Pielgrzymka zagraniczna (26)
Treść hasła została przygotowana z wykorzystaniem treści publikacji (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.
Dwudziesta szósta podróż apostolska (poza terytorium Watykanu i Włoch) odbyta przez Jana Pawła II w dniach 11-21 maja 1985 roku. Celem były odwiedziny Holandii, Luksemburga i Belgii.
Spis treści
Przebieg pielgrzymki
11-15 maja 1985 HOLANDIA
Cel pielgrzymki
Głoszenie orędzia ewangelicznego, umocnienie Kościoła lokalnego, pogłębienie dialogu ekumenicznego i udział w uroczystościach 40-lecia wyzwolenia Holandii spod okupacji hitlerowskiej.
Przebieg pielgrzymki w Holandii
- 11 maja
- 12 maja
- UTRECHT: Spotkanie z zakonnikami i zakonnicami w katedrze prymasowskiej; modlitwa brewiarzowa • Spotkanie z przedstawicielami organizacji katolickich • Spotkanie z przedstawicielami organizacji działających na rzecz Trzeciego Świata i organizacji misyjnych • Modlitwa Regina coeli • Spotkanie z księżmi parafialnymi, diakonami i świeckimi pracującymi na rzecz parafii • Msza św. w Irenehal
- HAGA: Spotkanie z korpusem dyplomatycznym w siedzibie nuncjatury
- 13 maja
- HAGA: Msza św. dla chorych i niepełnosprawnych w centrum targowym Houtrusthal • Spotkanie z przedstawicielami rządu holenderskiego w Cartshuis - rezydencji premiera • Wizyta w siedzibie Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości
- UTRECHT: Spotkanie ekumeniczne z przedstawicielami różnych Kościołów chrześcijańskich w Paushuize (domu Papieża) • Nabożeństwo ekumeniczne w kościele św. Piotra należącym do Kościoła reformowanego
- 14 maja
- MAASTRICHT: Liturgia Słowa w kościele św. Serwacego • Sanktuarium Gwiazda Morza - zawierzenie Kościoła w Holandii Matce Bożej • Msza św. na lotnisku Beck
- AMERSFOORT: Spotkanie z młodzieżą • Spotkanie ze wspólnotą zakonnic z klasztoru Ter Eem • Spotkanie z Konferencją Episkopatu Holandii
- 15 maja
- AMSTERDAM: Ceremonia pożegnania i odlot do Luksemburga
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki
Wizyta w Holandii była pierwszym etapem podróży Ojca Świętego do krajów Beneluksu (Luksemburg, Belgia). W Holandii swoją wizytę Jan Paweł II rozpoczął od pielgrzymki do sanktuarium maryjnego w 'S-Hertogenbosch, gdzie - wraz z przewodniczącymi Konferencji Episkopatów Europy - odprawił uroczyste nieszpory i poświęcił ołtarz. Podczas homilii, zwracając się do zgromadzonych, Papież podkreślał duchowe potrzeby ludzi żyjących we współczesnym świecie. Kościół zaspokaja te potrzeby, wspierając moralny rozwój człowieka i wznosząc społeczeństwo na wyższy poziom życia, i daje nadzieję życia wiecznego. Problemy współczesności były wielokrotnie poruszane przez Papieża podczas tej wizyty. Rozmawiając z przedstawicielami organizacji katolickich na temat bezrobocia, potrzeby solidarność i z najbardziej pokrzywdzonymi i roli kobiet w Kościele, Papież podkreślił, że u podłoża dramatu współczesności leży problem poszanowania godności ludzkiej oraz pracy nad kształtowaniem i odbudową sumień, które uległy powszechnie propagowanemu relatywizmowi. Z kolei podczas spotkania z kapłanami zaangażowanymi w pracę duszpasterską Papież mówił o roli parafii, której celem jest gromadzenie wiernych wokół Stołu Pańskiego i wprowadzanie ładu moralnego. Parafia, która wraz z rodziną jest najważniejszym miejscem formacji chrześcijańskiej, nie powinna się zamykać na problemy Kościoła, gdyż tylko współpracując z biskupem, diecezją, a poprzez to z całym Kościołem, może działać skutecznie.
Ojciec Święty mówił też o misji rodziny - pierwszego miejsca, gdzie człowiek doświadcza miłości Boga. Powołaniem osoby ludzkiej - mówił Papież podczas homilii w czasie mszy św. w Maastricht - jest kochać i być kochaną. Aby to powołanie było dla nas jaśniejsze, winniśmy nieustannie powracać do słów Chrystusa i Apostołów, które stanowią dla nas niewyczerpane źródło miłości, będącej samym życiem Boga. Odkrywamy je najpierw w łonie zgodnej i trwałej rodziny. W niej człowiek przyjmowany jest bezwarunkowo, bez konieczności usprawiedliwiania swojej obecności. Tam uczymy się istnieć. (...) Tam stopniowo budujemy naszą osobowość. Również tam odkrywamy, że to nie my jesteśmy centrum świata. (...) Dzięki dojrzałości rozwiniętej w środowisku rodzinnym możemy wnosić pozytywny wkład w ludzką i chrześcijańską historię społeczeństwa.
Podczas wizyty w Holandii, kraju w większości protestanckim, Ojciec Święty spotkał się również z przedstawicielami różnych Kościołów chrześcijańskich, a także wziął udział w nabożeństwie ekumenicznym w kościele św. Piotra w Utrechcie. Odpowiadając na poruszone przez przedstawicieli Kościołów protestanckich kwestie, Jan Paweł II podkreślił, że pomiędzy Kościołami wiele jest jeszcze rozbieżności, ale należy próbować je przezwyciężyć w duchu jedności, jakiej pragnie Chrystus.
Jednym z najistotniejszych wydarzeń tej podróży była wizyta Jana Pawła II w siedzibie Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w Hadze. Podczas spotkania Papież podkreślił znaczenie, jakie instytucja ta, przez bezstronność działań, ma w rozwoju pokoju i przyjaznych stosunków pomiędzy narodami. Uwypuklając znaczenie rozwoju prawa międzynarodowego dla powszechnego poszanowania godności osoby ludzkiej i jej praw, Papież obiecał poparcie Kościoła katolickiego dla idei i pracy Trybunału. (EP)
15-16 maja 1985 LUKSEMBURG
Cel pielgrzymki
Odwiedziny Kościoła katolickiego w krajach protestanckich.
Przebieg pielgrzymki w Luksemburgu
- 15 maja
- LUKSEMBURG: Przylot z Holandii • Przemówienie powitalne na lotnisku, spotka¬nie z Wielkim Księciem Luksemburga Jeanem i księżną Charlottą • Modlitwa przed Najświętszym Sakramentem, spotkanie z chorymi, niepełnosprawnymi i starszymi w ka¬tedrze Matki Boskiej Pani Luksemburga • Przemówienie w siedzibie EWG
- ESCH-SUR-ALZETTE: Msza św.
- 16 maja
- LUKSEMBURG: Spotkanie z duchowieństwem i przedstawicielami organizacji kato¬lickich • Msza św. na placu Glacis; modlitwa Regina coeli
- ECHTERNACH: Opactwo - spotkanie z młodzieżą
- LUKSEMBURG: Przemówienie pożegnalne i modlitwa za Kościół w Luksemburgu • Odlot do Belgii
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki
Wizyta w Luksemburgu była drugim etapem podróży Jana Pawła II do krajów Beneluksu (Holandia, Belgia). Zgodnie ze słowami Papieża, celem tej podróży, podobnie jak i misji Następcy św. Piotra w ogóle, jest ciągłe przypominanie wiecznych prawd społeczeństwu, które chwieje się w swojej wierze i moralności. Wobec rezygnacji i demoralizacji zagrażającej życiu człowieka trzeba wysoko nieść pochodnię nadziei w przyszłość i na nowo rozpalać ogień wiary. Podczas pierwszego spotkania z osobami starszymi i chorymi Jan Paweł II powierzył wszystkich cierpiących i tych, którzy się nimi opiekują, opiece Matki Bożej. Maryja, która stojąc pod krzyżem doświadczyła cierpienia swego Syna, widziała Jego agonię i śmierć, jest najlepszą pocieszycielką cierpiących, gdyż sama została pocieszona przez Boga w cierpieniu. Jan Paweł II mówił również o sensie cierpienia, które jest drogą do Boga. Po południu tego samego dnia Papież złożył wizytę w siedzibie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, gdzie spotkał się z pracownikami instytucji europejskich, przedstawicielami władz krajowych i miejskich oraz z korpusem dyplomatycznym. Papież podkreślił, że przybywa jako pasterz wspólnoty katolickiej i jako świadek człowieka, który sens swego życia upatruje w wierze w Boga. Papież pochwalił ideę, jaka przyświecała narodom europejskim w realizacji wspólnych instytucji, u źródła której leży dobrowolnie uznany prymat prawa. Rolą prawa, a co za tym idzie rolą instytucji międzynarodowych, takich jak EWG, jest obrona godności człowieka.
Jeszcze tego samego dnia Papież przybył do centrum przemysłowego Esch-sur-Alzette, gdzie przy ołtarzu wzniesionym przed bramą kombinatu odprawił mszę św. dla ludzi pracy i emigrantów. Podczas mszy św. Papież modlił się o błogosławieństwo dla pracy rąk i umysłów ludzkich. Rozważając sens modlitwy Ojcze nasz, Papież po¬wiedział: Bóg zechciał, stwarzając człowieka, nadać mu nieporównaną godność, uczynił go na swój obraz i podobieństwo, zdolnego dokonywać dzieł, za które bierze odpowiedzialność. W ten sposób praca ludzka również należy do samego dzieła stworzenia. (...) Tak więc praca jest wolą Boga. Kiedy mówimy «Bądź wola Twoja», odnosimy te słowa również do pracy, która wypełnia wszystkie dni życia naszego.
Podczas homilii w czasie mszy św. odprawionej następnego dnia na placu Glacis w Luksemburgu, Papież wezwał wszystkich do rachunku sumienia i rozważenia własnych win i zaniedbań w takich dziedzinach życia, jak: modlitwa rodzinna, życie wiarą, udział w niedzielnej mszy św., przekazywanie wiary następnym pokoleniom i nade wszystko przeciwstawianie się pokusie sekularyzacji. Chrystus nauczał, że nasze życie jest nieustannym pielgrzymowaniem ku Ojcu - mówił Papież. Jeśli uważamy się za chrześcijan, to w każdym momencie naszego życia powinniśmy na pierwszym miejscu stawiać Boga i Jego wolę. (EP)
16-21 maja 1985 BELGIA
Cel pielgrzymki
Odwiedziny Kościoła katolickiego w Belgii, umocnienie w wierze.
Przebieg pielgrzymki w Belgii
- 16 maja
- BRUKSELA: Ceremonia powitania z udziałem pary królewskiej w parku Cinquantenaire • Spotkanie z burmistrzem Brukseli w Grand'Place • Przemówienie Papieża z balkonu ratusza
- 17 maja
- ANTWERPIA: Spotkanie w katedrze z laikatem zaangażowanym w życie Kościoła • Przemówienie do mieszkańców miasta na Grand'Place
- YPRES (IEPER): Ceremonia ku czci poległych • „Liturgia pokoju" (modlitwy, „Litania pokoju", przemówienie papieskie, przekazanie znaku pokoju i błogosławieństwo)
- GANDAWA: Msza św. dla wiernych z regionu Flandrii • Sakrament bierzmowania
- 18 maja (urodziny Papieża)
- MECHELEN (MALINES): Wizyta w sanktuarium maryjnym w Hanswijk • Nabożeństwo ekumeniczne w katedrze św. Rumolda • Spotkanie z mieszkańcami miasta na Grand'Place • Spotkanie z przedstawicielami Kościołów i wyznań niechrześcijańskich w siedzibie arcybiskupa • Spotkanie z Episkopatem Belgii
- BEAURAING: Modlitwa w ogrodzie sanktuarium Aubépine • Msza św. na błoniach
- NAMUR: Spotkanie z mieszkańcami miasta • Spotkanie z młodzieżą na stadionie • Spektakl młodzieżowy
- 19 maja
- LIEGE: Spotkanie z mieszkańcami miasta • Spotkanie z laikatem francuskojęzycznym w Pałacu Wystaw
- BRUKSELA: Spotkanie z Polakami
- 20 maja
- BRUKSELA: Spotkanie z artystami w katedrze Notre-Dame des Grâces • Msza św. • Spotkanie z Senatem i Izbą Reprezentantów • Spotkanie z korpusem dyplomatycznym • Spotkanie z rodziną królewską w pałacu Laeken • Wizyta w siedzibie władz Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej
- LOVAIN (LEUVEN): Spotkanie z władzami Katolickiego Uniwersytetu Belgijskiego • Spotkanie ze studentami i pracownikami uniwersytetu na stadionie
- 21 maja
- LOVAIN (LEUVEN): Wizyta na katolickim uniwersytecie w Lovain-la-Neuve • Spotkanie ze studentami i pracownikami uniwersytetu na GrandTlace • Odpoczynek w opactwie cysterskim w Tilf
- BANNEUX: Wizyta w sanktuarium Matki Boskiej Biednych • Cicha modlitwa w kaplicy objawień • Msza św. na błoniach
- BIERSET: Ceremonia pożegnania
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki
Wizyta w Belgii była ostatnim etapem i zarazem najdłuższą częścią podróży apostolskiej Jana Pawła II do krajów Beneluksu (Holandia, Luksemburg). Wśród licznych spotkań, jakie Ojciec Święty odbył podczas pobytu w Belgii, niewątpliwie najciekawsze były spotkania z laikatem. Papież wielokrotnie poruszał kwestię powołania świeckich do działania w Kościele i powołując się na Konstytucję duszpasterską o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes oraz wyjaśniając jej znaczenie, ukazywał jednocześnie rolę, jaką świeccy odgrywają w Kościele. Podczas spotkania z wiernymi w Antwerpii Papież mówił: Wolą Pana było posługiwanie się ludźmi po to, aby wypełniło się Jego królestwo, by stworzenie składało chwałę Bogu, by Jego objawiona prawda została poznana, by Jego miłość była obecna w każdym spotkaniu, we wszystkich międzyludzkich stosunkach, w każdej rodzinie i w całym życiu społecznym, by Jego Duch przeniknął do najodleglejszych wspólnot i do najbardziej opornych struktur, aby wszystkie drzwi były szeroko otwarte na Jego zbawcze działanie... Właściwym wam powołaniem jest «szukanie Królestwa Bożego, zajmując się sprawami świeckimi» Jesteście powołani przez Boga, by wykonując właściwe sobie zadania, przyczyniać się do uświęcenia świata na kształt zaczynu (Lumen gentium).
Przy grobie kard. Leo Josepha Cardijn - założyciela Chrześcijańskiej Młodzieży Robotniczej - zwracając się do ludzi pracy, Jan Paweł II, mając pełną świadomość problemów, z jakimi borykają się robotnicy, zalecał im, aby trwali w ufności do Boga i solidarnym działaniem walczyli z bezrobociem. W ten sposób robotnicy powinni również przeciwstawiać się absolutyzmowi państwa w każdej dziedzinie, a więc zarówno tam, gdzie chodzi o pieniądze, jak i w kwestii ideologii. Papież przyznał również, iż należy prowadzić walkę o zmianę społeczeństwa, ale należy ją prowadzić, we właściwy sposób dobierając środki.
Zdecydowanie najbarwniejszym ze spotkań Papieża w Belgii było spotkanie z młodzieżą w Namur, podczas którego Jan Paweł II odpowiadał na stawiane przez młodych ludzi pytania. Entuzjazm zgromadzonych wywołał początek wypowiedzi, którą Papież zaczął - podobnie jak przedstawiciele młodzieży - od słów: Jestem Jan Paweł II, mam 65 lat. Papież zauważył, że ostateczna przyczyna tak popularnego ostatnio ubolewania ludzi nad złem świata zawsze tkwi w człowieku i wezwał do tego, aby próbować zauważać pozytywne zjawiska i w nowy sposób patrzeć na Kościół i jego rolę w świecie. Problemy współczesnego Kościoła zdominowały również spotkanie Jana Pawła II z Episkopatem Belgii. Papież mówił, iż biskup ma do spełnienia w Kościele potrójną misję, gdyż działa jako ten, który naucza, ten, który uświęca oraz ten, który prowadzi lub Boży.
Najistotniejszymi tematami poruszanymi przez Papieża podczas spotkań z władzami państwowymi i korpusem dyplomatycznym były: kwestia przygotowywania się Europy do nowego, nadchodzącego millenium, dążenie Europy do zjednoczenia się i konieczność udzielenia pomocy krajom, które nie mogą zaspokoić elementarnych potrzeb obywateli. Papież ostrzegał, że żaden kraj nie może zamykać się na problemy innych społeczności. Podczas spotkania w siedzibie władz EWG Jan Paweł II wspomniał o powołaniu Europy, jakim jest budowanie przyszłości opartej na własnym dziedzictwie i chrześcijańskich korzeniach. Mówiąc o dążeniu Europy do jedności, Papież podkreślał potrzebę podjęcia wysiłku wymiany kulturowej, zwłaszcza pomiędzy tymi krajami, które - chociaż wniosły swój wkład w europejskie dziedzictwo - nie mają reprezentacji wśród władz EWG. Jan Paweł II wyraźnie miał tutaj namyśli kraje bloku wschodniego. Było to podkreślone słowami, w których Następca Piotra ganił te ideologie, które są sprzeczne z ludzką wolnością i które, umniejszając wartości duchowe, prowadzą do kwestionowania zasad etycznych. Jednocześnie Jan Paweł II, mówiąc o celach, jakie stawia przed sobą EWG, z naciskiem podkreślał, że szybki postęp gospodarczy nie zawsze prowadzi do postępu w dziedzinie równości społecznej. (EP)
Źródła
Bibliografia
- (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II, Wyd. WAM, Kraków 2005, s.383-386, 441-443, 456-458
- Jan Paweł II, Dzieła zebrane, Wydawnictwo M, Kraków 2006, t. X, s. 701-910.
- Jan Paweł II, Nauczanie papieskie, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 1996, t.VIII,1, s.639-836.
- Insegnamenti di Giovanni Paolo II, Libreria Editrice Vaticana, Rzym 1982, t.VIII,1, s.1249-1617.