Pielgrzymka zagraniczna (32)

Treść hasła została przygotowana z wykorzystaniem treści publikacji 
(red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.

Trzydziesta druga podróż apostolska (poza terytorium Watykanu i Włoch) odbyta przez Jana Pawła II w dniach 18 listopada - 1 grudnia 1986. Celem były odwiedziny Bangladeszu, Singapuru, Fidżi, Nowej Zelandii, Australii oraz Seszeli.

Przebieg pielgrzymki

19-20 listopada 1986 BANGLADESZ

Cel pielgrzymki

Spotkanie z Kościołem w Bangladeszu, zachęcenie do większego zaangażowania Kościoła w dialog z innymi tradycjami religijnymi.

Przebieg wizyty w Bangladeszu

• 19 listopada
  • DAKKA: Powitanie na lotnisku Zia przez pronuncjusza apostolskiego abpa Luigi Accogliego i abpa Dakki Michaela Rozario. W salonie reprezentacyjnym powitanie przez prezydenta Husseina Mohammeda Ershada • Msza św. na stadionie Ershad, podczas której Jan Paweł II udzielił święceń kapłańskich 18 diakonom. Wzięło w niej udział 50 tys. osób
  • SAVAR (SABHAR): Odwiedzenie pomnika ku czci poległych w wojnie z Pakistanem w 1971 r. W ogrodzie przy pomniku Papież zasadził drzewko magnolii
  • DAKKA: Spotkanie z przywódcami religii chrześcijańskich i niechrześcijańskich (wzięło w nim udział ok. 6 tys. osób) • Wizyta w siedzibie prezydenta republiki Husseina Mohammeda Ershada • Spotkanie z czterema biskupami Bangladeszu • Spotkanie w nuncjaturze z delegacją biskupów Birmy (obecnie Myanmar)

• 20 listopada
  • DAKKA: Pożegnanie na lotnisku, w którym wziął udział prezydent republiki. Odlot do Singapuru

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki

Wizyta w Bangladeszu rozpoczynała 32. podróż apostolską, której trasa wiodła dalej przez Singapur, Fidżi, Nową Zelandię do Australii i na Seszele.

Pierwsze misje katolickie na terenie Bengalu Wschodniego zakładali w XVI w. portugalscy jezuici, dominikanie i augustianie, ale pierwsze struktury kościelne powstały dopiero w II poł. XIX w. Obecnie Bangladesz jest krajem, w którym przeważają wyznawcy islamu. Katolicy stanowią mniejszość (niecałe 0,3% ogółu ludności).

W czasie dwudniowego pobytu w Bangladeszu Jan Paweł II skoncentrował swoje nauczanie na podkreśleniu znaczenia i roli kapłaństwa, na dialogu międzyreligijnym oraz ukazaniu miejsca katolików w państwie.

O kapłaństwie Jan Paweł II mówił wiele w czasie mszy św. w Dakce do alumnów mających przyjąć święcenia kapłańskie. Oprócz podkreślenia znaczenia modlitwy w codziennym życiu kapłana oraz roli, jaką odgrywa ich służba dla wspólnoty, wskazał na ich znaczenie w dialogu międzyreligijnym. Powiedział m.in.: Winniście dążyć do ukazywania waszym braciom muzułmanom i wyznawcom innych tradycji religijnych, że wiara chrześcijańska bynajmniej nie osłabia w was poczucia dumy narodowej i miłości ojczyzny, ale pomaga cenić i szanować kulturę i dziedzictwo Bangladeszu. Jest wsparciem przy podejmowaniu wyzwań obecnego czasu z miłością i odpowiedzialnością.

Do ludzi świeckich powiedział: Świętość życia oznacza przyznanie Bogu pierwszego miejsca w waszych myślach i czynach; oznacza poszanowanie Jego woli w życiu rodzinnym oraz prawdę i sprawiedliwość we wzajemnym obcowaniu z innymi. Świętość oznacza znajdowanie czasu na modlitwę, miłość bliźniego, przebaczenie dla krzywdzicieli i cierpliwość w doświadczeniach życia.

Szczególną troską otoczył Papież młodzież. Przypomniał im, że zostali powołani do udziału w kształtowaniu świata, w którym żyją. Wezwał, aby młodzież różnych wyznań była otwarta na współpracę i szacunek. Zachęcał do starannego przygotowania się do podjęcia zadań, które mają służyć krajowi.

Jan Paweł II zwrócił się również do wyznawców innych religii. Podkreślił ich wkład w budowę kraju oraz w pokonywanie barier na drodze dialogu z innymi wyznaniami.

Pielgrzymka była ważnym wydarzeniem nie tylko dla katolików w Bangladeszu, ale dla całego narodu. We wszystkich spotkaniach z Janem Pawłem II uczestniczyli nie tylko katolicy, lecz również licznie przybyli wyznawcy innych religii zamieszkujący ten kraj.

(EB-W)

20 listopada 1986 SINGAPUR

Cel pielgrzymki

Nawiedzenie wspólnoty kościelnej Singapuru.

Przebieg wizyty w Singapurze

• 20 listopada
  • SINGAPUR: Przylot z Bangladeszu. Wizyta u prezydenta Wee Kim Wee • Msza św. na Stadionie Narodowym, którą wraz z Papieżem koncelebrowało ok. 50 biskupów i 50 księży. Wzięło w niej udział 70 rys. osób • Odlot na Fidżi

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki

Singapur jest jednym z najbogatszych państw świata. Wizyta papieska w tym kraju, chłodno przyjęta przez władze cywilne, była wielkim wydarzeniem i radością dla młodego Kościoła.

Na trasie tej podróży apostolskiej, rozpoczętej w Bangladeszu znajdowały się jeszcze: Fidżi, Nowa Zelandia, Australia i Seszele.

Jan Paweł II przypomniał w homilii historię ewangelizacji tej wyspy, sięgającej czasów św. Franciszka Ksawerego. Po okresie stagnacji ponownie rozpoczęto działalność misyjną na początku XIX w. Pierwszą diecezję utworzono w Malakce w 1888 r. Na jej terytorium znajdował się również Singapur, który dopiero w 1972 r. stał się stolicą archidiecezji.

Nauczanie papieskie skierowane do katolików koncentrowało się głównie na zagadnieniach związanych z miłością Bożą, miłością do innych ludzi, pokojem. Papież skierował również krótkie przesłania do zakonników i zakonnic, wszystkich katolików, rodzin, małżonków, młodzieży i chorych. Wszystkie te wątki zostały w całości zawarte w homilii wygłoszonej w czasie mszy św. na Stadionie Narodowym.

Najczęściej przewijał się w wypowiedziach Ojca Świętego temat miłości analizowany w różnych sytuacjach. Papież podkreślił, że miłość jest rdzeniem nauki Chrystusa, ponieważ jest najważniejszym przykazaniem. (...) Prawdziwa miłość ludzka jest wiernym odbiciem miłości Boga. Miłość odznacza się zatem głębokim szacunkiem dla wszystkich ludzi, bez względu na rasę, wyznanie i wszystko, co mogłoby ich różnić od nas samych. Na zakończenie Jan Paweł II dodał, że obowiązek działania na rzecz pokoju spoczywa na wszystkich i nikt nie może się od niego uchylać. Zaprosił również wyznawców innych religii do współpracy na rzecz pokoju.

Po mszy św. Papież skierował słowo do księży i zachęcał ich, aby żyli radością swojego powołania, zachowywali wierność modlitwie liturgicznej, dając żywy przykład wiernym.

(EB-W)

21-22 listopada 1986 FIDŻI

Cel pielgrzymki

Nawiedzenie lokalnej wspólnoty.

Przebieg wizyty w Fidżi

• 21 listopada
  • SUWA: Przylot z Singapuru. Po powitaniu na lotnisku odbyła się w Albert Park uroczystość powitalna według rytów tradycyjnych, składająca się z krótkiego dialogu, darów z jedzenia i napoju oraz z przedmiotów potrzebnych do życia • Spotkanie z gubernatorem • Spotkanie z dwudziestoma przywódcami religijnymi • Msza św. w Albert Park • Wieczorem w kaplicy Papieskiego Seminarium Regionalnego spotkanie z Episkopatem Pacyfiku

• 22 listopada
  • NANDI: Spotkanie na lotnisku z młodzieżą • Zawierzenie Fidżi Matce Bożej • Odlot do Nowej Zelandii

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki

Fidżi było trzecim krajem odwiedzonym przez Ojca Świętego podczas jego 32. podróży apostolskiej Bangladesz, Singapur, Nowa Zelandia, Australia, Seszele).

Społeczeństwo Fidżi jest bardzo zróżnicowane zarówno pod względem etnicznym, jak i religijnym. Katolicy stanowią niespełna 9% mieszkańców kraju. Pierwszymi misjonarzami chrześcijańskimi na wyspach byli metodyści. Przybyli oni w 1835 r. Początki Kościoła katolickiego sięgają I poł. XIX w. i są związane z działalnością misyjną marystów.

W czasie pobytu na Fidżi Jan Paweł II spotkał się z wiernymi, biskupami oraz z młodzieżą. W homilii porównał powołanie chrześcijanina do przykładu życia Maryi: Wszyscy zostaliśmy wybrani przez Pana jak Dziewica Maryja i nasze życie powinno być posługą dla innych, posługą wielkoduszną i spontaniczną. (...) Zachęcam was do stawania się jeszcze bardziej świadomymi powołania Chrystusa, do głoszenia Ewangelii innym, do modlitwy i pracy na rzecz jedności chrześcijan.

Podczas spotkania z biskupami jeszcze raz podkreślił znaczenie misji dla Kościoła: Kościół ze swej natury jest misyjny. (...) Kościół Oceanii ukazuje w sposób wymowny owoc owego ducha ewangelizacji. Jest ona zadaniem każdego w Kościele, choć biskupom przypada tu szczególna rola prowadzenia owego szeroko zakrojonego dzieła i koordynowania działalności wszystkich. Pracowaliście długo i ciężko. Dobra Nowina Chrystusowa została przyjęta z wiarą i z wdzięcznością, a Kościół głęboko wrósł w wasze społeczeństwo. Wskazał na św. Piotra Chanela i św. Augustyna jako wzory godne naśladowania na drodze dalszej ewangelizacji.

Przed odlotem Papież spotkał się z młodzieżą, której zostawił duchowe posłanie: Wierzyć w Chrystusa to więcej aniżeli słowa. Wiara wymaga wielkodusznej odpowiedzi, zaangażowania całej egzystencji dla osoby i orędzia Chrystusa. (EB-W)

22-24 listopada 1986 NOWA ZELANDIA

Cel pielgrzymki

Wizytacja lokalnej wspólnoty kościelnej.

Przebieg wizyty w Nowej Zelandii

• 22 listopada
  • AUCKLAND: Przylot z Fidżi. Powitanie na lotnisku Auckland-Mangere przez przewodniczącego Konferencji Episkopatu kard. Thomasa Wiliamsa i bpa Georga Denisa Browne'a oraz generalnego gubernatora Sir Paula Revefa • Spotkanie w parku Auckland Domain z ludnością maoryską i zawierzenie jej Matce Boskiej • Msza św. dla wiernych z diecezji Auckland i Hamilton • Spotkanie z młodzieżą • Odlot do Wellington
  • WELLINGTON: Powitanie papieża na lotnisku Wellington-Rongotai. Wzięli w nim udział przedstawiciele władz cywilnych i kościelnych, m.in. arcybiskup Wellington kard. Thomas Stafford Williams • Przejazd do nuncjatury

• 23 listopada
  • WELLINGTON: Prywatne spotkanie w nuncjaturze z przedstawicielami opozycji • Spotkanie z korpusem dyplomatycznym akredytowanym w Wellington • Spotkanie z premierem Nowej Zelandii Dawidem Lange • Wizyta u generalnego gubernatora • Msza św. w Athletic Park • Anioł Pański, podczas którego Papież zawierzył Matce Bożej Kościół w Nowej Zelandii • Spotkanie z chorymi • Spotkanie z korpusem dyplomatycznym • Spotkanie z Episkopatem Nowej Zelandii

• 24 listopada
  • CHRISTCHURCH: Ogólnokrajowe spotkanie ekumeniczne i poświęcenie kaplicy jedności w katedrze • Msza św. w Lancaster Park. Tematem homilii były słowa: Sprawiedliwość jest drogą do pokoju. Wzięło w niej udział ok. 40 tys. osób • Odlot do Australii

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki

Nowa Zelandia była czwartym krajem odwiedzonym przez Ojca Świętego podczas jego 32. podróży apostolskiej (Bangladesz, Singapur, Fidżi, Australia, Seszele).

Wyspy zostały odkryte w I poł. XVII w. Pierwszą działalność misyjną prowadzili misjonarze anglikańscy i protestanccy. Początki Kościoła katolickiego związane są z irlandzką rodziną Thomasa Poyntona, który osiedlił się w Nowej Zelandii w 1818 r. Jego staraniem został utworzony pierwszy wikariat apostolski.

Wśród mieszkańców najwięcej jest wyznawców należących do Kościołów protestanckich (46%). Z Kościołem katolickim związanych jest 14,8% ogółu mieszkańców. Zauważyć też można duży odsetek osób niewierzących (20%).

W czasie podróży Papież wiele miejsca w swoich posłaniach poświęcił Maorysom - pierwotnym mieszkańcom Nowej Zelandii. W słowach skierowanych do nich podczas mszy św. w Auckland powiedział: Właśnie dlatego, że słusznie strzeżecie z zazdrością swej kultury, pozwólcie, aby jednocześnie Ewangelia Chrystusa nadal przenikała ją i nasycała, umacniała w was poczucie tożsamości jako niepowtarzalnej cząstki Bożej rodziny". Potwierdzenie, że chrześcijaństwo nie niszczy rodzimej kultury, było bardzo ważną myślą przekazaną Maorysom.

Kierując posłanie do młodzieży, powiedział m.in.: Jeśli pragniecie osiągnąć pełnię szczęścia, wasze posłuszeństwo musi być całkowitym podporządkowaniem się miłości.

W czasie spotkania z Episkopatem Jan Paweł II wskazał na niebezpieczeństwo procesów sekularyzacji oraz podkreślił rolę duchowieństwa w zapobieganiu temu procesowi: Zeświecczonemu społeczeństwu trzeba ponownie ukazać całą Ewangelię zbawienia w Jezusie Chrystusie. Jako pasterze ludu Bożego zostaliście powołani do współczesnego świata, do mężczyzn i kobiet naszych czasów, aby głosić Ewangelię (...). Papież mocno zaakcentował rolę ludzi świeckich we wnoszeniu Ewangelii w swoje środowiska.

W Nowej Zelandii wiele uczyniono dla jedności chrześcijan. Jan Paweł II podczas spotkania ekumenicznego wyraził nadzieję, że wspólny dialog i porozumienie będzie się nadal rozwijać i w przyszłości zaowocuje jednością w wierze.

Ostatnim wydarzeniem papieskiej wizyty była msza św. w Christchurch. W homilii Jan Paweł II zawarł apel o pokojowe współistnienie pomiędzy ludźmi, narodami i państwami. Podkreślił: Dopóki w stosunkach pomiędzy narodami będzie panowała niesprawiedliwość i utrzymywać się będą społeczne i gospodarcze nierówności, tak długo nie będzie możliwe osiągnięcie pokoju na świecie. Papież zwrócił również uwagę, na rolę, jaką Nowa Zelandia odgrywa w regionie Pacyfiku.

(EB-W)

24 listopada - 1 grudnia 1986 AUSTRALIA

Cel pielgrzymki

Przemierzenie Australii śladami Pawła VI jako pielgrzym, pasterz, brat i przyjaciel. Temat wizyty: Ja jestem Drogą, Prawdą i Życiem (J 14,5,6).

Przebieg wizyty w Australii

• 24 listopada
  • CANBERRA: Przylot z Nowej Zelandii. Powitanie na lotnisku przez przedstawicieli najwyższych władz państwowych i kościelnych • Msza św. na terenach National Exhibition Centre dla wiernych z czterech diecezji. W homilii Papież omówił słowa Chrystusa: Ja jestem Drogą, Prawdą i Życiem. We mszy św. wzięło udział ok. 100 tys. osób • Spotkanie z premierem oraz parlamentem australijskim

• 25 listopada
  • CANBERRA: Spotkanie w siedzibie nuncjatury z korpusem dyplomatycznym
  • BRISBANE: Msza św. na stadionie miejskim, w czasie której przyjęto do katechumenatu 185 osób. W Eucharystii wzięło udział 70 tys. osób, a ponad 10 tys. zebrało się na placu Króla Jerzego • Spotkanie z chorymi • Spotkanie z przedstawicielami środków masowego przekazu
  • SYDNEY: Spotkanie z młodzieżą na polach krykietowych. Wzięło w nim udział ok. 30 tys. osób

• 26 listopada
  • SYDNEY: Spotkanie z przedstawicielami wspólnoty żydowskiej • Spotkanie z robotnikami w fabryce produkującej konstrukcje mostowe • Spotkanie w gmachu opery z zakonnicami i zakonnikami • Spotkanie w katedrze z biskupami australijskimi • Spotkanie na uniwersytecie z ok. 100-osobową grupą pracowników naukowych i 2 tys. studentów • Msza św. koncelebrowana na hipodromie Randwick. Wzięło w niej udział ok. 250 tys. osób. W homilii Papież mówił o obecności Ewangelii w życiu wierzących

• 27 listopada
  • HOBART: Wizyta w centrum kształcenia zawodowego dla młodych • Msza św. na hipodromie Elwick, w której uczestniczyło 25 tys. osób
  • MELBOURNE: Wizyta w katedrze anglikańskiej, w której Jan Paweł II zapalił świecę jedności • Liturgia ekumeniczna na polach krykietowych

• 28 listopada
  • MELBOURNE: Spotkanie z profesorami i studentami wyższych szkół katolickich • Spotkanie w katedrze z klerem diecezjalnym i seminarzystami • Msza św. koncelebrowana, w której wzięło udział ok. 200 tys. osób • Wizyta w szpitalu położniczym Miłosierdzia Bożego • Spotkanie w klasie szkolnej z uczniami • Spotkanie z Polonią australijską

• 29 listopada
  • DARWIN: Msza św., w której uczestniczyło ponad 20 tys. osób • Spotkanie z grupą wspólnot neokatechumenalnych
  • ALICE SPRINGS: Spotkanie z Aborygenami
  • ADELAIDE: Wizyta w ratuszu i zapalenie świecy adwentowej

• 30 listopada
  • ADELAIDE: Spotkanie z rolnikami i pracownikami przemysłu rolniczego w Centrum Festiwalowym • Msza św. na hipodromie Victoria Park, w której wzięło udział ok. 140 tys. osób. Temat homilii Australia jako kraj wielu kultur
  • PERTH: Msza św. na terenie hipodromu. Temat homilii: Rodzina jako Kościół domowy • Spotkanie z osobami w podeszłym wieku przebywającymi w domu prowadzonym przez Małe Siostry od Ubogich • Inauguracja działalności Katolickiego Centrum Wychowawczego

• 1 grudnia
  • PERTH: Uroczyste pożegnanie na lotnisku, w którym wzięli udział m.in. premier, przedstawiciele władz stanowych i kościelnych. Odlot na Seszele

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielgrzymki

Ewangelizacja Australii rozpoczęła się dopiero na pocz. XIX w. Pomimo pobytu księży katolickich, sprawowanie kultu pod koniec XVIII w. było zakazane. Odwołano ten zakaz w 1821 r. Od przyznania w 1836 r. równych praw czterem wyznaniom chrześcijańskim: anglikanom, katolikom, prezbiterianom i metodystom rozpoczął się żywiołowy rozwój ewangelizacji Australii. Obecnie w Australii przeważają Kościoły protestanckie (41%). Z Kościołem katolickim związanych jest 26% ogółu mieszkańców. Za niewierzących uważa się 12% Australijczyków.

Australia była jednym z sześciu krajów odwiedzonych przez Jana Pawła II podczas jego 32. podróży apostolskiej. Podróż ta rozpoczęła się 19 września 1986 roku w Bangladeszu i prowadziła przez Singapur, Fidżi i Nową Zelandię na Seszele.

Wizyta Jana Pawła II w Australii nie była pierwszą wizytą głowy Kościoła katolickiego w tym kraju. W 1970 r. do Australii przybył papież Paweł VI. Również dla Jana Pawła II była to już druga wizyta w tym kraju - wcześniej, w 1973 r., jako przedstawiciel polskiego Kościoła wziął udział w Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym.

Już na wstępie swojej podróży Ojciec Święty zachęcał Australijczyków do refleksji nad prawdą ojcostwa Boga i braterstwa wszystkich ludzi - dzieci Bożych. W czasie wizyty Papież spotkał się z przedstawicielami społeczeństwa australijskiego, różnych jego środowisk i tradycji.

Wstępem do posłania skierowanego do narodu australijskiego była homilia wygłoszona podczas mszy św. w Canberze, w której Papież przypomniał historię ewangelizacji tego kraju. Po raz drugi nawiązał do tego tematu w czasie spotkania z zakonnikami i zakonnicami w Sydney.

Podczas spotkania z osobami konsekrowanymi podkreślił znaczenie życia konsekrowanego we współczesnym świecie: Ponieważ Chrystus jest waszym wzorem, stajecie często wobec uporczywego, niewypowiedzianego słowami żądania, takiego, jakie ludzie skierowali do apostoła Filipa: "chcemy ujrzeć Jezusa" (J 22,21). W Australii jest niezliczona ilość ludzi, którzy proszą o to, aby mogli ujrzeć Jezusa, tych, którzy pragną ujrzeć go od was. Ich prośba może zostać spełniona tylko wtedy, gdy Go w was odkryją. Co więcej, będą sądzić Jezusa według obrazu, którego odbiciem stanie się wasze życie.

Dużo miejsca w swoich przemówieniach Papież poświęcił zjawisku niewiary i obojętności moralnej u wielu wiernych. W wielu częściach współczesnego świata nie chodzi już o głoszenie Ewangelii ludziom, którzy nigdy jeszcze o niej nie słyszeli, jak było w przypadku apostołów, a później - licznych misjonarzy. Dzisiaj istnieje problem nawiązania kontaktu z tymi, którzy już ją poznali, lecz przestali na nią odpowiadać. Myślę o ludziach ochrzczonych w wierze, ale nie uczestniczących aktywnie z życiu Kościoła.

Misjonarze pochodzący z Australii pełnią posługę w wielu krajach Oceanii, dlatego w Darwin Papież zachęcał wiernych do wspierania misjonarzy modlitwą i konkretną pomocą: W Kościele jest wielkie zapotrzebowanie na tych, którzy są gotowi wyruszyć w imię Chrystusa do innych krajów. (...) Kontynuują oni wspaniałą tradycję takich wielkich apostołów, jak św. Paweł, św. Augustyn z Canterbury (...). Wszyscy ci misjonarze zasługują na wasze modlitwy, zainteresowanie i pomoc materialną. Jest jeszcze tyle do zrobienia.

Podczas spotkania z młodymi przypomniał o znaczeniu parafii w życiu katolika. Musicie również sobie uświadomić, że - mimo wszystkich ludzkich ograniczeń - zaraz po rodzinie podstawą waszych dążeń do budowania i szerzenia pokoju jest parafia. Nierzadko przyjdzie wam docierać do innych, bardziej odległych miejsc, ale - jak kiedyś powiedziałem - parafia musi być domem rodzinnym, braterskim i gościnnym, w którym ochrzczeni i bierzmowani uświadamiają sobie, że są ludem Bożym.

Tematem poruszanym przez Papieża podczas spotkań z przedstawicielami świata pracy było znaczenie pracy w życiu człowieka. Podczas spotkania w Sydney powiedział m.in.: Ludzie potrzebują pracy nie po to, aby zarobić pieniądze konieczne dla zaspokojenia życiowych potrzeb, ale także po to, aby móc wypełniać swoje powołanie do udziału w twórczym dziele Boga. Poczucie satysfakcji z dobrze wykonanej pracy ukazuje, jak głęboko Stwórca wyrył prawo pracy w sercu człowieka. Temat bezrobocia Jan Paweł II poruszył podczas spotkania w ośrodku dla bezrobotnej młodzieży w Hobart.

Spotkanie Ojca Świętego z Aborygenami w Alice Springs wywołało wielkie poruszenie w środkach masowego przekazu i w sferach rządowych. W czasie przemówienia Papież wskazał na wiele krzywd i niesprawiedliwości, jakie wyrządzono tym pierwotnym mieszkańcom Australii. Samych Aborygenów zachęcał do kultywowania tradycji. Drodzy Aborygeni: nadszedł dla was czas nowej odwagi i nowej nadziei. Jesteście wezwani do pamiętania o przeszłości, do dochowania wiary swym wartościowym tradycjom i korzystania z żywej kultury, kiedy tylko wymagają tego wasze i waszych rodaków potrzeby. Przede wszystkim jednak jesteście wezwani do tego, by jeszcze bardziej otworzyć swoje serca na pocieszającą, oczyszczającą i krzepiącą nowinę o Jezusie Chrystusie (...).

W Melbourne Jan Paweł II tak podsumował swoje posłanie skierowane w czasie pielgrzymki do narodu australijskiego: Moja wizyta ma być zachętą dla kościelnej wspólnoty Australii, a zwłaszcza dla ludzi świeckich, do zdecydowanego opowiedzenia się po stronie życia i miłości, prawdy i sprawiedliwości, oraz godności każdej osoby ludzkiej.

(EB-W)

1 grudnia 1986 SESZELE

// UZUPEŁNIĆ //

Źródła

Bibliografia

• (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005, s. 313-315, 357-358, 111-112, 284-288, 290-292, 295-297.
• Jan Paweł II, Dzieła zebrane, Wydawnictwo M, Kraków 2006, s. 87-94, 231-235, 865-870, 1059-1070, 987-1034, 1073-1076.
• Jan Paweł II, Nauczanie papieskie, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 1996, t.IX,2, s.757-948.
• Insegnamenti di Giovanni Paolo II, Libreria Editrice Vaticana, Rzym 1982, t.X,3, s.353-699.

Zobacz także

• Podróże apostolskie Jana Pawła II
• Afryka, Azja, Australia i Oceania