2318055.Zmarla-mistrzyni-slowa</ref>) - aktorka, deklamatorka, reżyserka teatralna, pedagog. Swoją drogę aktorską rozpoczęła w 1940 pod okiem [[Juliusz Osterwa|Juliusza Osterwy]]. W latach 1941-1953 i 1957-1961 grała w [[Teatr Rapsodyczny|Teatrze Rapsodycznym]] [[Mieczysław Kotlarczyk|Mieczysława Kolarczyka]] w Krakowie, gdzie poznała Karola Wojtyłę. Po likwidacji teatru (1953) pracowała w Starym Teatrze w Krakowie; gdy Teatr Rapsodyczny wznowił  działalność ([[1957]]), powróciła do zespołu. W roku [[1960]] odsunięta od pracy w Teatrze Rapsodycznym, a 2 maja [[1961]] otrzymuje wypowiedzenie podpisane przez dyrektora Mieczysława Kotlarczyka (definitywnie Teatr opuszcza 30 września 1961). W 1961 założyła Teatr Jednego Aktora, który po wyborze Karola Wojtyły na papieża przekształciła w Teatr Godziny Słowa. Od [[1980]] roku pracowała w PWST (jako profesor, w latach 1981-1984 jako rektor). Przez 43 lata pracy pedagogicznej wykształciła ok. 900 aktorów.
−
Ten artykuł jest w trakcie tworzenia.
 
−
</div><noinclude>
 
−
Danuta Michałowska ''wł. Maria Danuta Michałowska'' (ur. 7 stycznia 1923 r. w Krakowie) - aktorka, deklamatorka, reżyserka teatralna, pedagog. Swoją drogę aktorską rozpoczęła w 1940 r. pod okiem [[Juliusz Osterwa|Juliusza Osterwy]]. W latach 1941-1953 i 1957-1961 grała w [[Teatr Rapsodyczny|Teatrze Rapsodycznym]] [[Mieczysław Kotlarczyk|Mieczysława Kolarczyka]] w [[Kraków|Krakowie]], gdzie poznała [[Karol Wojtyła|Karola Wojtyłę]]. Po likwidacji teatru (1953 r.) pracowała w Starym Teatrze w Krakowie; gdy Teatr Rapsodyczny wznowił  działalność (1957 r.), powróciła do zespołu. W roku 1960 r. odsunięta od pracy w Teatrze Rapsodycznym. 2 maja 1961 r. otrzymuje wypowiedzenie podpisane przez dyrektora Mieczysława Kotlarczyka. Definitywnie opuszcza TR 30 IX 1961 r.
 
−
W 1961 r. założyła Teatr Jednego Aktora, który po wyborze Karola Wojtyły na papieża przekształciła w Teatr Godziny Słowa.
 
−
Od 1980 r. pracowała w PWST (jako profesor, w latach 1981-1984 jako rektor). Przez 43 lata pracy pedagogicznej wykształciła ok. 900 aktorów.
 
−
W 2008 r. na wniosek Związku Artystów Scen Polskich przyznano jej tytuł Honorowego Obywatela Miasta Krakowa. Grała m.in. Tatianę w Eugeniuszu Onieginie A. Puszkina, Telimenę w Panu Tadeuszu A. Mickiewicza i Muzę Wschodu w Beniowskim J. Słowackiego. W Starym Teatrze występowała m.in. jako Magdalena w Domu Bernardy Alba F. Lorki czy Szimena w Cydzie P. Corneille'a. Jest autorką książki O podstawach polskiej wymowy scenicznej (1994).
 
  
 
== Związki z Karolem Wojtyłą/Janem Pawłem II ==
 
== Związki z Karolem Wojtyłą/Janem Pawłem II ==
 
=== Lata studenckie i wojenne w Krakowie ===
 
=== Lata studenckie i wojenne w Krakowie ===
  
−
Zanim poznała się z Karolem Wojtyłą widziała go dwukrotnie na scenie. 15 X 1938 r. na wieczorze literackim pt. ''Drogą topolowy most'' w budynku krakowskiego Domu Katolickiego (obecnie filharmonia) - "czytał swoje wiersze po prostu. Tak pięknie, tak urzekającym głosem, z tak wspaniałym wyrazem..." [Łoś]
+
Zanim osobiście poznała Karola Wojtyłę widziała go dwukrotnie na scenie. [[15 października]] [[1938]] na wieczorze literackim pt. ''Drogą topolowy most'' w budynku krakowskiego Domu Katolickiego (obecnie filharmonia) - "czytał swoje wiersze po prostu. Tak pięknie, tak urzekającym głosem, z tak wspaniałym wyrazem..."<ref>Halina Kwiatkowska w: ''Przeżywanie śmierci : Jan Paweł II odchodzi : z rozmów radiowych Anny Łoś, Radio Kraków 1-3.04.2005 r.'', Małe Wydawnictwo, Kraków 2006</ref>. Potem widziała go jeszcze w [[''Kawaler księżycowy''|''Kawalerze księżycowym'']] [[Studio 39|Studia 39]], gdzie Wojtyła grał rolę Byka.
−
Potem widziała go jeszcze w [[''Kawaler księżycowy''|''Kawalerze księżycowym'']] [[Studio 39|Studia 39]], z rolą Byka graną przez Karola Wojtyłę - oczarowana.
+
W 1940 [[Tadeusz Kwiatkowski]] i [[Juliusz Kydryński]] zaproponowali Michałowskiej współpracę w dziedzinie tajnego studia teatralnego pod opieką [[Juliusz Osterwa|Juliusza Osterwy]]. Tam poznaje Karola Wojtyłę. Wspólnie występują w II akcie ''Uciekła mi przepióreczka'' Stefana Żeromskiego w mieszkaniu Kydryńskich, ul. Felicjanek 10.22 sierpnia 1941 odbywa się pierwsze spotkanie z dr. [[Mieczysław Kotlarczyk|Mieczysławem Kotlarczykiem]], który zaproponował trochę inny profil tej grupy. Powstaje zalążek przyszłego [[Teatr Rapsodyczny|Teatru Rapsodycznego]]. Danuta Michałowska rozstaje się w pracy teatralnej z Karolem Wojtyłą w roku [[1944]].
−
Poznali się w 1940 r., kiedy jeszcze o Teatrze Rapsodycznym mowy nie było.  [[Tadeusz Kwiatkowski]] i [[Juliusz Kydryński]] zaproponowali jej współpracę w dziedzinie tajnego studia teatralnego pod opieką [[Juliusz Osterwa|Juliusza Osterwy]]. Tam poznaje się z Karolem Wojtyłą. Wystawiają II akt ''Uciekła mi przepióreczka'' Stefana Żeromskiego w mieszkaniu Kydryńskich, ul. Felicjanek 10.
 
−
22 sierpnia 1941 r. odbywa się pierwsze spotkanie z dr. [[Mieczysław Kotlarczyk|Mieczysławem Kotlarczykiem]], który zaproponował trochę inny profil tej grupy - zupełnie inna propozycja realizacji wielkich poetyckich tekstów. Powstaje zalążek przyszłego [[Teatr Rapsodyczny|Teatru Rapsodycznego]], konspiracyjny teatr słowa.
 
−
Danuta Michałowska rozstaje się w pracy teatralnej z Karolem Wojtyłą w roku 1944.
 
  
 
=== Lata powojenne ===
 
=== Lata powojenne ===
  
−
Po wojnie rozpoczyna normalne studia. Spotyka Karola Wojtyłę na schodach na ul. Gołębiej: ''Zupełne zaskoczenie: Karol Wojtyła w sutannie. Ta sutanna zrobiła na mnie piorunujące wrażenie , bo - wiedziałam, oczywiście, że on studiuje teologię i że ma być księdzem, ale widok kolegi, z którym byłam dość zżyta, przez wiele lat spotykaliśmy się (...), no i tu nagle: w sutannie."
+
Po wojnie Danuta Michałowska rozpoczyna studia. Spotyka Karola Wojtyłę na schodach na ul. Gołębiej: ''Zupełne zaskoczenie: Karol Wojtyła w sutannie. Ta sutanna zrobiła na mnie piorunujące wrażenie , bo - wiedziałam, oczywiście, że on studiuje teologię i że ma być księdzem, ale widok kolegi, z którym byłam dość zżyta, przez wiele lat spotykaliśmy się (...), no i tu nagle: w sutannie."<ref>Tamże</ref> W kolejnych latach spotykali się rzadko. Gdy Wojtyła został wikarym w [[Kościół św. Floriana|kościele św. Floriana]] okazało się, że Teatr Rapsodyczny oddzielała od kościoła tylko jedna kamienica ''I Karol czasem - bardzo rzadko (...) - przychodził po spektaklu na pogawędkę koleżeńską. W dużej mierze z grupą już nowych kolegów, bo zespół znacznie się powiększył. (...). Ale tak naprawdę, to bliższe kontakty zaczęły się dopiero od momentu, kiedy został arcybiskupem i organizował w okresie Bożonarodzeniowym tak zwane "opłatki", na które zapraszał świat artystów, ale takich najrozmaitszych artystów.''<ref>Tamże</ref>
−
Kolejne rzadkie, luźne spotkania jak wrócił ze studiów zagranicznych, a potem z pracy z podkrakowskiej Niegowici. Wikary w kościele św. Floriana. Teatr Rapsodyczny oddzielała od kościoła tylko jedna kamienica ''I Karol czasem - bardzo rzadko (...) - przychodził po spektaklu na pogawędkę koleżeńską. W dużej mierze z grupą już nowych kolegów, bo zespół znacznie się powiększył. (...). Ale tak naprawdę, to bliższe kontakty zaczęły się dopiero od momentu, kiedy został arcybiskupem i organizował w okresie Bożonarodzeniowym tak zwane "opłatki", na które zapraszał świat artystów, ale takich najrozmaitszych artystów.'' [ŁOŚ]
 
  
−
"Potem zgłosił się redaktor czasopisma Polska, żebym napisała o pracy z Karolem Wojtyłą. Bardzo skrupulatnie i z wielka uwagą podeszłam do tego tematu i napisałam artykuł, który zatytułowałam „Wielki sługa słowa” nawiązując zresztą do tej mojej  z nim rozmowy, że on się zgodził na tę właśnie kwalifikację służby słowu. On służy Słowu Bożemu, ja służę słowu artystycznemu. I proszę sobie wyobrazić, że został ten artykuł wydrukowany, nawet z pięknym moim zdjęciem, tylko mi cenzura zdjęła tytuł, nie wolno było tego nazwać „Wielki sługa słowa” zatytułowano ten mój artykuł „Teatr w podziemiu”
+
W 1986 z Markiem Skwarnickim podróżuje do [[Pielgrzymka zagraniczna (32)|Australii, Tasmanii i Nowej Zelandii]]. Zaproszeni są oboje, aby odbyć spotkania z tamtejszą [[Polonia|Polonią]] (25 spotkań) i przygotować ją na przyjazd Papieża Jana Pawła II. Przedstawiają program "Opowieść o Karolu Wojtyle". Udaje im się spotkać z Papieżem o 6 rano w przeddzień Jego wyjazdu.
  
−
1 X - 5 XII 1986 r. z Markiem Skwarnickim podróżuje do [[Pielgrzymka zagraniczna (32)|Australii, Tasmanii i Nowej Zelandii]]. Zaproszeni, aby odbyć spotkania z tamtejszą Polonią (25 spotkań) i przygotować ją na przyjazd Papieża Jana Pawła II. Przedstawiają program "Opowieść o Karolu Wojtyle". Spotkanie z papieżem o 6 rano w przeddzień wyjazdu.
+
Brała udział w wielu audiencjach prywatnych w Watykanie m.in. w latach [[1981]], [[1994]], [[1999]] i [[2003]].
  
−
Wiele audiencji prywatnych w Watykanie m.in. w r. 1981 (2 XI), 1994 (3 XI), 1999, 2003.
+
W Teatrze Godziny Słowa postanawia poświęcić się realizacji tekstów religijnych. Na początku, ze względy na zapotrzebowanie, są to poezje Karola Wojtyły. Ma kilka ulubionych utworów: ''Myśląc ojczyzna'', ''Pieśni o Bogu ukrytym'', ''Rozważania o śmierci''.
 +
Jako pierwsza recytowała ''[[Tryptyk rzymski]]''. Bardzo chwalona za interpretację nawet przez samego Papieża Jana Pawła II. Bp Stanisław Gądecki miał powiedzieć: „Bo ona jest jedyna, która rozumie o czym to jest.”<ref>w wywiadzie udzielonym Centrum Myśli Jana Pawła II</ref> ''Tryptyk rzymski'' nagrała dla Centrum Myśli Jana Pawła II na płycie DVD.
  
−
W Teatrze Godziny Słowa postanawia poświęcić się realizacji tekstów religijnych. Na początku, ze względy na zapotrzebowanie, są to poezje Karola Wojtyły. Ma kilka ulubionych utworów: „Myśląc ojczyzna”, „Pieśni o bogu ukrytym”, „Rozważania o śmierci”.
+
== Danuta Michałowska o Karolu Wojtyle/Janie Pawle II ==
−
Jako pierwsza recytowała ''Tryptyk rzymski''. Bardzo chwalona za interpretację nawet przez samego Papieża Jana Pawła II. Bp Stanisław Gądecki miał powiedzieć: „Bo ona jest jedyna, która rozumie o czym to jest.” [wywiad CMJPII] ''Tryptyk rzymski'' nagrała dla CMJPII na płycie DVD.
 
  
−
== Wspomnienia o Karolu Wojtyle ==
+
{{Cytat box
 +
|cytat  = Raz jeden przyszłam na dwunastkę do św. Floriana bo mi mówiono, że Karol Wojtyła ma wtedy Msze święte. I faktycznie Kościół był przepełniony, bo chodzono na jego homilie. Byłam ciekawa co też ten Karol mówi, bo po jego odejściu z Teatru kontaktu z nim nie miałam. To kazanie było przepiękne, tylko nic nie rozumiałam, miał bardzo zawiły, bardzo taki filozoficzny sposób myślenia, takie zresztą są też jego książki, które pisał w okresie studiów na KUL-u. Jasnym i prostym językiem zaczął mówić kiedy został Papieżem. To zupełnie inna była retoryka, to było coś wspaniałego.
 +
|źródło = w wywiadzie udzielonym Centrum Myśli Jana Pawła II
 +
|width  =  
 +
|align  =  
 +
}}
  
−
* "On był naprawdę motorem naszej pracy, oczywiście Kotlarczyk był bardzo wybitnym artystą i pełnym temperamentu, ale to były jakby dwa bieguny tej samej sprawy i to Karol był tym radosnym, tym pobudzającym do myślenia w kategoriach jakiś wyższych celów w sztuce."
+
{{Cytat box
−
* "Raz jeden przyszłam na dwunastkę do św. Floriana bo mi mówiono, że Karol Wojtyła ma wtedy Msze święte. I faktycznie Kościół był przepełniony, bo chodzono na jego homilie. Byłam ciekawa co też ten Karol mówi, bo po jego odejściu z Teatru kontaktu z nim nie miałam. To kazanie było przepiękne, tylko nic nie rozumiałam, miał bardzo zawiły, bardzo taki filozoficzny sposób myślenia, takie zresztą są też jego książki, które pisał w okresie studiów na KUL-u. Jasnym i prostym językiem zaczął mówić kiedy został Papieżem. To zupełnie inna była retoryka, to było coś wspaniałego."
+
|cytat  = Jak spojrzę z perspektywy swoich doświadczeń pedagogicznych, to z całą pewnością jego warunki, takie jakie wnosił od razu, predysponowały go do tego,  że mógłby być bardzo wybitym aktorem. Miał na oko wszystko co jest potrzebne: postawę, wzrost, ciekawą twarz, bardzo piękne brzmienie głosu i takie niepowtarzalne.
−
* "Jak spojrzę z perspektywy swoich doświadczeń pedagogicznych, to z całą pewnością jego warunki, takie jakie wnosił od razu, predysponowały go do tego,  że mógłby być bardzo wybitym aktorem. Miał na oko wszystko co jest potrzebne: postawę, wzrost, ciekawą twarz, bardzo piękne brzmienie głosu i takie niepowtarzalne."
+
|źródło = w wywiadzie udzielonym Centrum Myśli Jana Pawła II
−
* "On sam był człowiekiem, który kieruje się prawdą, który jest przekonany, że jest prowadzony przez najwyższe siły duchowe i to się czuło. Zawsze miał na wszystko odpowiedź, zawsze umiał rozwiązać każde zagadnienie, tysiące ludzi go słuchało. Nigdy nie było żadnych nieprzyjemności z racji tego, że coś powiedział nie tak czy nieporozumień, ale to nie o to chodzi, bo najwięksi święci mogą wywoływać bunt w ludziach. Młodzież umiał sobie zjednywać nadzwyczajnie, on kochał młodzież, on w ogóle kochał świat, kochał ludzi, bo on był tak przesiąknięty Chrystusem, Duchem świętym."
+
|width  =
−
* "W „Teatrze Godziny Słowa” chciałam służyć tej sprawie, której służy Wojtyła. I chciałam realizować teksty poświęcone duchowości. Może nie ściśle religii ile w szerszym zakresie duchowości. Najpierw mówiłam jego poezję, bo było na to ogromne zapotrzebowanie, ale ja nie czułam się w tej poezji, ja nie rozumiałam tej poezji, to nie był materiał mi bliski. Ja bym była wolała robić Słowackiego, Norwida czy  nawet ze współczesnej poezji jakiś wybór czy też z tekstów Biblii czy wreszcie zrealizować św. Teresę z Avila. Ale zmuszono mnie, żebym robiła poezję Karola Wojtyły, bo ludzie chcą ją poznać. Ja byłam niezadowolona z tych moich wykonań, bo ta poezja była dla mnie za trudna. Ja nie dorosłam do Wojtyły, to trzeba było wielu lat, żeby ja dojrzała, żebym mogła z sensem powiedzieć jego utwory. Papież, a wiem to od Sióstr, które wszystko wiedziały, był najbardziej zadowolony z mojej interpretacji „Tryptyku”."
+
|align  =
−
* "Jednak w końcu okazuje się, że był [Papież Jan Paweł II] poetą. Że pod koniec życia czul potrzebę podsumowania tego wszystkiego o czym myślał, co przekazywał ludziom na różny sposób. W całości „Tryptyk rzymski” dzięki części pierwszej i zwłaszcza dzięki części trzeciej „Wzgórze Moria” jest po prostu o Nim."
+
}}
 +
 
 +
{{Cytat box
 +
|cytat  = On sam był człowiekiem, który kieruje się prawdą, który jest przekonany, że jest prowadzony przez najwyższe siły duchowe i to się czuło. Zawsze miał na wszystko odpowiedź, zawsze umiał rozwiązać każde zagadnienie, tysiące ludzi go słuchało. Nigdy nie było żadnych nieprzyjemności z racji tego, że coś powiedział nie tak czy nieporozumień, ale to nie o to chodzi, bo najwięksi święci mogą wywoływać bunt w ludziach. Młodzież umiał sobie zjednywać nadzwyczajnie, on kochał młodzież, on w ogóle kochał świat, kochał ludzi, bo on był tak przesiąknięty Chrystusem, Duchem Świętym.
 +
|źródło = w wywiadzie udzielonym Centrum Myśli Jana Pawła II
 +
|width  =
 +
|align  =
 +
}}
 +
 
 +
{{Cytat box
 +
|cytat  = W „Teatrze Godziny Słowa” chciałam służyć tej sprawie, której służy Wojtyła. I chciałam realizować teksty poświęcone duchowości. Może nie ściśle religii ile w szerszym zakresie duchowości. Najpierw mówiłam jego poezję, bo było na to ogromne zapotrzebowanie, ale ja nie czułam się w tej poezji, ja nie rozumiałam tej poezji, to nie był materiał mi bliski. Ja bym była wolała robić Słowackiego, Norwida czy  nawet ze współczesnej poezji jakiś wybór czy też z tekstów Biblii czy wreszcie zrealizować św. Teresę z Avila. Ale zmuszono mnie, żebym robiła poezję Karola Wojtyły, bo ludzie chcą ją poznać. Ja byłam niezadowolona z tych moich wykonań, bo ta poezja była dla mnie za trudna. Ja nie dorosłam do Wojtyły, to trzeba było wielu lat, żeby ja dojrzała, żebym mogła z sensem powiedzieć jego utwory. Papież, a wiem to od Sióstr, które wszystko wiedziały, był najbardziej zadowolony z mojej interpretacji „Tryptyku”.
 +
|źródło = w wywiadzie udzielonym Centrum Myśli Jana Pawła II
 +
|width  =
 +
|align  =
 +
}}
  
 
== Jan Paweł II o Danucie Michałowskiej ==
 
== Jan Paweł II o Danucie Michałowskiej ==
  
−
''[...] moje koleżanki z tak zwanego Teatru Rapsodycznego, czy przedtem jeszcze Teatru Żywego Słowa z okresu okupacyjnego, są dzisiaj znakomitymi artystkami i serdecznie im tego gratuluję. A moim największym pragnieniem jest usłyszeć, chociażby na taśmie, recytację Danuty Michałowskiej.'' Kraków, 8.06.1979 r. Skałka
+
{{Cytat box
 +
|cytat  = [...] moje koleżanki z tak zwanego Teatru Rapsodycznego, czy przedtem jeszcze Teatru Żywego Słowa z okresu okupacyjnego, są dzisiaj znakomitymi artystkami i serdecznie im tego gratuluję. A moim największym pragnieniem jest usłyszeć, chociażby na taśmie, recytację Danuty Michałowskiej.
 +
|źródło = Kraków - Skałka, 8 czerwca 1979  
 +
|width  =
 +
|align  =
 +
}}
  
 
== Spektakle ==
 
== Spektakle ==
Linia 56: Linia 70:
  
 
[http://www.e-teatr.pl/pl/osoby/7248,karierateatr.html#start późniejsze spektakle]
 
[http://www.e-teatr.pl/pl/osoby/7248,karierateatr.html#start późniejsze spektakle]
 +
 +
== Wywiad ==
 +
 +
W Mediatece Centrum Myśli Jana Pawła II znajduje się wywiad z Danutą Michałowską. W wywiadzie usłyszymy m.in. o:
 +
 +
* powstaniu Teatru Rapsodycznego i premierze ''Króla Ducha'' oraz kolejnych spektaklach;
 +
* Wojtyle jako kapłanie i religijno-rapsodycznych pokazach urządzanych w kościele św. Floriana;
 +
* przyjaźni Danuty Michałowskiej i Karola Wojtyły;
 +
* wpływie św. Teresy z Avila na życie i twórczość Danuty Michałowskiej;
 +
* Karolu Wojtyle jako wspaniałym aktorze i retorze oraz pogrzebie Mieczysława Kotlarczyka i przemówienie Wojtyły, także wieczorze poetyckim poświęconym pamięci Mieczysława Kotlarczyka. 
 +
 +
Cały wywiad dostępny jest w [http://antek.centrumjp2.pl/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=208 Bibliotece Centrum Myśli Jana Pawła II].
 +
 +
== Przypisy ==
 +
{{Przypisy}}
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
  
−
* Danuta Michałowska, ''Karol Wojtyła : artysta - kapłan'', Drukarnia św. Wojciecha, Poznań 2006. ISBN 8375160113 [[Plik:W_bibliotece.jpg]]
+
* Danuta Michałowska, ''Karol Wojtyła : artysta - kapłan'', Drukarnia św. Wojciecha, Poznań 2006 ISBN 8375160113 [[Plik:W_bibliotece.jpg]]
−
* Danuta Michałowska, ''Pamięć nie zawsze święta : wspomnienia'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 2004. ISBN 8308036503 [[Plik:W_bibliotece.jpg]]
+
* Danuta Michałowska, ''Pamięć nie zawsze święta : wspomnienia'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 2004 ISBN 8308036503 [[Plik:W_bibliotece.jpg]]
−
* Danuta Michałowska (wybór, komentarze), ''...trzeba dać świadectwo : 50-lecie powstania Teatru Rapsodycznego w Krakowie'', ArsNova-Zjednoczeni Wydawcy, Kraków 1991. ISBN 8385166068 [[Plik:W_bibliotece.jpg]]
+
* Danuta Michałowska (wybór, komentarze), ''...trzeba dać świadectwo : 50-lecie powstania Teatru Rapsodycznego w Krakowie'', ArsNova-Zjednoczeni Wydawcy, Kraków 1991 ISBN 8385166068 [[Plik:W_bibliotece.jpg]]
−
* ''Przeżywanie śmierci : Jan Paweł II odchodzi : z rozmów radiowych Anny Łoś, Radio Kraków 1-3.04.2005 r.'', Małe Wydawnictwo, Kraków 2006. ISBN 8392293940 [[Plik:W_bibliotece.jpg]]
+
* ''Przeżywanie śmierci : Jan Paweł II odchodzi : z rozmów radiowych Anny Łoś, Radio Kraków 1-3.04.2005 r.'', Małe Wydawnictwo, Kraków 2006 ISBN 8392293940 [[Plik:W_bibliotece.jpg]]
−
* wywiad CMJP2 [[Plik:W_bibliotece.jpg]]
 
  
 
== Linki zewnętrzne ==
 
== Linki zewnętrzne ==
Linia 69: Linia 97:
 
* [http://www.e-teatr.pl/pl/osoby/7248,artykuly.html#start Artykuły i inne informacje na portalu e-teatr] [dostęp: 12.02.2013]
 
* [http://www.e-teatr.pl/pl/osoby/7248,artykuly.html#start Artykuły i inne informacje na portalu e-teatr] [dostęp: 12.02.2013]
 
* [http://www.filmpolski.pl/fp/index.php/11101102 filmografia i spektakle na portalu filmpolski.pl] [dostęp: 12.02.2013]
 
* [http://www.filmpolski.pl/fp/index.php/11101102 filmografia i spektakle na portalu filmpolski.pl] [dostęp: 12.02.2013]
−
* [http://www.centrumjp2.pl/node/4227 wywiad nagrany przez CMJP2] [dostęp: 12.02.2013]
 
−
 
−
== CIEKAWOSTKI ==
 
−
Wspomnienia dot. pedagogów szkolnych i nauczycieli akademickich - Mieczysław Małecki, Kazimierz Nitsch, Stanisław Pigoń, Julian Krzyżanowski - zbiorowa książka poświęcona dziejom tajnego nauczania na UJ ''Ne cedat academia''.
 
  
 
== Zobacz także ==
 
== Zobacz także ==
Linia 90: Linia 114:
  
 
{{DEFAULTSORT:Michałowska, Danuta}}
 
{{DEFAULTSORT:Michałowska, Danuta}}
−
[[Kategoria:Urodzeni w 1921]]
+
[[Kategoria:Aktorzy]]

Aktualna wersja na dzień 22:23, 14 sty 2015

Danuta Michałowska wł. Maria Danuta Michałowska (ur. 7 stycznia 1923 w Krakowie, zm. 11 stycznia 2015 tamże[1]) - aktorka, deklamatorka, reżyserka teatralna, pedagog. Swoją drogę aktorską rozpoczęła w 1940 pod okiem Juliusza Osterwy. W latach 1941-1953 i 1957-1961 grała w Teatrze Rapsodycznym Mieczysława Kolarczyka w Krakowie, gdzie poznała Karola Wojtyłę. Po likwidacji teatru (1953) pracowała w Starym Teatrze w Krakowie; gdy Teatr Rapsodyczny wznowił działalność (1957), powróciła do zespołu. W roku 1960 odsunięta od pracy w Teatrze Rapsodycznym, a 2 maja 1961 otrzymuje wypowiedzenie podpisane przez dyrektora Mieczysława Kotlarczyka (definitywnie Teatr opuszcza 30 września 1961). W 1961 założyła Teatr Jednego Aktora, który po wyborze Karola Wojtyły na papieża przekształciła w Teatr Godziny Słowa. Od 1980 roku pracowała w PWST (jako profesor, w latach 1981-1984 jako rektor). Przez 43 lata pracy pedagogicznej wykształciła ok. 900 aktorów.

Związki z Karolem Wojtyłą/Janem Pawłem II

Lata studenckie i wojenne w Krakowie

Zanim osobiście poznała Karola Wojtyłę widziała go dwukrotnie na scenie. 15 października 1938 na wieczorze literackim pt. Drogą topolowy most w budynku krakowskiego Domu Katolickiego (obecnie filharmonia) - "czytał swoje wiersze po prostu. Tak pięknie, tak urzekającym głosem, z tak wspaniałym wyrazem..."[2]. Potem widziała go jeszcze w Kawalerze księżycowym Studia 39, gdzie Wojtyła grał rolę Byka. W 1940 Tadeusz Kwiatkowski i Juliusz Kydryński zaproponowali Michałowskiej współpracę w dziedzinie tajnego studia teatralnego pod opieką Juliusza Osterwy. Tam poznaje Karola Wojtyłę. Wspólnie występują w II akcie Uciekła mi przepióreczka Stefana Żeromskiego w mieszkaniu Kydryńskich, ul. Felicjanek 10.22 sierpnia 1941 odbywa się pierwsze spotkanie z dr. Mieczysławem Kotlarczykiem, który zaproponował trochę inny profil tej grupy. Powstaje zalążek przyszłego Teatru Rapsodycznego. Danuta Michałowska rozstaje się w pracy teatralnej z Karolem Wojtyłą w roku 1944.

Lata powojenne

Po wojnie Danuta Michałowska rozpoczyna studia. Spotyka Karola Wojtyłę na schodach na ul. Gołębiej: Zupełne zaskoczenie: Karol Wojtyła w sutannie. Ta sutanna zrobiła na mnie piorunujące wrażenie , bo - wiedziałam, oczywiście, że on studiuje teologię i że ma być księdzem, ale widok kolegi, z którym byłam dość zżyta, przez wiele lat spotykaliśmy się (...), no i tu nagle: w sutannie."[3] W kolejnych latach spotykali się rzadko. Gdy Wojtyła został wikarym w kościele św. Floriana okazało się, że Teatr Rapsodyczny oddzielała od kościoła tylko jedna kamienica I Karol czasem - bardzo rzadko (...) - przychodził po spektaklu na pogawędkę koleżeńską. W dużej mierze z grupą już nowych kolegów, bo zespół znacznie się powiększył. (...). Ale tak naprawdę, to bliższe kontakty zaczęły się dopiero od momentu, kiedy został arcybiskupem i organizował w okresie Bożonarodzeniowym tak zwane "opłatki", na które zapraszał świat artystów, ale takich najrozmaitszych artystów.[4]

W 1986 z Markiem Skwarnickim podróżuje do Australii, Tasmanii i Nowej Zelandii. Zaproszeni są oboje, aby odbyć spotkania z tamtejszą Polonią (25 spotkań) i przygotować ją na przyjazd Papieża Jana Pawła II. Przedstawiają program "Opowieść o Karolu Wojtyle". Udaje im się spotkać z Papieżem o 6 rano w przeddzień Jego wyjazdu.

Brała udział w wielu audiencjach prywatnych w Watykanie m.in. w latach 1981, 1994, 1999 i 2003.

W Teatrze Godziny Słowa postanawia poświęcić się realizacji tekstów religijnych. Na początku, ze względy na zapotrzebowanie, są to poezje Karola Wojtyły. Ma kilka ulubionych utworów: Myśląc ojczyzna, Pieśni o Bogu ukrytym, Rozważania o śmierci. Jako pierwsza recytowała Tryptyk rzymski. Bardzo chwalona za interpretację nawet przez samego Papieża Jana Pawła II. Bp Stanisław Gądecki miał powiedzieć: „Bo ona jest jedyna, która rozumie o czym to jest.”[5] Tryptyk rzymski nagrała dla Centrum Myśli Jana Pawła II na płycie DVD.

Danuta Michałowska o Karolu Wojtyle/Janie Pawle II

Raz jeden przyszłam na dwunastkę do św. Floriana bo mi mówiono, że Karol Wojtyła ma wtedy Msze święte. I faktycznie Kościół był przepełniony, bo chodzono na jego homilie. Byłam ciekawa co też ten Karol mówi, bo po jego odejściu z Teatru kontaktu z nim nie miałam. To kazanie było przepiękne, tylko nic nie rozumiałam, miał bardzo zawiły, bardzo taki filozoficzny sposób myślenia, takie zresztą są też jego książki, które pisał w okresie studiów na KUL-u. Jasnym i prostym językiem zaczął mówić kiedy został Papieżem. To zupełnie inna była retoryka, to było coś wspaniałego.
— w wywiadzie udzielonym Centrum Myśli Jana Pawła II


Jak spojrzę z perspektywy swoich doświadczeń pedagogicznych, to z całą pewnością jego warunki, takie jakie wnosił od razu, predysponowały go do tego, że mógłby być bardzo wybitym aktorem. Miał na oko wszystko co jest potrzebne: postawę, wzrost, ciekawą twarz, bardzo piękne brzmienie głosu i takie niepowtarzalne.
— w wywiadzie udzielonym Centrum Myśli Jana Pawła II


On sam był człowiekiem, który kieruje się prawdą, który jest przekonany, że jest prowadzony przez najwyższe siły duchowe i to się czuło. Zawsze miał na wszystko odpowiedź, zawsze umiał rozwiązać każde zagadnienie, tysiące ludzi go słuchało. Nigdy nie było żadnych nieprzyjemności z racji tego, że coś powiedział nie tak czy nieporozumień, ale to nie o to chodzi, bo najwięksi święci mogą wywoływać bunt w ludziach. Młodzież umiał sobie zjednywać nadzwyczajnie, on kochał młodzież, on w ogóle kochał świat, kochał ludzi, bo on był tak przesiąknięty Chrystusem, Duchem Świętym.
— w wywiadzie udzielonym Centrum Myśli Jana Pawła II


W „Teatrze Godziny Słowa” chciałam służyć tej sprawie, której służy Wojtyła. I chciałam realizować teksty poświęcone duchowości. Może nie ściśle religii ile w szerszym zakresie duchowości. Najpierw mówiłam jego poezję, bo było na to ogromne zapotrzebowanie, ale ja nie czułam się w tej poezji, ja nie rozumiałam tej poezji, to nie był materiał mi bliski. Ja bym była wolała robić Słowackiego, Norwida czy nawet ze współczesnej poezji jakiś wybór czy też z tekstów Biblii czy wreszcie zrealizować św. Teresę z Avila. Ale zmuszono mnie, żebym robiła poezję Karola Wojtyły, bo ludzie chcą ją poznać. Ja byłam niezadowolona z tych moich wykonań, bo ta poezja była dla mnie za trudna. Ja nie dorosłam do Wojtyły, to trzeba było wielu lat, żeby ja dojrzała, żebym mogła z sensem powiedzieć jego utwory. Papież, a wiem to od Sióstr, które wszystko wiedziały, był najbardziej zadowolony z mojej interpretacji „Tryptyku”.
— w wywiadzie udzielonym Centrum Myśli Jana Pawła II


Jan Paweł II o Danucie Michałowskiej

[...] moje koleżanki z tak zwanego Teatru Rapsodycznego, czy przedtem jeszcze Teatru Żywego Słowa z okresu okupacyjnego, są dzisiaj znakomitymi artystkami i serdecznie im tego gratuluję. A moim największym pragnieniem jest usłyszeć, chociażby na taśmie, recytację Danuty Michałowskiej.
— Kraków - Skałka, 8 czerwca 1979


Spektakle

wspólny udział Danuty Michałowskiej i Karola Wojtyły:

  • 1941 (1 XI) - Król-Duch Juliusz Słowacki
  • 1942 (14 II) - Beniowski Juliusz Słowacki
  • 1942 (28 III) - Hymny Jan Kasprowicz
  • 1942 (22 V) - Godziny Wyspiańskiego
  • 1942 (3 X) - Portret artysty C.K. Norwid
  • 1942 (28 XI) - Pan Tadeusz Adam Mickiewicz
  • 1943 (16 III) - Samuel Zborowski Juliusz Słowacki

późniejsze spektakle

Wywiad

W Mediatece Centrum Myśli Jana Pawła II znajduje się wywiad z Danutą Michałowską. W wywiadzie usłyszymy m.in. o:

  • powstaniu Teatru Rapsodycznego i premierze Króla Ducha oraz kolejnych spektaklach;
  • Wojtyle jako kapłanie i religijno-rapsodycznych pokazach urządzanych w kościele św. Floriana;
  • przyjaźni Danuty Michałowskiej i Karola Wojtyły;
  • wpływie św. Teresy z Avila na życie i twórczość Danuty Michałowskiej;
  • Karolu Wojtyle jako wspaniałym aktorze i retorze oraz pogrzebie Mieczysława Kotlarczyka i przemówienie Wojtyły, także wieczorze poetyckim poświęconym pamięci Mieczysława Kotlarczyka.

Cały wywiad dostępny jest w Bibliotece Centrum Myśli Jana Pawła II.

Przypisy

  1. ↑ http://radioem.pl/doc/2318055.Zmarla-mistrzyni-slowa
  2. ↑ Halina Kwiatkowska w: Przeżywanie śmierci : Jan Paweł II odchodzi : z rozmów radiowych Anny Łoś, Radio Kraków 1-3.04.2005 r., Małe Wydawnictwo, Kraków 2006
  3. ↑ Tamże
  4. ↑ Tamże
  5. ↑ w wywiadzie udzielonym Centrum Myśli Jana Pawła II

Bibliografia

  • Danuta Michałowska, Karol Wojtyła : artysta - kapłan, Drukarnia św. Wojciecha, Poznań 2006 ISBN 8375160113 W bibliotece.jpg
  • Danuta Michałowska, Pamięć nie zawsze święta : wspomnienia, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2004 ISBN 8308036503 W bibliotece.jpg
  • Danuta Michałowska (wybór, komentarze), ...trzeba dać świadectwo : 50-lecie powstania Teatru Rapsodycznego w Krakowie, ArsNova-Zjednoczeni Wydawcy, Kraków 1991 ISBN 8385166068 W bibliotece.jpg
  • Przeżywanie śmierci : Jan Paweł II odchodzi : z rozmów radiowych Anny Łoś, Radio Kraków 1-3.04.2005 r., Małe Wydawnictwo, Kraków 2006 ISBN 8392293940 W bibliotece.jpg

Linki zewnętrzne

Zobacz także

Halina Kwiatkowska

Mieczysław Kotlarczyk

Juliusz Kydryński

Tadeusz Kudliński

Tadeusz Kwiatkowski

Krystyna Dębowska

Teatr Rapsodyczny

Źródło: „http://www.wikijp2.pl/index.php?title=Danuta_Michałowska&oldid=11804”