Józef Vaz
Józef Vaz, właśc. Jose Vaz (ur. 21 kwietnia 1651 w Benaulim w Indiach, zm. 16 stycznia 1711 w Kandy na Cejlonie) – kapłan z Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri (COr), misjonarz, apostoł Cejlonu (dzisiejszej Sri Lanki), święty Kościoła rzymskokatolickiego.
Był trzecim z sześciorga dzieci swoich rodziców. Uczęszczał do szkoły w Sancoale, potem studiował filozofię i teologię w jezuickim Kolegium św. Tomasza z Akwinu w Goa. W 1675 roku został wyświęcony na diakona, a w 1676 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Był także kaznodzieją i spowiednikiem. Otworzył szkołę dla przyszłych seminarzystów.
Będąc wielkim czcicielem Matki Bożej, 5 sierpnia 1677, a więc już w rok po święceniach, oddał się jej w wieczystą niewolę, o czym napisał własnoręcznie w „Liście niewolniczym”. Owo „zniewolenie” nastąpiło na ponad ćwierć wieku przed działalnością św. Ludwika Marii Grigniona de Montfort (1673-1716), który położył największe zasługi w propagowaniu tego rodzaju pobożności.
W 1687 przybył na Cejlon jako misjonarz. Jego działalność była utrudniona przez prześladowania katolików ze strony holenderskich i francuskich kalwinistów. W 1692 dotarł do ówczesnej stolicy królestwa – Kandy. Tamtejszy król – buddysta szybko wtrącił misjonarza do więzienia pod wpływem zarzutów kalwinistów, jakoby o. Józef był szpiegiem portugalskim. Więzienie nie było jednak zbyt ciężkie, co misjonarz wykorzystał na naukę języka syngaleskiego, a następnie na ewangelizowanie swych towarzyszy. Na dziedzińcu więziennym wzniósł nawet małą kapliczkę, która później stała się kościołem pw. Matki Bożej.
Jego sytuacja zmieniła się w 1696, gdy po gorących modlitwach o. Józefa spadł w królestwie długo oczekiwany deszcz. Misjonarz odzyskał wolność, po czym wyjechał do Colombo pod panowaniem holenderskim, gdzie rozpoczął intensywną i wieloraką działalność misyjno-organizacyjną, m.in. angażując miejscowych mieszkańców do działalności apostolskiej, stosując w praktyce to, co dziś nazywa się inkulturacją misyjną. W 10 lat od jego przybycia pojawili się tam jeszcze trzej inni misjonarze z Goa i wkrótce potem biskup południowoindyjskiej diecezji Koczin, któremu podlegał Cejlon, mianował go wikariuszem generalnym wyspy z siedzibą w Kandy. Stamtąd też wyruszał w swoje podróże misyjne po Cejlonie.
Po jednej z takich wypraw rozchorował się. Zmarł 16 stycznia 1711 roku w opinii świętości.
Spis treści
Beatyfikacja i kanonizacja
Został beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II w dniu 21 stycznia 1995, podczas papieskiej wizyty na Sri Lance.
17 września 2014 papież Franciszek podpisał dekret o uznanie cudu za wstawiennictwem błogosławionej. Jego kanonizacja odbyła się 14 stycznia 2015 podczas wizyty papieża w Sri Lance.
Obie uroczystości - w 1995 i 2015 - odbyły się w tym samym miejscu: w stolicy kraju Colombo, na terenie parku Galle Face Green, na brzegu morza.[1]
Jan Paweł II o Józefie Vaz
O. Józef Vaz jest słusznie uważany za drugiego założyciela Kościoła w waszym kraju. Jako gorliwy kapłan Chrystusa przybył ze swoich rodzinnych Indii do tego kraju o dawnych tradycjach duchowych, do ziemi przenikniętej czcią dla Sanyasi - męża świętego, męża Bożego.
(...) O. Józef Vaz był wielkim kapłanem i misjonarzem, należącym do niezmierzonej rzeszy gorliwych zwiastunów Ewangelii, misjonarzy, którzy w każdej epoce opuszczają rodzinne kraje, aby nieść światło wiary innym ludom. Wśród tych naśladowców św. Pawła, który stał się wszystkim dla wszystkich ze względu na Ewangelię (por. 1 Kor 9, 22-23), jaśnieje postać św. Franciszka Ksawerego, był też prawdziwym synem swego rodzinnego regionu Goa, znanego z głębokich tradycji chrześcijańskich i misyjnych. O. Vaz był synem Azji, który stał się misjonarzem w Azji. Kościół nadal potrzebuje dziś takich misjonarzy i misjonarek na różnych kontynentach.
(...) Posłuszny wezwaniu Ducha Świętego, opuścił ojczyznę, aby przybyć do tego kraju, gdzie Kościół od ponad trzydziestu lat był pozbawiony kapłanów. Przybył jako człowiek skrajnie ubogi i żył jak żebrak, pochłonięty gorącym pragnieniem przyciągnięcia ludzi do Chrystusa. Już wcześniej nauczył się języka tamilskiego, a później, gdy był więźniem w Kandy, poznał także syngaleski, dzięki czemu mógł głosić imię Jezusa Chrystusa w językach i kulturach waszego kraju.
Józef Vaz był człowiekiem płomiennej wiary. Idąc za przykładem Boskiego Mistrza, przemierzał całą wyspę i docierał wszędzie, często chodził pieszo z różańcem na szyi na znak swej katolickiej wiary. Jako prawdziwy uczeń Jezusa zniósł niezliczone cierpienia z radością i ufnością, wiedząc, że Boże zamysły wypełniają się także przez cierpienie. Heroiczne miłosierdzie, którego szczególnym świadectwem była wielkoduszna praca wśród ofiar epidemii z 1697 roku, zjednało mu powszechny szacunek.
Drodzy Bracia i Siostry, chrześcijanie Sri Lanki. Jakie jest przesłanie o. Józefa Vaza? Bł. Vaz powinien być dla was natchnieniem, byście stawali się niestrudzonymi i pełnymi ducha świadkami Ewangelii w swoich rodzinach i społecznościach.
(...) W czasach, gdy Kościół katolicki nie mógł działać i był prześladowany, a wszyscy kapłani zostali wypędzeni, katolicy Sri Lanki nie tracili otuchy. Pozostali wierni Ewangelii, którą otrzymali. I Bóg ich nie opuścił. Józef Vaz mógł liczyć na pomoc świeckich w odbudowie Kościoła w waszym kraju; kształcił świeckich przełożonych wspólnot, aby opiekowali się rozproszoną owczarnią Chrystusa w godzinie próby.
(...) Bracia i Siostry, żywię głęboką nadzieję, że beatyfikacja o. Józefa Vaza stanie się dla mieszkańców Sri Lanki natchnieniem, by jeszcze usilniej dążyć do ustanowienia pokoju w waszym umiłowanym kraju i położyć ostatecznie kres tragicznemu konfliktowi, który pochłonął już tak wiele ofiar.
Przypisy
Źródła
Bibliografia
- R. Zieliński: Błogosławieni Filipińscy, „Oratoriana” 1995 nr 33, s. 88-90;
- Jan Paweł, Homilia podczas mszy św. i beatyfikacji o. Józefa Vaza w: tenże, "Dzieła zebrane", t. XIII, s. 239-242, Wydawnictwo M, Kraków 2009
Linki zewnętrzne
- Artykuł o św. Józefie Vazie zamieszczony na portalu wiara.pl [dostęp 14-01-2015]
- Blessed Joseph Vaz - Apostle of Sri Lanka (ang.) [dostęp 14-01-2015]
- relacja z wizyta Jana Pawła II na Sri Lance, 20 - 21 I 1995 zamieszczona w czasopismie "Misyjne drogi" nr 52 (4/1995) [dostęp 14-01-2015]
- informacja o świętym na stronie zgromadzenia oratorian św. Filipa Neri (wł.) [dostęp 14-01-2015]
