Kraków: Różnice pomiędzy wersjami

Z Centrum Myśli Jana Pawła II - WIKIJP2
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
m
m
Linia 2: Linia 2:
  
 
== Związki z Karolem Wojtyłą ==
 
== Związki z Karolem Wojtyłą ==
−
 
−
Karol Wojtyła był w Krakowie już jako uczeń podczas organizowanych przez szkołę wycieczek do Teatru Słowackiego.
 
−
 
−
W 1938 przeprowadził się wraz z [[Karol_Wojtyła_senior|ojcem]] z [[Wadowice|Wadowic]] i rozpoczął studia polonistyczne na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]]. Nawiązywał kontakty, znajomości, brał udział w życiu naukowym i artystycznym, działał w [[Teatr Rapsodyczny|Teatrze Rapsodycznym]]. W Krakowie spędził okupację niemiecką i podjął decyzję o wstąpieniu do seminarium duchownego.
 
−
 
−
Od [[1949]] był [[Powołanie_kapłańskie_Jana_Pawła_II#Parafia_.C5.9Bw._Floriana:_1949-1951|wikarym w kościele św. Floriana]], a od [[1958]] zajmował się tu także duszpasterstwem akademickim zwanym dzisiaj [[Środowisko|Środowiskiem]]. Pod koniec [[1951]] odchodzi z parafii, choć nadal pozostaje duszpasterzem akademickim. Zostaje [[Biskupstwo_Karola_Wojtyły|biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej]] i przenosi się na ul. Kanoniczą 19, a w [[1958]] do Kamienicy Dziekańskiej przy ul. Kanoniczej 21, gdzie miał własne mieszkanie i mieszkał do [[1967]].
 
−
 
  
 
{{Cytat box
 
{{Cytat box
Linia 28: Linia 21:
 
  |align  =  
 
  |align  =  
 
}}
 
}}
 +
 +
 +
=== Lata młodzieńcze ===
 +
 +
Karol Wojtyła był w Krakowie już jako uczeń podczas organizowanych przez szkołę wycieczek do Teatru Słowackiego.
 +
 +
W 1938 przeprowadził się wraz z [[Karol_Wojtyła_senior|ojcem]] z [[Wadowice|Wadowic]] i rozpoczął studia polonistyczne na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]]. Nawiązywał kontakty, znajomości, brał udział w życiu naukowym i artystycznym, działał w [[Teatr Rapsodyczny|Teatrze Rapsodycznym]]. W Krakowie spędził okupację niemiecką i podjął decyzję o wstąpieniu do seminarium duchownego.
 +
 +
Od [[1949]] był [[Powołanie_kapłańskie_Jana_Pawła_II#Parafia_.C5.9Bw._Floriana:_1949-1951|wikarym w kościele św. Floriana]], a od [[1958]] zajmował się tu także duszpasterstwem akademickim zwanym dzisiaj [[Środowisko|Środowiskiem]]. Pod koniec [[1951]] odchodzi z parafii, choć nadal pozostaje duszpasterzem akademickim.
 +
 +
=== Czasy biskupie ===
 +
 +
Ks. Karol Wojtyła zostaje [[Biskupstwo_Karola_Wojtyły|biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej]] i przenosi się na ul. Kanoniczą 19, a w [[1958]] do Kamienicy Dziekańskiej przy ul. Kanoniczej 21, gdzie miał własne mieszkanie i mieszkał do [[1967]].
  
 
Jako biskup i metropolita krakowski mieszkał w Pałacu Biskupów Krakowskich przy ul. Franciszkańskiej 3 do roku [[1978]].  
 
Jako biskup i metropolita krakowski mieszkał w Pałacu Biskupów Krakowskich przy ul. Franciszkańskiej 3 do roku [[1978]].  
  
 +
=== Budowa kościoła w Nowej Hucie ===
 +
 +
Powstanie kombinatu metalurgicznego i miasta Nowa Huta pod Krakowem zostało postanowione przez rząd PRL 17 maja 1947. Projekt kombinatu był radziecki, ale bloki mieszkalne planowali polscy inżynierowie. Władze komunistyczne postawiły wymóg, że w Nowej Hucie nie ma miejsca dla nowego kościoła, bo to miasto miało być modelowo socjalistyczne, bez Boga i miejsc kultu.
 +
 +
Mimo to niektórzy mieszkańcy Nowej Huty przychodzili modlić się do małej kaplicy przy ochronce dla dzieci prowadzonej przez Siostry Służebniczki z Dębicy. Tu w tej kaplicy, już w roku [[1950]], podczas 40-godzinnego nabożeństwa, głosił kazania ks. Karol Wojtyła, wikariusz od [[kościół św. Floriana|św. Floriana z Krakowa]]. W tej to kaplicy odprawiano Msze św. i sprawowano nabożeństwa przez kapłanów diecezjalnych z Krakowa i cystersów z Mogiły. W dniu 15 czerwca 1950, ks. abp [[Eugeniusz Baziak]] erygował parafię Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bieńczycach. Parafia liczyła wtedy 3000 mieszkańców. Pierwszym proboszczem - administratorem zostaje ks. Stanisław Kościelny. W spowiedzi wiernych wspomagali go m.in. OO. Benedyktyni z [[Tyniec|Tyńca]] i ks. Karol Wojtyła.
 +
 +
Już jako biskup pomocniczy, a potem arcybiskup Wojtyła był mocno zaangażowany w sprawę starania o budowę świątyni dla wiernych z Nowej Huty, a potem bardzo aktywnie wspierał jej realizację.
 +
14 października [[1967]] ks. abp Karol Wojtyła wykopał pierwsze grudy ziemi pod nowy kościół w Nowej Hucie.
 +
18 maja [[1969]] abp Wojtyła położył kamień węgielny pod budowę tego kościoła.
 +
15 maja [[1977]] po 10 latach budowy kard. Wojtyła dokonał uroczystej konsekracji nowej świątyni.
 +
W międzyczasie wielokrotnie modlitwą i obecnością wspierał wiernych, starających się obronić budowany kościół przed licznymi prowokacyjnymi działaniami władz. Pozostawał również w kontakcie z komunistycznymi władzami Krakowa w tej sprawie, wielokrotnie apelując, pisząc prośby i protesty. 
 +
 +
=== Lata pontyfikatu ===
  
 
Jan Paweł II za każdym razem, gdy odwiedzał Ojczyznę, czyli [[Pielgrzymki do Polski|siedmiokrotnie odwiedzał Kraków]]. Tylko raz, kiedy był w Polsce zaledwie dziesięć godzin, [[Pielgrzymka zagraniczna (64)|w czerwcu 1995]],  nie zdążył odwiedzić swojego drugiego, po Wadowicach, rodzinnego miasta. ''Przybywając do Krakowa jako Głowa Kościoła katolickiego Jan Paweł II zawsze zatrzymywał się w tym Pałacu. Mieszkał w tym samym pokoju, który służył mu jako mieszkanie w czasie, gdy był metropolitą krakowskim. Jan Paweł II tu odpoczywał, spotykał się ze swymi przyjaciółmi z dawnych lat "Środowiska", a także - z najwyższymi władzami państwowymi i samorządowymi, biskupami, władzami PAT, z dziennikarzami, twórcami kultury i in.'' <ref>Michał Jakubczyk, Roman Tekieli, ''Kraków, miasto mojego życia. Przewodnik śladami Jana Pawła II''], Wydawnictwo M, Kraków 2005, s. 101</ref> 10 stycznia [[1969]] otrzymuje stałe zameldowanie w Pałacu Biskupim ważne do końca życia.
 
Jan Paweł II za każdym razem, gdy odwiedzał Ojczyznę, czyli [[Pielgrzymki do Polski|siedmiokrotnie odwiedzał Kraków]]. Tylko raz, kiedy był w Polsce zaledwie dziesięć godzin, [[Pielgrzymka zagraniczna (64)|w czerwcu 1995]],  nie zdążył odwiedzić swojego drugiego, po Wadowicach, rodzinnego miasta. ''Przybywając do Krakowa jako Głowa Kościoła katolickiego Jan Paweł II zawsze zatrzymywał się w tym Pałacu. Mieszkał w tym samym pokoju, który służył mu jako mieszkanie w czasie, gdy był metropolitą krakowskim. Jan Paweł II tu odpoczywał, spotykał się ze swymi przyjaciółmi z dawnych lat "Środowiska", a także - z najwyższymi władzami państwowymi i samorządowymi, biskupami, władzami PAT, z dziennikarzami, twórcami kultury i in.'' <ref>Michał Jakubczyk, Roman Tekieli, ''Kraków, miasto mojego życia. Przewodnik śladami Jana Pawła II''], Wydawnictwo M, Kraków 2005, s. 101</ref> 10 stycznia [[1969]] otrzymuje stałe zameldowanie w Pałacu Biskupim ważne do końca życia.

Wersja z 14:29, 5 maj 2016

Kraków - miasto wojewódzkie (województwo małopolskie). Najbogatsze w zabytki i muzea miasto w Polsce; wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Karol Wojtyła spędził w Krakowie równo czterdzieści lat – od 1938 do 1978. Wybrany na głowę Stolicy Piotrowej wracał do Krakowa za każdym razem, gdy odwiedzał Polskę.

Związki z Karolem Wojtyłą

Wierzcie mi, że niełatwo jest opuścić Kraków.

Tu, na tej ziemi się urodziłem.

Tutaj, w Krakowie, spędziłem większość lat mojego życia, poczynając od wpisu na Uniwersytet Jagielloński w 1938 roku.

Tutaj też doznałem łaski powołania kapłańskiego, w trudnym okresie życia narodu, w okresie okupacji niemieckiej, kiedy pracowałem jako robotnik, w kamieniołomach, w fabryce chemicznej Solvayu w Borku Fałęckim. Tak Bóg kierował.

Tutaj też w katedrze wawelskiej otrzymałem konsekrację biskupią - a od stycznia 1964 roku przejąłem wielkie dziedzictwo biskupów krakowskich po śp. księciu kardynale Adamie Stefanie Sapieże i po śp. księdzu arcybiskupie Eugeniuszu Baziaku, metropolicie lwowskim.

Kraków od najmłodszych lar mojego życia, od lat dziecięcych jeszcze, był dla mnie szczególną syntezą wszystkiego, co polskie i co chrześcijańskie. Zawsze mówił mi o wielkiej przeszłości mojej Ojczyzny. Zawsze najpełniej wyrażał jej dzieje.

Kraków stary, który pamiętam z lat młodzieńczych i studenckich, nawet jeszcze okupacyjnych - i Kraków nowy - ten, który wraz z powstaniem Nowej Huty rozrósł się już trzykrotnie w stosunku do tego przedwojennego - a może i więcej? - ten, w którego problemach uczestniczyłem jako duszpasterz, jako profesor, jako biskup, jako kardynał.
— Przemówienie powitalne na Błoniach, Kraków, 6 czerwca 1979


Lata młodzieńcze

Karol Wojtyła był w Krakowie już jako uczeń podczas organizowanych przez szkołę wycieczek do Teatru Słowackiego.

W 1938 przeprowadził się wraz z ojcem z Wadowic i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Nawiązywał kontakty, znajomości, brał udział w życiu naukowym i artystycznym, działał w Teatrze Rapsodycznym. W Krakowie spędził okupację niemiecką i podjął decyzję o wstąpieniu do seminarium duchownego.

Od 1949 był wikarym w kościele św. Floriana, a od 1958 zajmował się tu także duszpasterstwem akademickim zwanym dzisiaj Środowiskiem. Pod koniec 1951 odchodzi z parafii, choć nadal pozostaje duszpasterzem akademickim.

Czasy biskupie

Ks. Karol Wojtyła zostaje biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej i przenosi się na ul. Kanoniczą 19, a w 1958 do Kamienicy Dziekańskiej przy ul. Kanoniczej 21, gdzie miał własne mieszkanie i mieszkał do 1967.

Jako biskup i metropolita krakowski mieszkał w Pałacu Biskupów Krakowskich przy ul. Franciszkańskiej 3 do roku 1978.

Budowa kościoła w Nowej Hucie

Powstanie kombinatu metalurgicznego i miasta Nowa Huta pod Krakowem zostało postanowione przez rząd PRL 17 maja 1947. Projekt kombinatu był radziecki, ale bloki mieszkalne planowali polscy inżynierowie. Władze komunistyczne postawiły wymóg, że w Nowej Hucie nie ma miejsca dla nowego kościoła, bo to miasto miało być modelowo socjalistyczne, bez Boga i miejsc kultu.

Mimo to niektórzy mieszkańcy Nowej Huty przychodzili modlić się do małej kaplicy przy ochronce dla dzieci prowadzonej przez Siostry Służebniczki z Dębicy. Tu w tej kaplicy, już w roku 1950, podczas 40-godzinnego nabożeństwa, głosił kazania ks. Karol Wojtyła, wikariusz od św. Floriana z Krakowa. W tej to kaplicy odprawiano Msze św. i sprawowano nabożeństwa przez kapłanów diecezjalnych z Krakowa i cystersów z Mogiły. W dniu 15 czerwca 1950, ks. abp Eugeniusz Baziak erygował parafię Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bieńczycach. Parafia liczyła wtedy 3000 mieszkańców. Pierwszym proboszczem - administratorem zostaje ks. Stanisław Kościelny. W spowiedzi wiernych wspomagali go m.in. OO. Benedyktyni z Tyńca i ks. Karol Wojtyła.

Już jako biskup pomocniczy, a potem arcybiskup Wojtyła był mocno zaangażowany w sprawę starania o budowę świątyni dla wiernych z Nowej Huty, a potem bardzo aktywnie wspierał jej realizację. 14 października 1967 ks. abp Karol Wojtyła wykopał pierwsze grudy ziemi pod nowy kościół w Nowej Hucie. 18 maja 1969 abp Wojtyła położył kamień węgielny pod budowę tego kościoła. 15 maja 1977 po 10 latach budowy kard. Wojtyła dokonał uroczystej konsekracji nowej świątyni. W międzyczasie wielokrotnie modlitwą i obecnością wspierał wiernych, starających się obronić budowany kościół przed licznymi prowokacyjnymi działaniami władz. Pozostawał również w kontakcie z komunistycznymi władzami Krakowa w tej sprawie, wielokrotnie apelując, pisząc prośby i protesty.

Lata pontyfikatu

Jan Paweł II za każdym razem, gdy odwiedzał Ojczyznę, czyli siedmiokrotnie odwiedzał Kraków. Tylko raz, kiedy był w Polsce zaledwie dziesięć godzin, w czerwcu 1995, nie zdążył odwiedzić swojego drugiego, po Wadowicach, rodzinnego miasta. Przybywając do Krakowa jako Głowa Kościoła katolickiego Jan Paweł II zawsze zatrzymywał się w tym Pałacu. Mieszkał w tym samym pokoju, który służył mu jako mieszkanie w czasie, gdy był metropolitą krakowskim. Jan Paweł II tu odpoczywał, spotykał się ze swymi przyjaciółmi z dawnych lat "Środowiska", a także - z najwyższymi władzami państwowymi i samorządowymi, biskupami, władzami PAT, z dziennikarzami, twórcami kultury i in. [1] 10 stycznia 1969 otrzymuje stałe zameldowanie w Pałacu Biskupim ważne do końca życia.


Jan Paweł II o Krakowie

Kraków jest miastem ogromnie bogatym. Całe dzieje przeszły przez to miasto i chciały w nim pozostać.


Wrastanie Kościoła w dzieje tego miasta dokonywało się nie tylko w świątyniach, królewskich pałacach i salach wykładowych, ale wszędzie tam, gdzie wierność Ewangelii domagała się świadectwa służby potrzebującym. Dawne annały i współczesne kroniki wiele mówią o parafialnych i zakonnych szkołach, szpitalach i sierocińcach; wiele mówią o małych i wielkich dziełach miłosierdzia, jakie mieszkańcy Krakowa podejmowali, porwani kaznodziejskim zapałem księdza Piotra Skargi, pokornym przykładem świętego Brata Alberta, czy tylu innych świadków czynnej dobroci; wiele mówią o wielkiej trosce Kościoła o życie, o wolność, o godność każdego człowieka, jaką trzeba było okazywać nie szczędząc ofiar w odległej historii, ale także w bliskich naszemu pokoleniu czasach wojny, powojennej udręki i w dobie przemian.


Patrzę na Kraków. Mój Kraków, miasto mojego życia. Miasto naszych dziejów.
— Przemówienie powitalne na Błoniach, Kraków, 10 czerwca 1987


Miejsca związane z Karolem Wojtyłą

Miejsc związanych z Karolem Wojtyłą jest wiele, oto niektóre z nich:

  • Pałac Arcybiskupów Krakowskich, ul. Franciszkańska 3
  • Bazylika św. Franciszka, pl. Wszystkich Świętych 5
  • Kościół św. Józefa, ul. Poselska 2
  • Dom Dziekański, ul. Kanonicza 19 i 21 (obecnie Muzeum Archidiecezji Krakowskiej)
  • Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej, ul. Podzamcze 8
  • Wawel - bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława
  • Kościół oo. Paulinów na Skałce, ul. Skałeczna 15
  • Dom Jana Tyranowskiego, ul. Różana 11
  • Kościół św. Stanisława Kostki na Dębnikach, ul. Konfederacka 6
  • Dom przy ul. Tynieckiej 10
  • Dom przy ul. Szwedzkiej 12 (mieszkanie państwa Poźniakowskich)
  • Dom przy ul. Felicjanek 10 (mieszkanie państwa Kydryńskich)
  • Uniwersytet Jagielloński, ul. Gołębia 16
  • Kościół św. Anny, ul. św. Anny 11
  • Collegium Maius, ul. Jagiellońska 1
  • Bazylika Mariacka Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, ul. Rynek Główny 5
  • Kościół św. Floriana, ul. Warszawska 1
  • Cmentarz Rakowicki, ul. Prandoty 1
  • Kościół Matki Bożej Królowej Polski w Bieńczycach, ul. Obrońców Krzyża 1
  • Kamieniołomy na Zakrzówku
  • Dawne Zakłady Sodowe Solvay, ul. Zakopiańska 62
  • Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach


Pomniki

  • na dziedzińcu Pałacu Arcybiskupiego, odsł. X 1980 (kard. Franciszek Macharski), autor: Jole Sensi Croci, odlew brązowy, wysokość: post. 1,75 m, fig. ok. 1,8 m [2];
  • przed kościołem św. Maksymiliana Kolbe, odsł. 16 VI 1991, autor: Gustaw Zemła, odlew brązowy, wysokość: post. 2,2 m, fig. 2,8 m, wyk. Stefan Kowalówka;
  • przy kościele Dobrego Pasterza, odsł. 23 X 1998 (kard. Franciszek Macharski), odlew brązowy, wysokość: post. 1,95 m, fig. 1,9 m, wyk. Stefan Kowalówka;
  • w centralnej części Parku Strzeleckiego przy ul. Lubicz, odsł. 1 VII 2000 (kard. Franciszek Macharski), autor: Czesław Dźwigaj, odlew brązowy, wysokość: post. 30 cm, fig. 1,9 m, wyk. Mariusz Wasilewski (Małe Bronowice);
  • w Parku Jordana, przy głównej alei, po lewej stronie, pomiędzy popiersiem kard. Sapiehy a Wyszyńskiego, odsł. 15 X 2000, autor: Stefan Dousa, popiersie, odlew brązowy, wysokość: post. 1,8 m, fig. 90 cm;
  • na placu przed kościołem oo. Paulinów na Skłace, autor: Czesław Dźwigaj.


Przypisy

  1. ↑ Michał Jakubczyk, Roman Tekieli, Kraków, miasto mojego życia. Przewodnik śladami Jana Pawła II], Wydawnictwo M, Kraków 2005, s. 101
  2. ↑ za: Kazimierz S. Ożóg, Miedziany pielgrzym. Pomniki Jana Pawła II w Polsce w latach 1980-2005, Głogów 2007, s. 162]

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Źródło: „http://www.wikijp2.pl/index.php?title=Kraków&oldid=12648”