Pielgrzymka zagraniczna (5)
Piąta podróż apostolska (poza terytorium Watykanu i Włoch) odbyta przez Jana Pawła II w dniach 2-12 maja 1980 r. Celem były odwiedziny Demokratycznej Republiki Konga, Konga, Kenii, Ghany, Burkiny Faso, Wybrzeża Kości Słoniowej.
Spis treści
Przebieg pielgrzymki
2-6 maja 1980 DEMOKRATYCZNA REPUBLIKA KONGA
(d. Zair)
Cel pielgrzymki
Obchody stulecia ewangelizacji Zairu.
Przebieg wizyty w Demokratycznej Republice Konga
- 2 maja
IGNSZASA: Powitanie na lotnisku przez władze kościelne i państwowe • Spotkanie w katedrze z duchowieństwem • Msza św. oraz zawierzenie Matce Bożej Kościoła w Zairze i całego narodu • Spotkanie z prezydentem Mobutu Sese Seko • Spotkanie w nuncjaturze z sześcioma arcybiskupami Zairu
- 3 maja
KINSZASA: Msza św. dla rodzin w kościele św. Piotra, poświęcenie kamienia węgielnego pod Wydział Teologii Katolickiej w Kinszasie • Spotkanie w Centrum Międzydiecezjalnym z biskupami Zairu oraz biskupami z innych państw • Spotkanie z zakonnicami • Wizyta w leprozorium de la Rive • Spotkanie z przedstawicielami wyznań niekatolickich • Spotkanie z osobistościami państwowymi Zairu • Spotkanie z szefami misji dyplomatycznych (nuncjatura) • Modlitwa różańcowa w kaplicy nuncjatury transmitowana przez Radio Watykańskie
- 4 maja
KINSZASA: Msza św. na placu przed Pałacem Ludu, udzielenie sakry biskupiej 8 nominatom z całej Afryki (4 z Zairu, 2 z Burundi, 1 z Sudanu i 1 z Dżibuti) • Spotkanie z reprezentantami środowiska uniwersyteckiego • Spotkanie z księżmi i zakonnikami w parafii Św. Krzyża • Spotkanie z Polonią w hotelu nuncjatury
- 5 maja
KINSZASA-ONATRA (port rzeczny): Pożegnanie Papieża przez prezydenta Zairu i kard. Maluli • Kilkugodzinna podróż do stolicy Konga - Brazzaville
KISANGANI: Powitanie przed katedrą spotkanie z misjonarzami i przedstawicielami organizacji katolickich
- 6 maja
KISANGANI: Msza św. przed katedrą • Odwiedziny misji San Gabriele (św. Gabriela), modlitwa przy grobie pierwszych misjonarzy • Odlot do Kenii
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielrzymki
Zair był pierwszym krajem na kontynencie afrykańskim odwiedzonym przez Jana Pawła II. Podczas tej podróży apostolskiej Ojciec Święty odwiedził także: Kongo, Kenię, Ghanę, Burkinę Faso i Wybrzeże Kości Słoniowej. W samym Zairze spędził prawie pięć dni, w ciągu których spotkał się z wiernymi nie tylko w stolicy kraju Kinszasie, lecz również dotarł do położonego na północy kraju miasta Kisangani i leżącej nieomal w środku dżungli najstarszej w kraju misji katolickiej św. Gabriela (założonej w 1897 r.).
Niejako w środku pielgrzymki (czwartego dnia) Papież udał się do sąsiadującego z Zairem Konga, skąd po kilku godzinach powrócił do Zairu.
Dziękując za stuletni dar obecności Kościoła w Zairze, Papież zawierzył tutejszy Kościół i cały naród opiece i wstawiennictwu Matki Bożej. W wielu wystąpieniach Ojciec Święty podkreślał dojrzałość lokalnego Kościoła i jego gotowość do podjęcia nowych zadań, mających na celu wytrwanie i umocnienie wiary oraz dalszą ewangelizację kraju.
Pobyt Papieża obfitował w wiele spotkań; tradycyjnie były to spotkania z przedstawicielami władz państwowych i kościelnych, z duchownymi i hierarchią Kościoła katolickiego, z przedstawicielami innych wyznań oraz świata nauki, a także z Polonią. Jak później powiedział Jan Paweł II, nie było tutaj spotkań bardziej i mniej ważnych, wszystkie miały ogromne znaczenie. Na trasie pielgrzymki nie zabrakło spotkań z ludźmi najbardziej pokrzywdzonymi przez los. Szczególnie wymowna była wizyta w leprozorium de la Rive. Papież kilkakrotnie skierował z Zairu ważne przesłania zarówno dla miejscowej ludności, jak i dla całego kontynentu, a także bogatych państw cywilizacji zachodniej.
Podczas mszy św. dla rodzin w kościele św. Piotra w Kinszasie Ojciec Święty podjął problem chrześcijańskiego małżeństwa, akcentując jego święty i nierozerwalny charakter. Podkreślił monogamiczną i personalistyczną koncepcję małżeństwa. „Rodzina chrześcijańska, ponieważ powstaje z małżeństwa, będącego obrazem i uczestnictwem w miłosnym przymierzu Chrystusa i Kościoła, przez miłość małżonków, ofiarną płodność, jedność i wierność, jak i przez miłosną współpracę wszystkich członków, ujawniać będzie wszystkim żywą obecność Zbawiciela w świecie oraz prawdziwą naturę Kościoła". Jednocześnie Papież wysoko ocenił tradycyjne wartości rodziny afrykańskiej: poszanowanie starszych, solidarność międzyrodzinną, kult przodków i zmarłych oraz otwartość w przyjmowaniu nowego życia. W przemówieniu do biskupów Jan Paweł II zwrócił uwagę na proces inkulturacji, akcentując jedność wiary w różnorodności tradycji i kultur. „Chodzi o to, (...) by stawać się autentycznym chrześcijaninem i autentycznym Afrykaninem".
Za jedno z najbardziej istotnych wystąpień Papieża podczas tej afrykańskiej podróży uznano przemówienie wygłoszone do przedstawicieli misji dyplomatycznych. Ojciec Święty poruszył w nim m.in. problem rasizmu, poparł prawa młodych narodów do samostanowienia i zwrócił uwagę na rolę instytucji międzynarodowych w realizacji tego prawa.
Niezwykle wymowna była również wizyta Papieża w Kisangani i modlitwa na grobach pierwszych misjonarzy Zairu. Podczas wojny domowej w 1964 r. na tych terenach toczyły się krwawe walki; zamordowano wówczas 54 księży i zakonnicę z diecezji Kisangani i Wamba. Wśród zabitych była s. Klementyna Anwarite, o której beratyfikację prosił w przemówieniu powitalnym arcybiskup Kisangani, Fataki. Zwracając się do misjonarzy i misjonarek, Jan Paweł II powiedział m.in.: „Dzięki pracy swych misjonarzy Jezus Chrystus, On sam, stał się Afrykaninem. To jest owa kontynuacja wcielenia Chrystusa (...)".
Niestety, radość pielgrzymki zakłócił tragiczny wypadek, do którego doszło w Kinszasie przed rozpoczęciem mszy św. na placu przed Pałacem Ludu, kiedy 9 osób zadeptano na śmierć, a wiele innych zostało rannych. Ojciec Święty - głęboko wstrząśnięty tym wydarzeniem - skierował do kard. Maluli wyrazy żalu i współczucia.
(IS)
Źródła
Bibliografia
- (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wyd. WAM, Kraków 2005, s.xxx
// M-kę i Pallotinum dodać...
