Pielgrzymka zagraniczna (96)

Dziewięćdziesiąta piąta podróż apostolska (poza terytorium Watykanu i Włoch). Odbyła się w dniach 22-26 maja 2002. Celem były Azerbejdżan i Bułgaria. Była to jednocześnie siódma podróż Jana Pawła II z odwiedzinami na terenie byłego ZSRR.

Cele i przebieg pielgrzymki

22-23 maja 2002 AZERBEJDŻAN

Wizyta w Azerbejdżanie miała na celu przede wszystkim odwiedziny i wzmocnienie niewielkiej wspólnocie katolików tego kraju. Ponadto była okazją do kontynuacji dialogu międzyreligijnego.

Jan Paweł II przybył do Baku o 13 czasu lokalnego. Po raz pierwszy w czasie apostolskiej podróży papież skorzystał z ruchomej windy ułatwiającej zejście na płytę lotniska. Ojciec Święty ucałował przyniesioną mu przez młodzież azerską ziemię. Przy silnym wietrze odbyło się oficjalne powitanie przez władze kraju z prezydentem Gejdarem Alievem i przedstawiciele Kościoła z nuncjuszem apostolskim Claudio Gugerottim na czele.

• 22 maja
  • Baku oficjalne powitanie na lotnisku z udziałem prezydenta,

• 23 maja
  • Baku msza św. w Pałacu Sportu; odwiedziny (jedynej) parafii katolickiej Baku; spotkanie ze zwierzchnikiem kaukaskich muzułmanów, prawosławnym eparchą Baku i przewodniczącym lokalnej gminy żydowskiej; ceremonia pożegnalna i odlot do Sofii.

23-26 maja 2002 BUŁGARIA

Cel pielgrzymki

Pielgrzymka do Bułgarii była kolejną z serii pielgrzymek dialogu ekumenicznego z światem prawosławnym. Głównym celem były oprócz pogłębienia kontaktów ekumenicznych również beatyfikacja trzech bułgarskich kapłanów ze zgromadzenia asumpcjonistów, a także umocnienie katolików w Bułgarii.

Przebieg wizyty w Bułgarii

• 23 maja
  • SOFIA: Przylot z Azerbejdżanu • Powitanie na lotnisku przez przedstawicieli Kościoła katolickiego w Bułgarii z nuncjuszem apostolskim abpem Antonio Menninim na czele • Oficjalne uroczystości powitalne na placu przed prawosławną katedrą Św. Aleksandra Newskiego z udziałem prezydenta Georgija Pyrwanowa, premiera Symeona Sachsena-Coburga-Gotha oraz zwierzchnika bułgarskiego Kościoła prawosławnego patriarchy Maksyma

• 24 maja
  • SOFIA: Msza św. w kaplicy nuncjatury apostolskiej • Wizyta kurtuazyjna złożona prezydentowi • Wizyta i modlitwa w katedrze patriarchalnej pw. św. Aleksandra Newskiego • Udział w uroczystościach państwowych pod pomnikiem św. św. Cyryla i Metodego • Wizyta kurtuazyjna w Pałacu Patriarchalnym. Spotkanie ze zwierzchnikiem Kościoła prawosławnego w Bułgarii oraz członkami Świętego Synodu. Przekazanie przez Jana Pawła II relikwii św. Dazjusza, męczennika z III w., który poniósł śmierć na terenie dzisiejszej Bułgarii • Spotkanie w nuncjaturze z przedstawicielami społeczności żydowskiej • Spotkanie w Pałacu Kultury z przedstawicielami świata nauki i kultury

• 25 maja
  • SOFIA: Msza św. w kaplicy nuncjatury apostolskiej
  • RJŁA: Wizyta w prawosławnym monastyrze, duchowej stolicy Bułgarii • Spotkanie z premierem Symeonem Sachsen-Coburg-Gothą, synem ostatniego króla Bułgarii Borysa III
  • SOFIA: Spotkanie w nuncjaturze ze zwierzchnikiem bułgarskich muzułmanów], wielkim muftim Selimem Myumyumem Mehmedem, uczestnikiem modlitwy o pokój w Asyżu • Spotkanie z przedstawicielami społeczności protestanckiej • Wizyta w katolickiej konkatedrze pw. św. Józefa. Poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę nowej katedry w Sofii • Spotkanie z wiernymi obrządku bizantyńsko-słowiańskiego. Koronacja obrazu Matki Bożej Patronki Jedności Chrześcijan z sanktuarium w Małym Tyrnowie

• 26 maja
  • PŁOWDIW: Msza św. na ołtarzu polowym. Beatyfikacja trzech kapłanów ze zgromadzenia asumpcjonistów rozstrzelanych w Sofii w 1952 r.: o. Kamena Wiczewa, o. Pawła Dżidżowa i o. Jozafata Sziszkowa. Akt zawierzenia kraju opiece Matki Bożej z Baczkowa • Spotkanie z katolicką młodzieżą w katedrze pw. św. Ludwika • Uroczystość pożegnalna i odlot do Rzymu.

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki

Analizując przebieg papieskiej pielgrzymki do Bułgarii można zauważyć, iż dominowały w niej dwa aspekty: pogłębianie dialogu ekumenicznego i międzyreligijnego oraz duszpasterskie spotkanie z bułgarską wspólnotą katolicką. Wizyta Papieża przypadła w czasie święta państwowego Bułgarii (24 maja) - święta słowiańskiej kultury i piśmiennictwa, religijnie związanego z postaciami Apostołów Słowian - Cyryla i Metodego. Święci ci czczeni są także w Kościele zachodnim w 1980 r. Jan Paweł II ogłosił ich współpatronami Europy. W Watykanie tradycją stały się też spotkania Papieża z delegacją bułgarską, właśnie w dniu 24 maja, w liturgiczne wspomnienie Cyryla i Metodego.

Większość mieszkańców Bułgarii stanowią wyznawcy Kościoła prawosławnego i pierwsze dwa dni pielgrzymki przebiegały głównie pod hasłem spotkań i nabożeństw liturgicznych z hierarchią i wiernymi tego Kościoła. Papież modlił się w katedrze patriarchalnej pw. Aleksandra Newskiego, największej świątyni prawosławnej na Bałkanach. W Pałacu Patriarchalnym spotkał się ze zwierzchnikiem Kościoła prawosławnego w Bułgarii - patriarchą Maksymem oraz członkami Świętego Synodu. Ojciec Święty wyraził podziw dla wielowiekowej misji Kościoła bułgarskiego, który pomimo wielu przeciwności wytrwale i owocnie głosił Słowo Boże. Podkreślił również fakt, iż pierwsza w historii wizyta Biskupa Rzymu w Bułgarii niewątpliwie świadczy o postępującej komunii między Kościołami. Zaznaczył jednak, że na tym polu jeszcze wiele pozostaje do zrobienia: Chrystus Pan założył jeden jedyny Kościół, a my dziś stoimy wobec świata podzieleni, jak gdyby sam Chrystus był podzielony. Ten brak jedności jawnie sprzeciwia się woli Chrystusa, jest zgorszeniem dla świata, a przy tym szkodzi najświętszej sprawie przepowiadania Ewangelii wszelkiemu stworzeniu.

Duże znaczenie miała wizyta Ojca Świętego w prawosławnym monastyrze w Rile - duchowej stolicy Bułgarii. Witając Jana Pawła II, igumen klasztoru bp Joan powiedział, że odwiedziny te pozostaną na zawsze w ciszy tego świętego miejsca. W swym przemówieniu powitalnym bp Joan wiele uwagi poświęcił tematyce ekumenicznej: Już od dziesięciu wieków Kościół prawosławny i Kościół rzymskokatolicki są podzielone. Ale czym jest tysiąc lat, skoro Dawid śpiewa w Psalmach: «Utrwalę na wieki twoje potomstwo i tron twój utrwalę z pokolenia na pokolenie)). Mury podziałów nie sięgają nieba. Jak każde ludzkie dzieło, również i one nie są wieczne. Ludzie je wznieśli, ludzie muszą je obalić. Papież skupił się na znaczeniu wschodniego monastycyzmu w historii Kościoła powszechnego. Jakże wielkie jest chrześcijańskie świadectwo wspólnoty monastycznej, kiedy żyje ona w autentycznej miłości! Wobec takiego świadectwa nawet niechrześcijanie skłonni są uznać, że Pan nieustannie żyje i działa w swym ludzie.

W trakcie pielgrzymki Jan Paweł II przyjął również przedstawicieli innych mniejszości religijnych w Bułgarii: protestantów, żydów oraz muzułmanów. Drugą część podróży apostolskiej Jan Paweł II poświęcił bułgarskim katolikom. W Sofii spotkał się dwukrotnie ze wspólnotami Kościoła katolickiego: w konkatedrze pw. św. Józefa z wiernymi obrządku łacińskiego i w katedrze pw. Zaśnięcia NMP z wiernymi obrządku bizantyńsko-słowiańskiego. Dla katolików najważniejszym momentem pielgrzymki była msza św. sprawowana przez Papieża w Płowdiwie, połączona z beatyfikacją trzech duchownych bułgarskich rozstrzelanych przez komunistów w 1952 r. W homilii Ojciec Święty oddał hołd nowym błogosławionym - ofiarom komunistycznej dyktatury oraz wszystkim prześladowanym za wiarę. Na zakończenie Eucharystii Papież dokonał Aktu zawierzenia Matce Bożej narodu bułgarskiego. Podczas ceremonii pożegnalnej Ojciec Święty przytoczył słowa papieża Jana XXIII, który przez długie lata był nuncjuszem apostolskim w Bułgarii: Jeżeli ktoś z Bułgarii znajdzie się w pobliżu mojego domu nocą, pośród trudów życia, zawsze zobaczy w moim oknie zapaloną lampę. Niech zapuka! Niech zapuka! Nikt go nie będzie pytał, czy jest katolikiem, czy prawosławnym: brat z Bułgarii, to wystarczy. (IS)

Źródła

Bibliografia

• (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II, Wyd. WAM, Kraków 2005, s. 311-312, 392-395.
• Jan Paweł II, Dzieła zebrane, Wydawnictwo M, Kraków 2006, t. XI, s. 282-286, 891-915.
• Insegnamenti di Giovanni Paolo II, Libreria Editrice Vaticana, Rzym 1982, t.XXV,1, s.833-930.

Linki zewnętrzne

• Teksty homilii i przemówień wygłoszonych podczas pielgrzymki [dostęp: 26.03.2013]
• Kronika pielgrzymki [dostęp: 08.04.2013]

Zobacz także

Podróże apostolskie Jana Pawła II