Pielgrzymka zagraniczna (42)
Treść hasła została przygotowana z wykorzystaniem treści publikacji (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.
Czterdziesta druga podróż apostolska (poza terytorium Watykanu i Włoch) odbyta przez Jana Pawła II w dniach 1 – 10 czerwca 1989 r. Celem były odwiedziny Norwegii, Islandii, Finlandii, Danii, Szwecji.
Spis treści
Przebieg pielgrzymki
4-6 czerwca 1989 FINLANDIA
Cel pielgrzymki
Odwiedziny wiernych Kościoła katolickiego w krajach protestanckich, uczczenie chrześcijańskiego dziedzictwa narodów Skandynawii i pogłębienie dialogu ekumenicznego.
Przebieg wizyty w Finlandii
- 4 czerwca
HELSINKI: Przylot z Islandii. • Oficjalne i prywatne spotkanie z prezydentem Finlandii Mauno Koivisto • Spotkanie z korpusem dyplomatycznym oraz arcybiskupami Helsinek – luterańskim i prawosławnym
- 5 czerwca
TURKU: Nabożeństwo ekumeniczne w katedrze luterańskiej • „Sesja dialogu" w rezydencji arcybiskupa luterańskiego
HELSINKI: Spotkanie z kapłanami diecezji helsińskiej • Spotkanie ze zwierzchnikiem Kościoła prawosławnego w Finlandii, abpem Johannesem • Msza św. w ośrodku sportów zimowych, podczas której udzielono sakramentu bierzmowania ok. 200 osobom • Kolacja w szkole międzynarodowej prowadzonej przez siostry Zgromadzenia Przenajdroższej Krwi • Spotkanie z członkami „Paasikivi Society" - towarzystwa skupiającego polityków, naukowców, artystów i przemysłowców
- 6 czerwca
HELSINKI: Spotkanie z osobami starszymi i chorymi w katolickiej katedrze helsińskiej • Ceremonia pożegnania w pałacu prezydenckim • Odlot do Danii
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki
Papież odwiedził Finlandię podczas podróży apostolskiej do krajów Skandynawii (Norwegia, Islandia, Dania i Szwecja). Podczas spotkania ekumenicznego w luterańskiej katedrze w Turku, na które złożyły się modlitwy, śpiew psalmów i hymnów, czytania biblijne i przemówienia, Jan Paweł II nawiązał do modlitwy Jezusa Chrystusa o to, aby Jego uczniowie byli jedno, przypominając, że chrześcijanie pozostają głęboko podzieleni. Aby wypełniać wolę Pana, musimy kolejno usuwać wszystkie przeszkody na drodze do jedności.
Jan Paweł II mówił również o posłudze papieskiej, którą sprawuje: „Kim jestem? Tak jak wy wszyscy jestem chrześcijaninem i przez chrzest otrzymałem łaskę, która łączy mnie z Panem naszym Jezusem Chrystusem. Przez chrzest jestem waszym bratem w Chrystusie. Ponadto bez żadnej zasługi z mojej strony, zostałem powołany do kapłaństwa i wyświęcony do posługi słowa, do sprawowania świętej Eucharystii i odpuszczania grzechów. Później w mej ojczyźnie, Polsce, zostałem wyświęcony na biskupa i wezwany do pełni kapłaństwa i pasterskiej opieki nad ludem Bożym. Wreszcie Bóg zechciał obdarzyć mnie tą szczególną posługą Biskupa Rzymu, następcy Piotra w którym - według nauki katolickiej - Bóg ustanowił «trwałą i widzialną zasadę i fundament jedności i wspólnoty» (Lumen gentium, 18)". Kościoły protestanckie nie uznają zwierzchnictwa papieża, dlatego Jan Paweł II dokładnie wyjaśnił, na czym polega posługa Biskupa Rzymu w Kościele katolickim, jako następcy św. Piotra, który „troszczy się o wszystkie Kościoły". Mówił między innymi, że jako następca św. Piotra nie głosi niczego innego poza Dobrą Nowiną i nie świadczy o nikim innym, jak tylko o Jezusie i Jego śmierci na krzyżu dla naszego zbawienia. Jednocześnie Papież stwierdził, że na nim, jako na następcy apostoła Piotra, spoczywa zadanie zabiegania o jedność chrześcijan, którzy, choć podzieleni, zgadzają się w tym, że źródłem jedności musi być wiara w Jezusa. Dla Kościoła katolickiego wierność nauczaniu Chrystusa jest równocześnie wiernością tradycji. Podczas pobytu w Helsinkach Papież, przypominając o postanowieniach Aktu Końcowego KBWE, zaapelował o przestrzeganie wolności religijnej.
Homilię podczas mszy św. w Pałacu Sportu Ojciec Święty poświęcił darom, jakie otrzymaliśmy od Boga, tj. stworzeniu na obraz i podobieństwo Boże oraz darowi odkupienia, jaki otrzymaliśmy przez śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, a także darowi Ducha Świętego, który Kościół otrzymał w dzień Pięćdziesiątnicy. Dary te musimy przyjąć z wiarą, żyć nimi i głosić je innym. Papież mówił również, że jednym z wielkich darów Ducha Świętego jest dar jedności. Dlatego wszyscy powinniśmy zadać sobie pytanie, co uczyniliśmy z tym darem, oraz z ufnością i nadzieją oczekiwać przywrócenia pełnej komunii pomiędzy chrześcijanami, która może nastąpić wyłącznie jako dar Ducha Świętego, do czego jednak musimy przyczynić się także własną pracą. (EP)
6-8 czerwca 1989 DANIA
Cel pielgrzymki
Odwiedziny Kościoła katolickiego w krajach protestanckich, uczczenie chrześcijańskiego dziedzictwa narodów Skandynawii i pogłębienie dialogu ekumenicznego.
Przebieg wizyty w Danii
- 6 czerwca
KOPENHAGA: Przylot z Finlandii. • Powitanie na lotnisku (bp Martensen i premier Poul Schlüter) • Spotkanie z królową Małgorzatą II i rodziną królewską • Msza św. w parku klasztoru benedyktynek Aasebakken
ROSKILDE: Nabożeństwo ekumeniczne w katedrze luterańskiej (dawniej katolickiej) • Spotkanie z biskupami luterańskimi
- 7 czerwca
KOPENHAGA: Spotkanie z duchowieństwem, zakonnikami i zakonnicami oraz z laikatem w katedrze katolickiej • Spotkanie ekumeniczne w pałacu Moltkego • Spotkanie z ministrem spraw zagranicznych Danii • Spotkanie z korpusem dyplomatycznym OEM (ØM): Msza św. w pobliżu ruin dawnego klasztoru cystersów (z XII w.)
- 8 czerwca
KOPENHAGA: Ceremonia pożegnania na lotnisku • Odlot do Szwecji
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki
Pielgrzymka do Danii była częścią podróży apostolskiej do krajów skandynawskich (Norwegia, Islandia, Finlandia, Szwecja), była pielgrzymką do krajów, gdzie katolicyzm jest wyznaniem mniejszości. Podczas niej Papież wielokrotnie spotykał się z przedstawicielami Kościołów protestanckich i brał udział w nabożeństwach ekumenicznych. Jan Paweł II odwiedził średniowieczną katedrę w Roskilde (obecnie kościół luterański), gdzie wspólnie z wiernymi tego Kościoła uczestniczył w nabożeństwie. Podczas tego nabożeństwa nie wygłoszono żadnych przemówień, gdyż niektórzy biskupi luterańscy nie zgodzili się, by Jan Paweł II zabierał głos w ich katedrze. Później, podczas spotkania z luterańskimi biskupami Danii, które odbyło się w siedzibie biskupa Roskilde, Papież przypomniał, że Dania jest krajem chrześcijańskim od tysiąca lat i że pierwsza połowa tego okresu upłynęła pod znakiem jedności Kościoła zachodniego. Zaznaczył również, że ma nadzieję, iż jego wizyta przyczyni się do usunięcia - choćby w części - barier pomiędzy Kościołami katolickim i protestanckim. W tym kontekście Papież przywołał słowa, które wypowiedział wcześniej - podczas pielgrzymki do Niemiec w 1980 r.: „Przestańmy więc wyrokować jedni o drugich (Rz 14,13). Chciejmy jednak, jedni i drudzy, uznać naszą winę. Jeśli chodzi o łaskę jedności - także «wszyscy zgrzeszyli». Musimy to dostrzec i powiedzieć z całą powagą oraz wyciągnąć z tego konsekwencje dla siebie”.
Z kolei podczas spotkania w pałacu Moltkego, Jan Paweł II przypomniał, że wszyscy chrześcijanie uznają autorytet Pisma Świętego i, choć jeszcze wiele nas dzieli, na takich wspólnych doświadczeniach powinniśmy budować naszą przyszłość i mieć nadzieję, że doprowadzi nas ona do jedności.
W homilii wygłoszonej podczas mszy św. w opactwie Aasebakken Jan Paweł II, nawiązując do fragmentu z Ewangelii św. Jana: „Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego jednorodzonego dał" (J 3,16), mówił o miłości Boga do człowieka, której nie zniszczyły nasze grzechy: „Bóg powołał człowieka do istnienia przez miłość; jednocześnie powołał go do miłości. (...) Miłość jest energią zbawczą. Ona jedna zbawia. Bóg zbawia dlatego, że «jest miłością». Chrystus zbawia dlatego, że umiłował do końca: do śmierci krzyżowej. Miał wszelkie racje - i wszelkie prawo po temu - ażeby «osądzić świat», aby «potępić» człowieka z powodu grzechu. Wybrał miłość, która zbawia, która dźwiga". Z kolei mieszkańcom Półwyspu Jutlandzkiego, podczas mszy św. w Oem Jan Paweł II przypominał, że chrześcijaństwo jest religią nadziei. W liturgii chrześcijanie głoszą koniec wszelkiej rozpaczy i beznadziejności, ponieważ są wspierani przez Boga, który króluje w naszym świecie mocą miłości. (EP)
Źródła
Bibliografia
- (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wydawnictwo WAM, Kraków 2005, s. 407-409, 412-414, 447-449, 473-475, 535-537.
- Jan Paweł II, "Dzieła zebrane", Wydawnictwo M, Kraków 2006, t. XIII, s. 521-612.
- "Insegnamenti di Giovanni Paolo II", Libreria Editrice Vaticana, Rzym 1982, t.XII,1, s.1413-1640.
