Pielgrzymka zagraniczna (60)

Treść hasła została przygotowana z wykorzystaniem treści publikacji 
(red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.

Sześćdziesiąta podróż apostolska (poza terytorium Watykanu i Włoch) odbyta przez Jana Pawła II w dniach 9-16 sierpnia 1993 roku. Celem były odwiedziny Jamajki, Meksyku oraz Stanów Zjednoczonych.

Przebieg pielgrzymki

9-11 sierpnia 1993 JAMAJKA

Cel pielgrzymki

Wizyta związana z obchodami 500-lecia ewangelizacji Ameryki Łacińskiej. Umocnienie w wierze Kościoła Jamajki.

Przebieg wizyty na Jamajce

• 9 sierpnia
  • KINGSTON: Powitanie na lotnisku przez władze państwowe i kościelne • Wizyta w Domu Ubogich, prowadzonym przez siostry ze zgromadzenia Misjonarek Miłości • Spotkanie z gubernatorem Jamajki H.F.H. Cookiem i premierem P. Pattersonem

• 10 sierpnia
  • KINGSTON: Spotkanie z przywódcą opozycyjnej Partii Pracy Edwardem Seaga • Jutrznia w katedrze pw. Trójcy Świętej z udziałem kapłanów, diakonów, seminarzystów, zakonników i zakonnic oraz licznych wiernych • Spotkanie z dwutysięczną grupą przedstawicieli wiernych świeckich w St. George College, prowadzonym przez jezuitów • Spotkanie ekumeniczne w kościele parafialnym Świętego Krzyża z udziałem przedstawicieli wyznań: protestanckiego i anglikańskiego oraz wspólnoty żydowskiej • Msza św. na Stadionie Narodowym, z udziałem ok. 30 tys. wiernych

• 11 sierpnia
  • KINGSTON: Ceremonia pożegnalna na lotnisku i odlot do Meksyku

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielrzymki

Jamajka była pierwszym państwem, które Jan Paweł II odwiedził w czasie swej 60. podróży apostolskiej. Następnie udał się jeszcze do Meksyku i Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej.

Jamajka od 1961 r. jest niepodległym państwem, wchodzącym w skład Brytyjskiej Wspólnoty Narodów. W życiu religijnym społeczeństwa Jamajki dominują protestanci (56%). Katolicy stanowią zaledwie 5%. Jamajczycy, wśród których 76% to Murzyni, są potomkami czarnych niewolników, sprowadzonych z Afryki do pracy na plantacjach trzciny cukrowej.

Pielgrzymka wiązała się z obchodami 500-lecia ewangelizacji Ameryki Łacińskiej. Papież kilkakrotnie w czasie swych przemówień podkreślał doniosłą rolę pierwszych misjonarzy i misjonarek, którzy przybywali na Jamajce od 1512 r. W czasie swej pielgrzymki Ojciec Święty spotkał się z przedstawicielami władz państwowych, klerem i wiernymi Kościoła katolickiego. Ważne było również spotkanie z wiernymi świeckimi w St. George College, które koncentrowało się wokół tematu: Świeccy i młodzież pracują razem w dziele nowej ewangelizacji. W przemówieniu skierowanym do zebranych Papież podkreślił szczególną rolę świeckich w głoszeniu Dobrej Nowiny i budowaniu pokoju i miłości. Zwrócił uwagę na ogromne znaczenie katechetów świeckich w przygotowaniu dzieci i młodzieży do sakramentów świętych i w nauczaniu religii. Powiedział, że pobożne uczestnictwo w życiu sakramentalnym jest źródłem mocy nie tylko w uświęcaniu życia, ale również w przezwyciężaniu różnych form ubóstwa materialnego i duchowego. Zwracając się do nauczycieli, zachęcił ich, by w uczniach kształtowali postawy solidarności i odpowiedzialności za wspólne dobro. Dla tysięcy Jamajczyków głównym miejscem spotkania i modlitwy z Papieżem była msza św. na Stadionie Narodowym w Kingston. Jan Paweł II w swym wystąpieniu nawiązał do historii Jamajki i potępił system niewolnictwa, który odzierał człowieka z godności istoty stworzonej na obraz Boży, zaprzeczał jego duchowej wartości, posługiwał się nim i wyzyskiwał niczym zwykły przedmiot. W homilii przypomniał, jak wiele zła wyrządziła praktyka niewolnictwa, która rozrywała więzi rodzinne, i podkreślił raz jeszcze znaczenie podstawowych wartości małżeństwa i chrześcijańskiej rodziny. Wskazał na potrzebę nowej ewangelizacji słowami: Nadszedł czas, aby wspólnie dążyć do przezwyciężenia skutków niesprawiedliwości i wyzysku, by przeciwdziałać obojętności na potrzeby ubogich i upośledzonych, deptaniu godności i wartości osoby, zwłaszcza kobiet i dzieci. (...) Ewangelia zdolna jest wzbudzić w każdym sercu wolę bezinteresownego służenia wspólnemu dobru i odrzucenia wszystkiego, co przeszkadza w budowie odnowionego społeczeństwa: społeczeństwa sprawiedliwości, pokoju i solidarności.

Spotykając się z przedstawicielami innych wyznań, Ojciec Święty podkreślił znaczenie inicjatyw ekumenicznych, mających na celu obronę ludzkiej godności oraz przeciwdziałanie wszystkiemu, co jej zagraża: ubóstwu, rozkładowi życia rodzinnego i narkomanii, a także przede wszystkim temu, co może przeszkadzać pełnemu rozwojowi jednostek i społeczeństwa.

W czasie ceremonii pożegnalnej Papież powiedział: Modlę się, by z trudem wywalczona wolność, którą tak wysoko sobie cenicie, była dla was zawsze drogowskazem i inspiracją w pracy dla rozwoju waszego kraju. Mówię tu o prawdziwej wolności: wolności, która wyzwala nie tylko ciała, ale serca i dusze; która pozwala członkom społeczeństwa uczestniczyć w pomnażaniu wspólnego dobra. Umacniając taką wolność, Jamajczycy zapewnią sobie przyszłość, w której każdy człowiek będzie akceptowany i ceniony ze względu na tę wyjątkową wartość, jaką ma każda ludzka istota; przyszłość, która każdemu umożliwi rozwój i dobrobyt i w której społeczeństwo będzie pomagać jednostkom mniej uprzywilejowanym i upośledzonym, by mogły w pełni uczestniczyć w jego życiu.

(HM)

11-12 sierpnia 1993 MEKSYK

Cel pielgrzymki

Wizyta związana z obchodami 500-lecia ewangelizacji Ameryki Łacińskiej. Spotkanie z rdzenną ludnością Ameryki Łacińskiej.

Przebieg wizyty w Meksyku

• 11 sierpnia
  • MERIDA: Przylot Ojca Świętego z Jamajki. Powitanie na lotnisku przez władze państwowe (m.in. prezydenta Meksyku Carlosa Salinasa de Gortari) i kościelne
  • IZAMAL: Spotkanie z przedstawicielami społeczności indiańskiej z całej Ameryki Łacińskiej w maryjnym sanktuarium Królowej i Patronki Jukatanu
  • MERIDA: Rozmowa prywatna z prezydentem Meksyku Carlosem Salinasem w siedzibie władz stanu Jukatan • Msza św. dla Indian i mieszkańców archidiecezji Jukatan z udziałem ok. 1 min wiernych. Mszę koncelebrowało 70 biskupów i 300 kapłanów.

• 12 sierpnia
  • MERIDA: Eucharystia z najbliższymi współpracownikami w kaplicy seminaryjnej • Ceremonia pożegnalna na lotnisku z udziałem przedstawicieli władz stanowych i kościelnych, a następnie odlot do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielrzymki

Choć była to już trzecia wizyta Jana Pawła II w tym kraju, po raz pierwszy został on powitany z honorami należnymi głowie państwa, co stało się możliwe po nawiązaniu 22 IX 1992 stosunków dyplomatycznych między Meksykiem a Stolicą Apostolską.

Dwudniowa wizyta Ojca Świętego w Meksyku ograniczyła się do Półwyspu Jukatan, który ze względu na uwarunkowania geograficzne, historyczne, gospodarcze i kulturowe odznacza się bardzo wyraźną odrębnością i autonomią w stosunku do reszty kraju. W Meksyku potomkowie rdzennych mieszkańców stanowią 29% ludności (25,7 min osób), na Jukatanie dwie trzecie, ludności to potomkowie Majów.

Przybywając tu w 1993 r., Papież skierował słowa powitania do wiernych oczekujących go na lotnisku: Przez moją obecną podróż apostolską - nawiązującą do niedawnych obchodów 500-lecia ewangelizacji Nowego Świata - pragnę przede wszystkim oddać hołd potomkom tych, którzy zamieszkiwali kontynent amerykański w epoce, gdy 12 X 1492 dotarł tu krzyż Chrystusa. Są oni spadkobiercami szlachetnych narodów i kultur, które słusznie mogą się szczycić swoją głęboko religijną wizją życia.

Ojciec Święty wystąpił w obronie prawa Indian do przestrzeni kulturowej, życiowej i społecznej. Przypomniał trudny okres kolonizacji, kiedy łamane były wszelkie prawa tubylczej ludności, i pracę pierwszych misjonarzy walczących o ochronę tych praw. Papież zaapelował równocześnie do krajów rozwiniętych o pomoc w rozwiązaniu poważnych problemów, które nękają znaczną część mieszkańców kontynentu, o przełamanie ekonomicznych schematów, podporządkowanych wyłącznie dążeniu do zysku. Wspomniał o Fundacji Populorum progressio, powołanej przez Stolicę Apostolską, która dysponuje funduszem przeznaczonym na pomoc dla campesinos, Indian i innych społeczności wiejskich, szczególnie dotkniętych ubóstwem. Ojciec Święty, wzywając ludy Meksyku do solidarności i braterstwa bez granic, zwrócił się do zebranych: Wy sami, drodzy bracia i siostry Indianie, musicie niestrudzenie dążyć do swego integralnego rozwoju - cywilizacyjnego i chrześcijańskiego - czerpiąc zawsze siły z wiary w Boga i z uczciwej pracy oraz opierając się na odpowiednich formach zorganizowanego działania, aby bronić swych słusznych spraw, odrzucając wszelkie formy przemocy; przemoc bowiem i nienawiść to ziarna zniszczenia, z których nie może wyrosnąć nic, co nie jest przemocą i nienawiścią. Papież skierował swoje słowa do wszystkich wspólnot, plemion i ludów tubylczych Ameryki: Prostota, pokora, umiłowanie wolności, gościnność, solidarność, przywiązanie do rodziny, bliski kontakt z naturą i zmysł kontemplacji - oto wartości, które przetrwały w pamięci rdzennych mieszkańców Ameryki, a dziś są ważną częścią wspólnego dziedzictwa latynoamerykańskiego. Zachęcam was, byście ze słuszną dumą zachowali kulturę swych przodków, gdyż zawarte w niej autentyczne wartości prawdy, dobra i piękna zasługują na uznanie i szacunek.

Kluczowym wydarzeniem pobytu Ojca Świętego na Półwyspie Jukatan była msza św. w Méridzie, która zgromadziła ok. 1 min wiernych. Jan Paweł II wygłosił homilię poświęconą nowej ewangelizacji - istotnej misji współczesnego Kościoła. Powołując się na naukę społeczną Kościoła, Papież podkreślił, iż w procesie budowy społeczeństwa bardziej sprawiedliwego i braterskiego musi obowiązywać prymat osoby nad rzeczami i sumienia moralnego nad myśleniem czysto utylitarystycznym, które często lekceważy godność człowieka. Każdy człowiek został powołany przez Boga, by być solą dla ziemi i światłością świata, tak więc każdy musi być solą, która chroni od zepsucia i nadaje smak owocom ziemi. Musi oświecać ludzi, którzy go otaczają, okazując im miłość, to znaczy miłując bliźnich, tak jak Chrystus nas umiłował (por. J 15,12). Na tym polega ewangelizacja wczoraj, dziś i na wieki. Na zakończenie Jan Paweł II zwrócił się do wiernych słowami orędzia z okazji 500-lecia ewangelizacji Ameryki: Świat zawsze potrzebuje przebaczenia i pojednania między ludźmi i narodami. Tylko na takich fundamentach można będzie zbudować społeczeństwo bardziej sprawiedliwe i braterskie".

(HM)

12-15 sierpnia 1993 STANY ZJEDNOCZONE

Cel pielgrzymki

VIII Światowy Dzień Młodzieży w Denver.

Przebieg wizyty w Stanach Zjednoczonych

• 12 sierpnia
  • DENVER: Przylot z Meksyku i powitanie na lotnisku • Spotkanie z prezydentem Billem Clintonem w prowadzonym przez jezuitów Regis University • Spotkanie z młodzieżą na Mile High Stadium

• 13 sierpnia
  • DENVER: Msza św. w katedrze Niepokalanego Poczęcia wraz z biskupami uczestniczącymi w VIII Światowym Dniu Młodzieży

• 14 sierpnia
  • DENVER: Msza św. dla delegatów Międzynarodowego Forum Młodzieży • Spotkanie z biskupami Stanów Zjednoczonych • Liturgia Słowa w McNichols Sports Arena, w której uczestniczyli wierni archidiecezji Denver. Obecni byli przedstawiciele władz miasta oraz stanu Kolorado, a także przedstawiciele innych wyznań i wspólnot religijnych • Wieczorne czuwanie modlitewne z uczestnikami Dnia Młodzieży w Cherry Creek State Park, na które zebrało się ponad 500 tys. młodzieży ze 100 krajów świata

• 15 sieprnia
  • DENVER: Msza św. w Cherry Creek State Park na zakończenie VIII Światowego Dnia Młodzieży • Spotkanie w McNichols Sports Arena z 10-tys. grupą imigrantów wietnamskich, osiadłych w USA • Odwiedziny w Mount St. Vincent Home - prowadzonym przez zakonnice ośrodku leczniczym dla dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi • Pożegnanie na lotnisku w Denver przez wiceprezydenta USA Alberta Gore'a i odlot do Rzymu

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielrzymki

Głównym celem podróży Ojca Świętego do Stanów Zjednoczonych w 1993 r. było uczestnictwo w VIII Światowym Dniu Młodzieży. Na kilka dni przed przybyciem Jana Pawła II do Denver, w dniach 7-11 VIII obradowało tu, z inicjatywy Papieskiej Rady ds. Świeckich, Międzynarodowe Forum Młodzieży, w którym uczestniczyło ok. 300 delegatów ze wszystkich kontynentów. Tematem spotkania były słowa Chrystusa z przypowieści o dobrym pasterzu: Ja przyszedłem po to, aby (owce) miały życie i miały je w obfitości (J 10,10).

W dniu 11 VIII nastąpiło otwarcie obchodów Dnia Młodzieży, a przez trzy następne dni kardynałowie i biskupi wygłaszali katechezy przeznaczone dla wszystkich uczestników spotkania. Na miejsca spotkań, refleksji i modlitwy wybrano trzy świątynie: kościół św. Elżbiety, gdzie umieszczony został pielgrzymujący krzyż - symbol Światowego Dnia Młodzieży przywieziony z Rzymu, kościół Świętego Ducha, w którym odbywała się nieustanna adoracja Najświętszego Sakramentu, oraz katedrę Niepokalanego Poczęcia, gdzie młodzi pielgrzymi oddawali cześć Matce Bożej Nowego Adwentu. Pierwsze spotkanie Jana Pawła II z młodzieżą odbyło się na Mile High Stadium. Ojciec Święty podkreślił, iż celem tej pielgrzymki jest nowoczesna metropolia - miejsce, które u schyłku XX w. kształtuje styl życia i historię wielkiej części ludzkiej rodziny. W przemówieniu skierowanym do młodzieży Papież wskazał, czego dzisiaj oczekuje od niej Jezus Chrystus. Powiedział: Szuka współpracowników w dziele nowej ewangelizacji. Szuka misjonarzy i misjonarek, którzy poniosą Jego słowo do wszystkich narodów waszego Kontynentu Nadziei. Szuka budowniczych nowego społeczeństwa, bardziej sprawiedliwego i braterskiego, bardziej otwartego na potrzebujących. Chrystus potrzebuje każdego i każdej z was. Następnego dnia (13 VIII) młodzież zgromadzona w Denver składała ofiary na szpital dla chorych na AIDS w Kitovu w Ugandzie. Wieczorem 80 tys. osób uczestniczyło w Drodze Krzyżowej na Mile High Stadium. Rozważania prowadzili brat Roger z Taizé i - w zastępstwie Matki Teresy z Kalkuty – jedna z sióstr z jej zgromadzenia.

W czasie mszy św. dla delegatów Międzynarodowego Forum Młodzieży Papież mówił o zagrożeniach życia we współczesnym społeczeństwie, zwłaszcza o problemie przemocy w wielkich miastach oraz o odpowiedzialności środków przekazu za upowszechnianie postaw wrogich życiu. Jan Paweł II wezwał młodych do podjęcia nowej ewangelizacji, której najpilniejszymi zadaniami są: obrona życia ludzkiego, umacnianie praw człowieka i budowa cywilizacji miłości, przy czym dodał: Papież nie przemawia przeciwko wolności, zwłaszcza przeciwko wolności amerykańskiej. Przemawia za wolnością, za właściwym używaniem wolności. Uwrażliwiając młodych słuchaczy na potrzeby innych, powiedział: Usłyszcie wołanie ubogich i uciśnionych w krajach i na kontynentach, z których pochodzicie! Bądźcie przekonani, że Ewangelia jest jedyną drogą prowadzącą do prawidłowego wyzwolenia i zbawienia narodów świata. Wieczorne czuwanie modlitewne w Cherry Creek State Park poruszało pytania dotyczące ludzkiego istnienia i związanych z nim zagrożeń we współczesnym świecie. Papież podkreślił, iż cała ludzkość odczuwa naglącą potrzebę nadania sensu i celu temu światu, który staje się coraz bardziej skomplikowany i w którym coraz trudniej być szczęśliwym. Niestety, z upływem czasu problemy i zagrożenia, na jakie wystawione jest życie, bynajmniej nie zanikają, a jeszcze się pogłębiają. Wiek XX zapisał się w historii ludzkości jako epoka masowych ataków na życie, jako niekończąca się seria wojen i nieustanna masakra niewinnych istot ludzkich. Fałszywi prorocy i fałszywi nauczyciele odnieśli w tym stuleciu największe sukcesy. Papież kolejny raz stanowczo sprzeciwił się uznaniu aborcji i eutanazji za prawne sposoby rozwiązywania problemów osobistych i społecznych, zwłaszcza teraz, gdy dzięki postępowi nauki i medycyny możliwa jest coraz skuteczniejsza ochrona zdrowia i życia. We współczesnych metropoliach życie ludzkie - największy dar Boży i podstawowe prawo każdej osoby, fundament wszystkich innych praw - często traktowane jest co najwyżej jako towar, którym można swobodnie rozporządzać, handlować i manipulować. Ponadto błędne modele rozwoju doprowadziły do zachwiania równowagi ekologicznej na ziemi. Człowiek, który powołany został przez Stwórcę do ochrony środowiska swojego życia, sam stał się jego niszczycielem. Proces degradacji środowiska naturalnego w niektórych regionach już się dokonał, gdzie indziej jeszcze trwa. Są to wszystko problemy globalne, które wymagają rozwiązań na płaszczyźnie międzynarodowej. Papież podkreślił, iż: W kulturze technologicznej, w której ludzie są przyzwyczajeni do panowania nad materią, do odkrywania jej praw i mechanizmów oraz przekształcania jej według swej woli, powstaje niebezpieczeństwo, że zechcą oni także manipulować sumieniem i jego wymogami. W kulturze, która utrzymuje, że nie mogą istnieć żadne uniwersalne prawdy, nie ma wartości absolutnych. Ostatecznie zatem dochodzi się do konkluzji, że obiektywne dobro i zło nie mają już znaczenia. Dobro zaczyna oznaczać to, co w danej chwili przyjemne i użyteczne. Złem nazywa się wszystko, co przeszkadza w zaspokajaniu subiektywnych pragnień. Każdy może sobie zbudować prywatny system wartości. Ojciec Święty stwierdził na zakończenie: Jedynie słuchając głosu Boga w głębi własnej duszy i działając zgodnie z Jego wskazaniami, człowiek zdobędzie upragnioną wolność. Jak powiedział Jezus, tylko «prawda was wyzwoli» (J 8,32). Prawda zaś nie jest owocem indywidualnej wyobraźni. Bóg dał wam rozum, byście poznali prawdę, i wolę, byście czynili to, co moralnie dobre. Dał wam światło sumienia, byście się nim kierowali w wyborach moralnych, byście miłowali dobro i unikali zła. Prawda moralna jest obiektywna, a prawidłowo ukształtowane sumienie potrafi ją rozpoznać. Nawiązując do głównego hasła Światowego Dnia Młodzieży, dodał: Aby mieć życie i mieć je w obfitości, aby przywrócić pierwotną harmonię stworzenia, musimy szanować Boży obraz w każdym stworzeniu, a w sposób szczególny w ludzkim życiu. Żegnając się z uczestnikami VIII Światowego Dnia Młodzieży i nawiązując do jego przewodniego tematu: obrony życia jako najważniejszej wartości dla jednostki i społeczeństwa, Ojciec Święty wyraził nadzieję, że wyjeżdżają oni z Denver z mocniejszym postanowieniem walki o zwycięstwo kultury życia nad kulturą śmierci.

(HM)

Źródła

Bibliografia

• (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005, s. 219-221, 237, 243-244, 262, 271-274.
• Jan Paweł II, Dzieła zebrane, Wydawnictwo M, Kraków 2006, s. 343-351, 103-123, 1061-1064.
• Insegnamenti di Giovanni Paolo II, Libreria Editrice Vaticana, Rzym 1982, t.XVI,2, s.389-525.

Zobacz także

Podróże apostolskie Jana Pawła II