Pielgrzymka zagraniczna (53)
Treść hasła została przygotowana z wykorzystaniem treści publikacji (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.
Pięćdziesiąta trzecia podróż apostolska (poza terytorium Watykanu i Włoch) odbyta przez Jana Pawła II w dniach 12 - 21 października 1991. Celem były odwiedziny Brazylii.
Spis treści
Przebieg pielgrzymki
12-21 października 1991 BRAZYLIA
Cel pielgrzymki
Udział w XII Krajowym Kongresie Eucharystycznym. Spotkanie z Kościołem lokalnym.
Przebieg wizyty w Brazylii
- 12 października
- NATAL: Powitanie na lotnisku przez władze kościelne i cywilne (gubernator stanu, minister spraw zagranicznych) • Spotkanie z wiernymi na placu Kongresu • Przejazd do archidiecezjalnego ośrodka formacyjnego
- 13 października
- NATAL: Msza św. na zakończenie XII Krajowego Kongresu Eucharystycznego • Modlitwa Anioł Pański • Spotkanie z biskupami • Spotkanie z kapłanami diecezjalnymi i zakonnymi w katedrze
- SAO LUÍS: Wizyta w kościele św. Antoniego • Spotkanie z klerykami w ośrodku formacyjnym
- 14 października
- SAO LUÍS:: Msza św. na Aterro do Bacanga
- BRASILIA: Spotkanie z prezydentem • Pozdrowienie wiernych z balkonu prezydenckiej rezydencji • Spotkanie z korpusem dyplomatycznym
- 15 października
- BRASILIA: W siedzibie Krajowej Konferencji Biskupów Brazylii spotkanie z grupą głuchoniemych i współpracownikami Konferencji • Msza św. na Esplanada dos Ministerios dla wiernych miejscowej archidiecezji; poświęcenie kamienia węgielnego katedry polowej
- GOIÁNIA: Liturgia Słowa na stadionie Serra Dourada
- BRASILIA: Spotkanie z klerykami w seminarium archidiecezjalnym • Spotkanie z przedstawicielami brazylijskiej wspólnoty żydowskiej
- 16 października
- CUIABÁ: Msza św. dla wiernych tamtejszej archidiecezji • Spotkanie z przedstawicielami plemion indiańskich • Spotkanie z młodzieżą w uniwersyteckim Pałacu Sportu
- 17 października
- CAMPO GRANDE: Wizyta w leprozorium Sao Juliao • Msza św. • Spotkanie w katedrze z przedstawicielami laikatu całej Brazylii
- 18 października
- FLOR1ANÓPOLIS: Msza św. na nadmorskich błoniach Aterro da Baia Sul, beatyfikacja s. Pauliny od Serca Jezusa Konającego • Spotkanie ekumeniczne w Aula Magna • Spotkanie z przedstawicielkami zakonnic całej Brazylii
- 19 października
- VITORIA: Msza św. na nadmorskiej równinie Aterro da Conduza. Akt zawierzenia Brazylii Matce Bożej • Wizyta w miejscowej dzielnicy nędzy - favela Lixao de Sao Pedro
- MACEIÓ: Liturgia Słowa na terenie ośrodka duszpasterstwa ubogich Virgen dos Pobres, w dzielnicy slumsów
- 20 października
- SALVADOR DA BAHÍA: Spotkanie z przedstawicielami innych Kościołów chrześcijańskich • Odwiedziny ciężko chorej 77-letniej s. Dulce dos Pobres w szpitalu w bazylice pw. Senhor do Bonfim • Spotkanie z ok. 30 tys. dzieci oraz ich rodzicami na placu Baixa do Bonfim • Spotkanie ze światem kultury w katedrze pw. św. Franciszka Ksawerego • Modlitwa Anioł Pański w kościele pw. Niepokalanego Poczęcia - głównym sanktuarium miasta • Msza św. nad morzem, na Aterro da Boca do Rio da Armacao
- 21 października
- SALVADOR DA BAHIA: Msza św. w kaplicy siedziby abpa Salvador da Bahia • Pożegnanie na lotnisku i odlot do Rzymu
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielrzymki
Papież odwiedził Brazylię po raz drugi podczas 53. podróży apostolskiej. Podobnie jak w 1980 r. kraj ten był wyłącznym celem wizyty.
Ta długa i bardzo intensywna podróż objęła większą część kraju niż podczas pierwszej wizyty. Papież po raz pierwszy odwiedził zachodnią część Brazylii - stan Mato Grosso. W ciągu dziesięciu dni podróży nawiedził 10 miast - od Sao Luis na północy po Florianópolis na południu, i podobnie jak poprzednio przebył tysiące kilometrów. Wśród odwiedzonych miast tylko dwa - Brasilię i Salvador da Bahia - odwiedził powtórnie. Wśród pozostałych, goszczących Papieża po raz pierwszy, były Cuiaba i Campo Grande na zachodzie kraju oraz położona w jego geograficznym centrum Goiania.
Podczas wizyty Papież spotkał się z władzami kościelnymi i państwowymi, z korpusem dyplomatycznym i wielokrotnie z duchowieństwem. Ponadto spotkał się z laikatem, młodzieżą uniwersytecką, dziećmi, z przedstawicielami innych wyznań chrześcijańskich oraz wspólnoty żydowskiej, z mieszkańcami dzielnic nędzy, z Indianami, z chorymi i głuchoniemymi.
W ciągu całej pielgrzymki Ojciec Święty podjął wiele istotnych problemów dotyczących m.in. wiary, moralności i sytuacji społeczno-gospodarczej ludności Brazylii. Punktem wyjścia, z którego rozwijały się poszczególne tematy, była myśl przewodnia XII Krajowego Kongresu Eucharystycznego: Eucharystia a ewangelizacja.
Do najważniejszych wydarzeń wizyty należała msza św. w Natalu, odprawiona na zakończenie Kongresu, który odbył się w dniach 6-13 X 1991. Jego myśl przewodnia była tematem homilii papieskiej. Słowa Ojca Świętego brzmiały: Zbawienie, które jest darem Ducha, wymaga współpracy człowieka, aby zbawił on siebie samego i innych. Trzeba zatem hojnie rozsiewać słowo Boga, uczynić wszystko, aby ludzie znali Chrystusa i by Go pragnęli.
Jednym z poważnych problemów Brazylii jest nędza, ogarniająca znaczną część społeczeństwa tego kraju. Ojciec Święty podejmował ten temat wielokrotnie, m.in. podczas odwiedzin w dzielnicach nędzy w Vitorii i Maceió, a także w przemówieniu do dzieci i ich rodziców w Salvador da Bahia.
Istotnym wydarzeniem była beatyfikacja s. Pauliny od Serca Jezusa Konającego. Była to pierwsza beatyfikacja dokonana na ziemi brazylijskiej, a bł. Paulina została pierwszą beatyfikowaną Brazylijką. Była założycielką zgromadzenia zakonnego Małych Sióstr Niepokalanego Poczęcia. Poświęciła się całkowicie opiece nad chorymi i ubogimi. Wymownym faktem było dokonanie tej beatyfikacji we Florianópolis, mieście będącym symbolem kultury konsumpcyjnej. Tam właśnie Ojciec Święty ukazał s. Paulinę jako wzór współczesnej świętości. W homilii mówił m.in.: Być świętym znaczy przeciwstawiać się grzechowi, nie dopuszczać do zerwania z Bogiem. (...) Świętość kształtuje się w codziennym życiu, w pracy dla braci, która jest owocem jedności z Bogiem.
Ważnym etapem podróży była wizyta w zachodniej części kraju, w archidiecezjach Cuiaba i Campo Grandę, obszarze o wielkim zróżnicowaniu etnicznym, będącym jednocześnie terenem migracji wewnętrznych. Kościół stanowi tam ważne miejsce spotkania dla różnych grup społecznych. Homilie papieskie poświęcone były m.in. problemom emigracji oraz rodziny, a także sprawie powołań. W Cuiaba Ojciec Święty spotkał się z przedstawicielami plemion indiańskich.
(LS)
Źródła
Bibliografia
- (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005, s. 156, 160-163.
- Jan Paweł II, Dzieła zebrane, Wydawnictwo M, Kraków 2006, s. 447-492.
- Insegnamenti di Giovanni Paolo II, Libreria Editrice Vaticana, Rzym 1982, t.XIV,2, s.809-981.